De Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedings-situatie: Een hulpmiddel voor gezinsondersteuning bij scheiding
juli 8, 2025
De minor Professioneel Opvoeden is een belangrijk onderdeel van de opleidingen binnen het jeugddomein. Deze minor richt zich op het opbouwen van kennis, vaardigheden en een professionele houding om kinderen, jongeren en hun gezinnen te ondersteunen bij opvoedingsvragen en ontwikkelingsproblemen. De minor is bedoeld voor studenten die zich willen verdiepen in het werken als jeugd- en gezinsprofessional, met als doel om kinderen en jongeren te begeleiden in hun ontwikkeling en om te werken aan een optimale opvoedomgeving.
De minor bestaat uit twee blokken, elk van 15 EC, en is onderdeel van de opleidingen Social Work, MWD, CMV, SPH en Pedagogiek. De minor richt zich op het ontwikkelen van kritisch-reflexieve en normatieve professionaliteit, met aandacht voor interne en externe belangen, ethische dilemma’s, en het werken in samenwerking met professionals en netwerken. De inhoud van de minor omvat onderwerpen zoals ontwikkelingspsychologie, opvoeding in context, interprofessioneel samenwerken, en het omgaan met complexe situaties zoals verwaarlozing, mishandeling, en jeugdcriminaliteit.
De minor is bedoeld voor studenten die een professionele houding willen ontwikkelen en zich willen voorbereiden op het werken in het jeugddomein. De minor biedt een brede inleiding in de basisprincipes van professioneel opvoeden en stelt studenten in staat om praktische vaardigheden te ontwikkelen, zoals het opstellen van gezinsplannen, het voeren van gesprekken met opvoeders, en het samenwerken met professionals. De minor is ook toegankelijk voor studenten die niet voor het profiel Jeugd hebben gekozen, mits ze voldoen aan de toelatingsvoorwaarden.
Belangrijke onderwerpen en thema’s
De minor Professioneel Opvoeden behandelt een breed scala aan onderwerpen, waaronder ontwikkelingspsychologie, opvoedingsvragen, en de rol van de opvoeder in de ontwikkeling van jeugdigen. De focus ligt op het opbouwen van kennis over hoe kinderen en jongeren zich ontwikkelen, en op de manier waarop ouders en opvoeders hierin kunnen worden begeleid. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het werken met complexe situaties, zoals stagnerende ontwikkelingen, ontwikkelingspsychopathologie, en de noodzaak van veiligheid en welzijn.
In het eerste blok van de minor, Ontwikkeling & Opvoeden in Context, leren studenten over de verschillende ontwikkelingsgebieden en het alledaagse opvoeden van jeugdigen en hun gezin. De studenten leren omgaan met de uitdagingen die bij het opvoeden horen, zoals het vinden van balans tussen opvoedvragen en opvoedvaardigheden. Daarnaast worden er kijkrichtingen en visies op pedagogisch handelen besproken, en wordt er aandacht besteed aan de rol van ouders in de opvoeding. De kernthema’s omvatten pedagogisch werkveld, pedagogische visies, leefwerelden, ouderschap, opvoeding, ontwikkelingspsychologie, jeugdparticipatie, en basale kennis van kinderrechten en wetgeving.
In het tweede blok, Ontwikkeling & Begeleiden in Context, verschuift het accent naar het begeleiden van complexe ontwikkelings- en opvoedvraagstukken. Hierin wordt aandacht besteed aan situaties waarin veilig opgroeien en optimale ontwikkeling niet vanzelfsprekend zijn. De studenten leren omgaan met problemen zoals stagnerende ontwikkeling, ontwikkelingspsychopathologie, welzijn en veiligheid, meervoudige loyaliteit, scheidingen, verwaarlozing, mishandeling, misbruik, jeugdcriminaliteit, en jeugdinterventies. De kernthema’s omvatten stagnerende ontwikkeling, ontwikkelingspsychopathologie, welbevinden en veiligheid, meervoudige loyaliteit, (complexe) scheidingen, verwaarlozing, mishandeling, misbruik, jeugdcriminaliteit, en jeugdinterventies.
