De Nijmeegse Vragenlijst voor de Opvoedings-situatie: Een hulpmiddel voor gezinsondersteuning bij scheiding
juli 8, 2025
In de moderne maatschappij is de druk op kinderen en ouders steeds groter geworden. Het leven is voller prikkels, stress en verwachtingen, waardoor kinderen vaak last hebben van concentratieproblemen, angst, onzekerheid en zelfs faalangst. Om hiermee om te gaan, biedt mindfulness in opvoeding een krachtige aanpak. Deze methode, ontwikkeld door Eline Snel, richt zich op het trainen van aandacht, zelfcompassie en emotionele intelligentie. Door de aandacht te leren richten op het hier en nu, zonder direct te oordelen, kunnen kinderen rust, vertrouwen en compassie ontwikkelen. Dit artikel bespreekt de kernprincipes van de methode Eline Snel, de voordelen van mindfulness in de opvoeding, de beschikbare trainingen en de wetenschappelijke ondersteuning van deze aanpak.
De methode Eline Snel, ook wel bekend als “Aandacht werkt!”, is gebaseerd op de principes van mindfulness, maar aangepast voor kinderen en jongeren. De kern van de methode is het ontwikkelen van een bewuste, rustige houding ten opzichte van gedachten, gevoelens en lichamelijke sensaties. Dit gebeurt door middel van oefeningen die gericht zijn op het leren omgaan met stress, het opmerken van gevoelens, het leren luisteren en het leren ademhalen. Door deze oefeningen wordt de aandachtspier van kinderen gesteund, wat leidt tot betere concentratie, emotionele stabiliteit en zelfbewustzijn.
Eline Snel benadrukt dat mindfulness niet alleen helpt bij het omgaan met problemen, maar ook helpt bij het ontwikkelen van een positieve houding ten opzichte van het eigen leven. Kinderen leren hun gedachten en gevoelens te accepteren, in plaats van ze te verdringen of te oordelen. Hierdoor ontstaat er ruimte voor compassie, zowel voor zichzelf als voor anderen. Dit is een cruciale stap in het opvoedingsproces, omdat het helpt bij het vormen van een betere relatie tussen ouder en kind, en bij het leren omgaan met conflicten.
Uit onderzoek blijkt dat mindfulness een groot effect heeft op het kinderbrein. Kinderen die mindfulness oefenen, ervaren voordelen zoals betere concentratie, verminderde stress, betere emotionele stabiliteit en groter zelfbewustzijn. Deze voordelen zijn zowel in de thuissituatie als op school van toepassing. Door mindfulness te oefenen, leren kinderen hun gedrag bewust te regelen, in plaats van automatisch te reageren op situaties. Dit helpt bij het verminderen van agressie, angst en onrust.
Bijvoorbeeld, een onderzoek naar de effecten van de Mindfulness Education (ME) programma’s toont aan dat kinderen die deelnamen aan mindfulness oefeningen, significant meer optimisme en sociale competentie ontwikkelden. Deze effecten zijn vooral zichtbaar bij pre- en vroege adolescenten. Bovendien wordt er aangetoond dat mindfulness helpt bij het ontwikkelen van zelfzorg, wat leidt tot betere emotionele stabiliteit en een betere omgang met stress.
De methode Eline Snel biedt verschillende trainingen aan voor kinderen, jongeren en ouders. Voor kinderen van 5 tot 7 jaar is er een aandachtstraining van acht weken, waarbij de kinderen één uur per week oefenen met aandacht, ademhaling en gevoelens. Voor kinderen van 8 tot 12 jaar is er een vergelijkbare training, maar dan met langer durende sessies en meer focus op zelfcompassie. Deze trainingen kunnen worden gevolgd in groepsverband, individueel of in de klas.
Voor ouders en verzorgers is er een achtwekelijkse training genaamd “Mindfulness in Opvoeding”, die gericht is op het ontwikkelen van zelfzorg, het leren omgaan met stress en het verbeteren van de relatie met kinderen. Deze training wordt vaak gegeven door gecertificeerde trainers, zoals Ellen Budding van De Geluksvogels. De training bevat oefeningen zoals meditatie, yoga, reflectie en uitwisseling van ervaringen, waardoor ouders leren om bewust en compassieus met hun kinderen om te gaan.
De opleidingen aan de AMT (Aandacht in Opleiding) zijn gericht op professionals die met kinderen werken, zoals leerkrachten, kinderpsychologen en kinderverzorgenden. Deze opleidingen helpen bij het leren omgaan met stress, het verbeteren van de kwaliteit van de interactie met kinderen en het ontwikkelen van een bewuste opvoedingsstijl.
Er is een toenemend aantal studies die de voordelen van mindfulness in de opvoeding ondersteunen. Bijvoorbeeld, een onderzoek van Schonert-Reichl en collega’s toont aan dat kinderen die deelnamen aan een mindfulnessprogramma, betere sociale competentie en emotionele stabiliteit ontwikkelden. Ook werd aangetoond dat mindfulness helpt bij het verminderen van stress en het verbeteren van het gedrag in de klas.
Daarnaast is er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van mindfulness in het onderwijs. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die mindfulness oefenen, beter kunnen luisteren, zich beter kunnen concentreren en minder snel in conflict raken. Dit heeft ook invloed op de klasomgeving, waarin de sfeer rustiger en positiever wordt.
Een belangrijk aspect van de methode Eline Snel is het leren omgaan met het hier en nu. Kinderen leren hun aandacht te richten op hun lichaam, hun gedachten en hun gevoelens. Dit helpt bij het ontwikkelen van een bewuste houding, waarin ze leren om te luisteren, te voelen en te denken, in plaats van te reageren op automatische reacties. Dit is belangrijk, omdat kinderen vaak in een constante beweging zijn en niet altijd de tijd hebben om na te denken over hun gedrag.
Door het leren omgaan met het hier en nu, ontwikkelen kinderen ook een betere zelfreflectie. Ze leren hun eigen gedrag en gevoelens te herkennen, waardoor ze beter kunnen omgaan met stress en emotionele uitdagingen. Dit leidt tot groter zelfbewustzijn en een betere omgang met anderen.
Een van de kernprincipes van de methode Eline Snel is dat ouders een rol spelen bij het leren omgaan met mindfulness. Ze moeten zelf ook mindfulness oefenen, zodat ze hun kinderen op een bewuste manier kunnen begeleiden. De training voor ouders omvat oefeningen die gericht zijn op het leren omgaan met stress, het ontwikkelen van zelfcompassie en het verbeteren van de relatie met hun kind.
Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de rol van ouders in het leren omgaan met hun eigen gedachten en gevoelens. Door dit te oefenen, leren ouders om beter te luisteren en te reageren op hun kind, in plaats van automatisch te reageren op situaties. Dit helpt bij het verminderen van conflicten en het verbeteren van de kwaliteit van de relatie.
Mindfulness in opvoeding, zoals ontwikkeld door Eline Snel, biedt een krachtige aanpak om kinderen te helpen met het omgaan met stress, emotionele uitdagingen en concentratieproblemen. Door aandacht te leren richten op het hier en nu, kunnen kinderen rust, compassie en zelfbewustzijn ontwikkelen. De beschikbare trainingen en opleidingen bieden een uitgebreid aanbod voor kinderen, ouders en professionals. Wetenschappelijk onderzoek ondersteunt de voordelen van deze methode, waardoor het een aanbevolen aanpak is voor ouders, leerkrachten en kinderopvoeders.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet