Lichamelijke opvoeding in het secundair onderwijs: Belang, inhoud en toekomstperspectieven

Lichamelijke opvoeding is een essentieel onderdeel van het onderwijs in het secundair onderwijs. Het draagt bij aan de harmonieuze opvoeding van jongeren en stimuleert hen tot levenslange bewegingsdeelname. In het secundair onderwijs wordt het vak opgevat als een belangrijk onderdeel van de totale persoonlijkheidsontwikkeling, met aandacht voor motorische, cognitieve en sociaal-emotionele vaardigheden. De opbouw van dit vak is gericht op het ontwikkelen van motorische competentie, het bevorderen van gezondheid en het aanleren van sportieve vaardigheden. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de waardeopvoeding, waarin het lichamelijk en geestelijk welzijn centraal staat.

In de praktijk wordt lichamelijke opvoeding gegeven in verschillende vormen, waaronder balsporten, gym, zwemmen, atletiek en dans. Daarnaast kunnen leerlingen ook inzicht krijgen in winter- en watersporten. De leerkrachten die dit vak geven, zijn opgeleid tot polyvalente sporters, met kennis van technieken en de nodige vaardigheden om het vak effectief over te brengen aan jongeren. Daarnaast kunnen leerkrachten ook een reddersdiploma behalen, wat hen extra competenties geeft in het omgaan met noodgevallen.

Belang van lichamelijke opvoeding in het secundair onderwijs

De kern van lichamelijke opvoeding ligt in het ontwikkelen van motorische competentie, het bevorderen van gezondheid en het aanleren van sportieve vaardigheden. Het is een essentieel onderdeel van het onderwijs, omdat het bijdraagt aan de totale persoonlijkheidsontwikkeling van leerlingen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de waardeopvoeding, waarin het lichamelijk en geestelijk welzijn centraal staat.

Lichamelijke opvoeding is niet alleen gericht op het lichamelijk welzijn, maar ook op het sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkelingsproces. Het bevordert het gevoel van collectieve verantwoordelijkheid, het opbouwen van vertrouwen en het leren samenwerken. Daarnaast draagt het bij aan het versterken van de motorische vaardigheden, zoals uithoudingsvermogen, snelheid, kracht en coördinatie. Deze vaardigheden zijn van groot belang voor het functioneren in het dagelijks leven en voor het behouden van een gezonde levensstijl.

Uren en urennormen

In het voortgezet onderwijs heeft lichamelijke opvoeding een beschermde status, aangezien de wet op het voortgezet onderwijs (VO) hierin een beschermde positie voor het vak oplegt. De nieuwe urennormen voor lichamelijke opvoeding zijn vanaf 2024 van kracht en zijn per schoolsoort vastgelegd. Voor het vmbo is het minimum aantal uren 333, voor het havo 360 en voor het vwo 400. Deze normen zijn bedoeld om scholen te bepalen hoeveel uren per jaar lichamelijke opvoeding gegeven moet worden. De rekenmodule voor uren lichamelijke opvoeding wordt gerekend met 40 lesweken.

Deze nieuwe urennormen vervangen de vorige richtlijnen en geven scholen duidelijkheid over de hoeveelheid uren die nodig zijn voor lichamelijke opvoeding. De wet is bedoeld om ervoor te zorgen dat leerlingen voldoende beweging krijgen, zodat ze een gezonde levensstijl kunnen ontwikkelen. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de kwaliteit van het onderwijs, zodat leerlingen effectief leren omgaan met sportieve vaardigheden.

Inhoud van het vak lichamelijke opvoeding

Het vak lichamelijke opvoeding omvat een breed scala aan sporten en activiteiten, waaronder balsporten, gym, zwemmen, atletiek, dans, en winter- en watersporten. Daarnaast kunnen leerlingen ook leren omgaan met sportieve activiteiten zoals tchoukball, werptechniek, contact en verdediging, en teambuilding. De leerkrachten die dit vak geven, zijn opgeleid tot polyvalente sporters, met kennis van technieken en de nodige vaardigheden om het vak effectief over te brengen aan jongeren.

De theorielessen reiken de noodzakelijke kennis aan met vakken als anatomie, fysiologie, inspanningsfysiologie en biomechanica. Daarnaast krijgen leerlingen ook een pakket ondersteunende vakken, zoals pedagogie en de didactiek van de sporten. Ook staan vakken als taal, ICT en gezondheidsleer op het programma. Vaak combineren studenten dit onderwijsvak met bewegingsrecreatie, waarmee ze ook de competenties leren om sport te begeleiden buiten de schoolmuren.

Opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding

Om leraar lichamelijke opvoeding te worden, is een opleiding nodig aan een hogeschool. De opleiding biedt de kennis, vaardigheden en attitudes om een onderwijsprofessional te worden die kan lesgeven in het secundair onderwijs. De opleiding is gericht op het opbouwen van een brede theoretische basis, aangevuld met praktijkoefeningen, projecten en stages. Tijdens de stages leren studenten hoe ze op een boeiende en effectieve manier lesgeven en een krachtige leeromgeving creëren.

De opleiding omvat ook de opbouw van motorische competentie, het bevorderen van gezondheid en het aanleren van sportieve vaardigheden. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de waardeopvoeding, waarin het lichamelijk en geestelijk welzijn centraal staat. De opleiding is gericht op het ontwikkelen van motorische competentie, het bevorderen van gezondheid en het aanleren van sportieve vaardigheden.

Toekomstperspectieven voor leraars lichamelijke opvoeding

De vraag naar leraren lichamelijke opvoeding zal zeker positief evolueren. De overheid ziet lichamelijke opvoeding op school als de basis voor alle sportactiviteiten in het verdere leven. In de toekomst zal bewegingsonderwijs en lichamelijke opvoeding op school een belangrijkere plaats innemen. De vraag naar leraren lichamelijke opvoeding zal zeker positief evolueren.

Na het afronden van de opleiding kunnen studenten terecht als leerkracht lichamelijke opvoeding in het kleuter-, lager- en secundair onderwijs. Daarnaast kunnen ze ook werken in sportdiensten, sportclubs, sportfederaties, outdoororganisaties, fitnesscentra, als sportbegeleider of animator. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om door te studeren naar een master lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen.

Samenwerking en maatschappelijke betrokkenheid

Leraars lichamelijke opvoeding moeten zich ook richten op de maatschappelijke betrokkenheid, een zorgverbredende instelling, communicatieve vaardigheden, werken in teamverband en zelfreflectie. Ze leren omgaan met meertaligheid, de grootstedelijke context en diversiteit in de klas. Daarnaast is er ook aandacht voor de samenwerking met ouders en andere betrokkenen.

De opleiding richt zich op het ontwikkelen van een brede kennis en vaardigheden, waardoor leerkrachten in staat zijn om effectief lesgeven en een krachtige leeromgeving te creëren. Daarnaast is er ook aandacht voor de maatschappelijke betrokkenheid, zodat leerkrachten in staat zijn om het onderwijs te beïnvloeden en te verbeteren.

Conclusie

Lichamelijke opvoeding is een essentieel onderdeel van het onderwijs in het secundair onderwijs. Het draagt bij aan de harmonieuze opvoeding van jongeren en stimuleert hen tot levenslange bewegingsdeelname. De opbouw van dit vak is gericht op het ontwikkelen van motorische competentie, het bevorderen van gezondheid en het aanleren van sportieve vaardigheden. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de waardeopvoeding, waarin het lichamelijk en geestelijk welzijn centraal staat. De opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding biedt de nodige kennis en vaardigheden om effectief lesgeven en een krachtige leeromgeving te creëren. De vraag naar leraren lichamelijke opvoeding zal zeker positief evolueren, aangezien de overheid zich bewust is van het belang van dit vak voor de toekomst.

Bronnen

1. Educatieve bachelor in het secundair onderwijs: Lichamelijke opvoeding - Professionele bachelor
2. PXL-Education: Lichamelijke opvoeding en bewegingsrecreatie
3. KVLO: Lichamelijke opvoeding in het voortgezet onderwijs
4. Studiekeuze123: HBO-bachelor leraar lichamelijke opvoeding
5. Hogeschool Gent: Bachelor secundair onderwijs - Lichamelijke opvoeding en bewegingsrecreatie
6. Eindtermen Vlaanderen: Lichamelijke opvoeding in het buitengewoon onderwijs
7. Studiekeuze123: Opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding
8. SLO: Kerndoelen voor bewegingsonderwijs
9. Katholieke Hogeschool Sint-Lieven: Leraar secundair onderwijs