Praktijkgerichte benadering
De minor is niet alleen gericht op theorie, maar ook op praktijkgerichte benaderingen. Studenten leren om te werken met een brede aanpak, waarbij zowel het individuele geval als het grotere netwerk in beeld komen. De focus ligt op het opstellen van gezinsplannen, het voeren van gesprekken met opvoeders, en het samenwerken met andere professionals. De minor biedt ook ruimte voor trainingen, zoals het oefenen met een trainingsacteur, het luisteren naar podcast, en het bekijken van documentaires. Deze invulling van het onderwijs wordt door studenten ieder jaar weer als waardevol en inspirerend ervaren.
De minor bevat ook vakken zoals Gesprek met een opvoeder en Regievoering van een afstemmingsoverleg. In deze vakken leren studenten hoe ze oplossingsgerichte gesprekken kunnen voeren met opvoeders en hoe ze samen met gezinnen en netwerken kunnen werken aan opvoedingsvragen. De minor bevat ook vakken als Pedagogische groepsinterventie, waarin studenten samenwerken met medestudenten om groepsgerichte bijeenkomsten te ontwerpen en uit te voeren. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de cyclus van methodisch handelen, en worden verschillende thematieken en doelgroepen benaderd.
Toegang en toelating
De minor is toegankelijk voor studenten van verschillende opleidingen. Voor studenten van de opleiding Social Work is de minor een belangrijk onderdeel om zich te kunnen registreren bij het SKJ. Studenten van andere opleidingen, zoals MWD, CMV, SPH, en Pedagogiek, kunnen de minor eveneens volgen, mits ze aan de toelatingsvoorwaarden voldoen. Belangrijk is dat studenten uit het profiel Jeugd van de opleiding Pedagogiek en Social Work geen toegang hebben tot deze minor.
De toelating voor de minor is gebaseerd op een propedeuse van de betreffende opleiding. Studenten met een propedeuse van de opleiding Social Work of een andere opleiding in het sociale domein kunnen de minor volgen. Studenten met een propedeuse van een andere opleiding kunnen de minor ook volgen, maar komen niet in aanmerking voor de SKJ registratie. De minor kan ook gevolgd worden als deeltijdstudent, mits de mogelijkheden hierop beschikbaar zijn.
Leeruitkomsten en competenties
De minor is gericht op het ontwikkelen van competenties die passen bij het werk van een jeugd- en gezinsprofessional. De generieke leeruitkomsten omvatten het opbouwen van contact met jeugdigen en hun gezin, het onderzoeken van mogelijkheden, het samenwerken met professionals, en het stemmen van verwachtingen. De specifieke leeruitkomsten omvatten het opbouwen van een open en bescheiden houding, het samenwerken met netwerken, en het bepalen van wat in het verleden voor jeugdigen heeft gewerkt.
De jeugd- en gezinsprofessional moet zich kunnen verhouden tot verschillende visies, werkwijzen, en wet- en regelgeving. De competenties omvatten het omgaan met opvoed- en interventiedilemma’s, het bepalen van de juiste maatregelen, en het opbouwen van een betrouwbare relatie met jeugdigen en hun gezin. De competenties zijn gebaseerd op het Competentieprofiel HBO jeugd- en gezinsprofessional, aangevuld met competenties uit het profiel Social Work – Jeugd.
Evaluatie en toetsing
De toetsing vindt plaats aan het eind van blok 1 en blok 2. Een assessment is een gesprek op basis van het portfolio, waarin de leeruitkomsten worden geëvalueerd. De studenten werken aan hun portfolio met behulp van een leerplan, waarin ze hun leeruitkomsten verbinden met beroepsactiviteiten en verwerkingsopdrachten in de pedagogische praktijk. De evaluatie wordt door studenten als waardevol en inspirerend ervaren.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
