De Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedings-situatie: Een hulpmiddel voor gezinsondersteuning bij scheiding
juli 8, 2025
In de praktijk van de jeugdopvang en ondersteuning van kinderen met gedragsproblemen, ontstaat er vaak een uitdaging bij het omgaan met moeilijk opvoedbare kinderen. De term "moeilijk opvoedbaar" wordt vaak gebruikt om kinderen te beschrijven die lastig te managen zijn, vaak door gedragsproblemen, ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperkingen. In dit artikel wordt ingegaan op de manier waarop kinderen met dergelijke uitdagingen in de praktijk worden ondersteund, en welke vormen van opvang en begeleiding daarvoor beschikbaar zijn. De informatie is gebaseerd op de bronnen die in de opgegeven SOURCES LIST staan vermeld.
Moeilijk opvoedbare kinderen hebben vaak behoefte aan intensieve ondersteuning en begeleiding. Dit kan zowel thuis als in de jeugdopvang plaatsvinden. PSW biedt bijvoorbeeld passende ondersteuning voor kinderen met ontwikkelingsachterstand, verstandelijke beperkingen en gedragsproblemen. Deze ondersteuning is gericht op het versterken van de kracht van het kind en het gezin, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. De oplossingen die PSW biedt, zijn gericht op de samenleving, zoals deelname aan reguliere opvang, onderwijs en vrijetijdsactiviteiten. In sommige gevallen is een speciale omgeving nodig voor het leren en zich ontwikkelen van het kind. Dit kan bijvoorbeeld plaatsvinden in ontwikkelingsgroepen of kindcentra.
Er zijn verschillende soorten opvang en ondersteuning beschikbaar voor moeilijk opvoedbare kinderen. De keuze voor een bepaalde vorm van opvang hangt af van de behoeften van het kind en het gezin. Hieronder volgt een overzicht van de meest voorkomende vormen van opvang en ondersteuning.
Een pleeggezin is een vorm van opvang waarin een kind tijdelijk of langdurig in een gezin woont. Dit is vooral geschikt voor kinderen die tijdelijk of langdurig niet thuis kunnen wonen. De pleegouders zorgen voor het kind en helpen het bij de opvoeding. Het is belangrijk dat het kind zich in het pleeggezin zo thuis kan voelen als mogelijk. In sommige gevallen kan het kind ook alleen in het weekend of in de vakantie in het pleeggezin wonen.
Een gezinshuis is een vorm van opvang waarin meerdere kinderen tegelijk in een gezinshuis wonen. De gezinshuisouders zijn beroepsopvoeders en werken zowel met de kinderen als met hun ouders. Dit is vooral geschikt voor kinderen die intensieve en professionele hulp nodig hebben. De gezinshuisouders zijn 24 uur per dag en zeven dagen per week actief, waardoor ze snel kunnen reageren op eventuele problemen.
Een leefgroep of behandelgroep is een vorm van opvang voor kinderen met ernstige gedragsproblemen. In deze groepen worden de kinderen begeleid door pedagogisch medewerkers, die hen helpen om zich gezond te ontwikkelen en hun gedragsproblemen te verminderen. Ook wordt er geprobeerd bij te dragen aan problemen met ouders. In sommige gevallen wordt er ook individuele therapie aangeboden.
Een gesloten plaatsing is een vorm van opvang waarin het kind zich in een gesloten instelling bevindt. Dit is vooral geschikt voor kinderen die ernstige gedragsproblemen hebben en andere vormen van opvang niet kunnen aanvaarden. De buitendeuren zijn op slot en de slaapkamerdeuren zijn ook ’s nachts op slot. Ouders mogen alleen op afspraak bezoek geven. De school is in de instelling zelf, waardoor het kind zich hier kan ontwikkelen.
Naschoolse dagbehandeling is een vorm van ondersteuning voor jongeren met gedragsproblemen. Het kind krijgt begeleiding en de ouders krijgen hulp bij het opvoeden. Dit kan bijvoorbeeld plaatsvinden via persoonlijke gesprekken of begeleiding van een hulpverlener thuis. De naschoolse dagbehandeling overlegt ook met de school van het kind.
Bij de opvang en ondersteuning van moeilijk opvoedbare kinderen is de samenwerking met de ouders van groot belang. De ouders zijn ervaringsdeskundigen en werken nauw samen met de professionals. PSW werkt bijvoorbeeld nauw met ouders samen en biedt maatwerk aan, zowel thuis als op de kinderopvang, op school, in ontwikkelingsgroepen of in vrijetijdsactiviteiten. Het doel is dat elk kind zich zo optimaal mogelijk kan ontwikkelen en de ouders worden versterkt en ontlast.
De praktijk van de opvang en ondersteuning van moeilijk opvoedbare kinderen vereist veel kennis, vaardigheden en creativiteit. PSW biedt bijvoorbeeld passende oplossingen aan, waarbij elk kind en elk gezin op maat wordt begeleid. De medewerkers zijn echter ook professioneel in hun vakgebied en bekend met vele zorgvormen en methodieken. De kosten van de persoonlijke verzorging, begeleiding en behandeling worden vergoed, mits het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) of een gezinscoach een toewijzing heeft gegeven.
Moeilijk opvoedbare kinderen hebben vaak behoefte aan intensieve ondersteuning en begeleiding. Dit kan zowel thuis als in de jeugdopvang plaatsvinden. Er zijn verschillende vormen van opvang en ondersteuning beschikbaar, waaronder pleeggezinnen, gezinshuizen, leefgroepen, behandelgroepen en gesloten plaatsingen. De samenwerking met ouders is van groot belang, en de praktijk van de opvang vereist veel kennis, vaardigheden en creativiteit. Door de juiste ondersteuning en begeleiding kan elk kind zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet