Morele ontwikkeling van peuters en kleuters: hoe deze te stimuleren
juli 8, 2025
In het huidige tijdperk is de rol van opvoeding niet alleen bepalend voor de persoonlijke ontwikkeling van kinderen, maar ook voor de opbouw van een gezonde, democratische samenleving. De Nederlandse pedagoog Micha de Winter heeft zich in meerdere wetenschappelijke publicaties en boeken ingezet voor een opvoeding die gericht is op het ontwikkelen van burgerschap, menselijkheid en vrijheid. Zijn werk, met name het boek Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding, benadrukt de noodzaak van een democratisch-pedagogisch offensief. In dit artikel worden de kernideeën van deelname, burgerlijk bewustzijn, ethiek en het belang van een passende opvoedingsstructuur besproken, gebaseerd op de bronnen die zijn geraadpleegd.
De kern van democratische opvoeding
In zijn wetenschappelijke publicaties, waaronder Opvoeding in de democratie (2006), benadrukt Micha de Winter de rol van opvoeding bij het vormen van burgers die zich bewust zijn van hun rechten en verantwoordelijkheden. Hij stelt dat een democratische opvoeding niet alleen gericht moet zijn op kennis, maar ook op het ontwikkelen van een passende houding ten opzichte van de samenleving. Volgens de Winter is het belangrijk dat kinderen leren om te luisteren, te debatteren en zich verantwoordelijk te gedragen. Dit wordt vaak genoemd als het ‘democratisch burgerschap’ of ‘meebouwen aan een rechtvaardige samenleving’.
Een belangrijk aspect van democratische opvoeding is de deelname van kinderen. In zijn werk Participation: A right for children and a duty for adults (2004) benadrukt de Winter dat kinderen het recht hebben om hun mening te geven en dat ouders en pedagogen dit als een verantwoordelijkheid moeten zien. Dit betekent dat kinderen niet alleen moeten worden opgeleid tot het begrijpen van de wereld, maar ook om actief bij te dragen aan de oplossing van maatschappelijke problemen.
De rol van waarden en ethiek in de opvoeding
In Opvoeden: waarden en waartoe? (2004) onderzoekt de Winter de rol van waarden in de opvoeding. Hij benadrukt dat opvoeding niet alleen gericht moet zijn op het leren van feiten, maar ook op het ontwikkelen van ethische waarden. Volgens de Winter is het belangrijk dat kinderen leren om te denken over de gevolgen van hun gedrag en de invloed op anderen. Dit is essentieel voor het opbouwen van een morele opvoeding, die kan bijdragen aan een democratische samenleving.
In zijn artikel Mijnhardt, W. W., Biesta, G. J. J., Vollebergh, W. A. M., Harchaoui, S., & Kensmil, E. (2006). Opvoeding in de democratie benadrukt de Winter dat opvoeding ook gericht moet zijn op het ontwikkelen van een passende houding ten opzichte van de maatschappelijke verantwoordelijkheden. Hij stelt dat kinderen moeten leren om zich te verantwoorden voor hun gedrag en te leren om met anderen om te gaan. Dit is belangrijk voor het opbouwen van een samenleving waarin iedereen zijn of haar verantwoordelijkheid neemt.
Het belang van verbondenheid en samenwerking
In Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding benadrukt de Winter de noodzaak van een sterke verbondenheid tussen kinderen, ouders en pedagogen. Hij stelt dat een goede opvoeding niet alleen gericht moet zijn op het leren van kennis, maar ook op het ontwikkelen van een gevoel van verbondenheid en solidariteit. Dit is essentieel voor het opbouwen van een democratische samenleving waarin iedereen zijn of haar bijdrage kan leveren.
In zijn werk Een Pedagogisch Stadsgezicht. Quick Scan van het integrale jeugdbeleid van de gemeente Utrecht (2003) benadrukt de Winter de noodzaak van een samenwerkingsverband tussen ouders, pedagogen en de overheid. Hij stelt dat een gezonde opvoeding niet alleen door ouders of pedagogen kan worden gedaan, maar ook door andere betrokkenen zoals buurtscholen, jeugdwerkers en gemeenten. Dit is belangrijk voor het opbouwen van een betrouwbare en duurzame opvoedingsstructuur.
De impact van opvoeding op de maatschappelijke ontwikkeling
In zijn werk Opvoeding tot mens en burger (2005) benadrukt de Winter de rol van opvoeding bij het opbouwen van een menselijke en democratische samenleving. Hij stelt dat kinderen moeten leren om te denken over de gevolgen van hun gedrag en de invloed op anderen. Dit is essentieel voor het opbouwen van een samenleving waarin iedereen zijn of haar verantwoordelijkheid neemt.
In zijn werk Opvoeding, taal en continuiteit (2005) benadrukt de Winter de noodzaak van een goede taalontwikkeling bij kinderen. Hij stelt dat taal een belangrijk middel is om te leren omgaan met anderen en om te leren om te denken over de wereld. Dit is essentieel voor het opbouwen van een democratische samenleving waarin iedereen zijn of haar bijdrage kan leveren.
De rol van ouders en pedagogen in de opvoeding
In zijn werk Opvoeding over de grens / Gehechtheid, trauma en veerkracht (2008) benadrukt de Winter de rol van ouders en pedagogen in de opvoeding. Hij stelt dat ouders en pedagogen moeten leren om te luisteren, te luisteren en te leren om te denken over de gevolgen van hun gedrag. Dit is essentieel voor het opbouwen van een gezonde opvoedingsstructuur.
In zijn werk Opvoeding tot muziek (2005) benadrukt de Winter de rol van muziek in de opvoeding. Hij stelt dat muziek een belangrijk middel is om te leren omgaan met anderen en om te leren om te denken over de wereld. Dit is essentieel voor het opbouwen van een democratische samenleving waarin iedereen zijn of haar bijdrage kan leveren.
De toekomst van democratische opvoeding
In zijn werk Opvoeding in de democratie (2006) benadrukt de Winter de toekomst van democratische opvoeding. Hij stelt dat het belangrijk is dat kinderen leren om te luisteren, te debatteren en zich verantwoordelijk te gedragen. Dit is essentieel voor het opbouwen van een gezonde, democratische samenleving.
In zijn werk Opvoeding tot mens en burger (2005) benadrukt de Winter de noodzaak van een gezonde opvoedingsstructuur. Hij stelt dat ouders en pedagogen moeten leren om te luisteren, te luisteren en te leren om te denken over de gevolgen van hun gedrag. Dit is essentieel voor het opbouwen van een gezonde, democratische samenleving.
Conclusie
De werk van Micha de Winter benadrukt de belangrijkheid van een democratische opvoeding in het opbouwen van een gezonde, menselijke en rechtvaardige samenleving. Hij benadrukt de noodzaak van een opvoeding die gericht is op het ontwikkelen van burgerschap, menselijkheid en vrijheid. De rol van ouders, pedagogen en de overheid is hierbij essentieel. In een tijd van toenemende onzekerheid en onrust is een sterke, democratische opvoeding van groot belang voor de toekomst van onze samenleving.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
