Meerdere opvoeders en hun verantwoordelijkheden in de opvoeding van kinderen
juli 8, 2025
Genderneutraal opvoeden is een opvoedingsstijl die gericht is op het vermijden van stereotyperende gedragspatronen op basis van geslacht. In veel landen wordt dit als een manier gezien om gelijkheid tussen mannen en vrouwen te bevorderen. In Nederland is het onderwerp van veel discussie, met zowel voor- als tegenstanders. De opvoeding van kinderen in een genderneutrale omgeving is een complexe kwestie waarin zowel wetenschappelijke onderzoeken als morele overwegingen een rol spelen.
In de bronnen die beschikbaar zijn, wordt duidelijk dat er verschillen zijn in de opvattingen over genderneutraal opvoeden. Voorstanders van deze stijl zien het als een manier om kinderen te leren dat er meer is dan alleen de klassieke mannelijke en vrouwelijke rol. Ze benadrukken dat kinderen niet beperkt moeten worden tot bepaalde gedragsrichtingen of speelgoed, en dat dit helpt bij het ontwikkelen van een breder begrip van gelijkheid.
Een voorbeeld van een voorstander is Lies Wesseling, die in meerdere bronnen wordt genoemd. Volgens haar is genderneutraal opvoeden een manier om kinderen te leren dat mensen en gedragsmodellen niet kunnen worden gereduceerd tot twee hokjes. Ze benadrukt dat het belangrijk is om kinderen maximale keuzevrijheid te geven, zodat ze niet beperkt worden door traditionele rolpatronen.
Aan de andere kant zijn er ook mensen die tegenstanders zijn van genderneutraal opvoeden. Ze zien dit als een vorm van tegennatuurlijke indoctrinatie, waarin kinderen worden beïnvloed door een bepaalde visie op gender. Volgens sommige kritici is het belangrijk dat kinderen zichzelf kunnen ontdekken, in plaats van dat ze worden opgevoed in een omgeving waarin geslacht geen rol speelt.
In Zweden wordt al jaren geëxperimenteerd met genderneutraal opvoeden. Een voorbeeld daarvan is de crèche Egalia in Stockholm, waar kinderen niet als ‘jongens’ of ‘meisjes’ worden aangesproken, maar als ‘vriendjes’ of ‘personen’. In deze omgeving worden geen stereotyperende boeken, speelgoed of activiteiten gebruikt. Er wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen typisch jongens- en meisje gedrag.
In Nederland is het nog niet zo veel voorkomend, maar er zijn wel enkele initiatieven die in de richting van genderneutraal opvoeden gaan. Zo hebben enkele speelgoedwinkels gekozen om hun kleding en speelgoed niet meer te labelen als ‘meisjes’ of ‘jongens’, maar als ‘kids’. Dit is een poging om de beperkende invloed van traditionele rolpatronen te verminderen.
Er is kritiek geweest op de manier waarop traditionele rolpatronen worden gebruikt in onderwijs en kinderboeken. In de jaren zeventig werden er al kritiek op geuit, maar de huidige kritiek hangt volgens Wesseling samen met de belangstelling voor transgenders. Dit leidt tot meer aandacht voor de variatie tussen mannelijk en vrouwelijk gedrag.
In sommige bronnen wordt ook gezegd dat het gebruik van bepaalde termen, zoals ‘hij’ en ‘zij’, de kwaliteit van de communicatie kan beïnvloeden. In plaats daarvan worden er voorstellen gedaan om genderneutrale voornaamwoorden te gebruiken, zoals ‘ze’ of ‘zij’. Dit is een poging om de taal te moderniseren en inclusiever te maken.
Er zijn verschillende onderzoeken gedaan naar de invloed van genderneutraal opvoeden. In een onderzoek uit 2017 bleek dat rolbevestigende normen bij kinderen tussen 10 en 14 jaar voor blijvende schade kunnen zorgen. Dit onderzoek wijst erop dat het belangrijk is om kinderen te leren dat er meer is dan alleen de klassieke mannelijke en vrouwelijke rol.
In de bronnen wordt ook gesproken over de discussie rond genderneutraal opvoeden. Sommige mensen zien hun eigen man-zijn of vrouw-zijn als een belangrijk onderdeel van hun identiteit, en zouden deze kunnen verliezen bij genderneutraal opvoeden. Er is dus sprake van een gevoelige kwestie waarin zowel de rol van ouders als de rol van onderwijs een belangrijke positie inneemt.
De opvoeding van kinderen is een cruciaal onderdeel van hun ontwikkeling. Ouders spelen hierbij een belangrijke rol, aangezien zij de eerste invloed op hun kind hebben. Volgens sommige bronnen is het belangrijk dat ouders nadenken over hun eigen gedachten en gedrag, en proberen om kinderen te leren dat er meer is dan alleen de klassieke mannelijke of vrouwelijke rol.
Ook onderwijs speelt een rol in de opvoeding van kinderen. In sommige landen worden er programma’s ingezet om kinderen te leren dat er meer is dan alleen de klassieke mannelijke of vrouwelijke rol. In Frankrijk is er bijvoorbeeld een onderwijsprogramma dat gericht is op gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
Genderneutraal opvoeden is een complexe kwestie die zowel voor- als tegengestelde meningen oproept. Voorstanders zien het als een manier om gelijkheid te bevorderen, terwijl tegenstanders denken dat het een vorm van tegennatuurlijke indoctrinatie is. In Zweden wordt al jaren geëxperimenteerd met genderneutraal opvoeden, terwijl in Nederland het nog niet zo veel voorkomt. Ouders en onderwijs spelen hierbij een belangrijke rol, aangezien ze de eerste invloed op hun kind hebben.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet