Het belang van hardlopen in het bewegingsonderwijs op de basisschool

Het bewegingsonderwijs op de basisschool speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen. Het richt zich niet alleen op het aanleren van motorische vaardigheden, maar ook op het bevorderen van sociaal-emotionele ontwikkeling, gezondheid en het leren samenwerken. In dit artikel wordt ingegaan op het thema van hardlopen als onderdeel van het bewegingsonderwijs in het primair onderwijs. De nadruk ligt op de invloed van bewegingsactiviteiten zoals het lopen op de lichamelijke en mentale ontwikkeling van kinderen, evenals op de praktische uitvoering en aanbevelingen voor leerkrachten.

Inleiding

Het hardlopen is een van de eenvoudigste en meest toegankelijke bewegingsvormen die kinderen kunnen leren. Het is een basisvaardigheid die bijdraagt aan de ontwikkeling van lichaamsbewustzijn, fysieke fitheid en zelfvertrouwen. In het bewegingsonderwijs wordt het lopen vaak geïntegreerd in diverse activiteiten, zoals ritmische bewegingen, spelletjes en intensieve beweegmomenten. Onderzoek heeft aangetoond dat beweging, met name lopen, positief kan werken op de concentratie, lichaamsbewustzijn en mentale ontwikkeling van kinderen. In dit artikel worden de voordelen van het lopen in het bewegingsonderwijs besproken, evenals praktische aanpakken en aanbevelingen voor leerkrachten.

De rol van beweging in het primair onderwijs

Bewegingsonderwijs is standaard opgenomen in het onderwijsprogramma van het primair onderwijs. De kern van het bewegingsonderwijs ligt op het aanleren van de basisvaardigheden, zoals balanceren, springen, klimmen, schommelen, duikelen, hardlopen en bewegen met muziek. Daarnaast worden spelvormen als tikspelen, doelspelen, spelactiviteiten met mikken, jongleren en stoeispelen onderwezen. Het doel is dat kinderen leren omgaan met hun lichaam en motorische vaardigheden op te bouwen, zodat ze later actief kunnen blijven bewegen.

Het bewegingsonderwijs draagt ook bij aan de sociaal-emotionele ontwikkeling. Kinderen leren samenwerken, afspraken maken, regels naleven en met elkaar omgaan. Door bewegingsactiviteiten te combineren met spelletjes en groepsactiviteiten ontwikkelen kinderen hun vermogens in samenwerking, communicatie en zelfregulatie.

Het belang van hardlopen in het bewegingsonderwijs

Hardlopen is een van de meest gebruikte bewegingsvormen in het primair onderwijs. Het is eenvoudig uit te voeren, kan worden aangepast aan verschillende niveaus en is toegankelijk voor alle kinderen. In de praktijk worden er diverse vormen van hardlopen geïntroduceerd, zoals ritmisch lopen, snelle sprintjes en langzaam lopen. Ook worden er spelletjes gespeeld waarbij het lopen een rol speelt, zoals rijenestafettes met tikken, wisselzones en estafettestokjes.

De invloed van het lopen op de lichaamsontwikkeling van kinderen is aanzienlijk. Het stimuleert de bloedsomloop, verbetert de ademhalingscapaciteit en versterkt de spieren. Daarnaast draagt het bij aan de fysieke conditie en de gezondheid van kinderen. Onderzoek heeft aangetoond dat intensieve beweging, zoals hardlopen, positief is voor de mentale gezondheid en de concentratie van kinderen. Het helpt bij het ontwikkelen van een actieve leefstijl, wat op latere leeftijd van groot belang is.

Effecten van beweging op cognitieve ontwikkeling

Een van de belangrijkste aspecten van beweging in het primair onderwijs is het effect op de cognitieve ontwikkeling. Er is onderzoek gedaan naar de invloed van beweging op de concentratie, het rekenen en het leren. Uit onderzoek blijkt dat beweging, inclusief hardlopen, positief werkt op de mentale functies van kinderen. Bijvoorbeeld, het programma The Daily Mile is een intensieve energizer waarbij leerlingen drie keer per week 15 minuten lopen. Na drie maanden blijkt dat de fitheid van kinderen verbeterd. Daarnaast voldoet The Daily Mile aan de voorwaarden om de concentratie te verhogen en een rustiger klasgevoel te creëren.

Onderzoek van de universiteit van Groningen en het Mulier-instituut heeft aangetoond dat beweging de cognitieve prestaties van kinderen niet negatief beïnvloed, en dat het zelfs positief kan werken op het leren. Dit geldt vooral voor intensieve beweging, die de hersenactiviteit kan versterken en de concentratie verbeteren.

Praktische uitvoering van bewegingsactiviteiten

Bij de uitvoering van bewegingsactiviteiten, waaronder het lopen, is het belangrijk om rekening te houden met de leeftijd van de kinderen. Voor kleuters worden er vooral ritmische en speelse activiteiten aangeboden, terwijl oudere kinderen meer gericht zijn op de techniek van het lopen en de fysieke conditie. De lessen bewegingsonderwijs moeten voldoen aan de kerndoelen en leerlijnen, en moeten worden afgestemd op het competentieniveau van de leerlingen.

Een belangrijk punt is het aanbieden van diverse bewegingsvormen, zodat kinderen zich kunnen ontwikkelen op hun eigen niveau. Het is belangrijk dat leerkrachten feedback geven en positieve ervaringen creëren. Daarnaast moet er aandacht zijn voor veiligheid, het voorkomen van blessures en het aanleren van basisvaardigheden zoals het opstarten, het opbouwen van energie en het afsluiten van bewegingsactiviteiten.

Aanbevelingen voor leerkrachten

Leerkrachten kunnen bijdragen aan een effectief bewegingsonderwijs door een motiverend leerklimaat te creëren. Dit betekent dat leerlingen positieve feedback moeten krijgen, succeservaringen moeten opdoen en taken moeten aansluiten bij hun niveau. Daarnaast is het belangrijk om intensieve beweegmomenten te combineren met rustige activiteiten, zodat kinderen zich kunnen ontspannen en hun concentratie kunnen herstellen.

Een aanbeveling is het inzetten van energizers, zoals The Daily Mile, om de fysieke conditie en mentale focus van leerlingen te verbeteren. Daarnaast is het belangrijk om bewegingsactiviteiten te combineren met spelletjes en groepsactiviteiten, zodat kinderen leren samenwerken en regels naleven.

Samenwerking met sportverenigingen en buurtsportcoaches

De samenwerking met sportverenigingen en buurtsportcoaches kan een belangrijke bijdrage leveren aan het bewegingsonderwijs. Dit kan leiden tot een betere opbouw van sportieve vaardigheden en een positievere houding tegenover sport en bewegen. Door samenwerking met sportverenigingen kunnen kinderen ook kennis maken met verschillende sporten en een brede bewegingscultuur ontwikkelen.

Daarnaast is het belangrijk dat leerkrachten zich bewust zijn van de rol van beweging in het leerproces. Het is belangrijk om bewegingsactiviteiten op te nemen in het lesprogramma en deze te combineren met andere vakken. Zo kan beweging bijdragen aan het leren van rekenen, taal en andere onderwerpen.

Conclusie

Het bewegingsonderwijs op de basisschool is van groot belang voor de lichamelijke en mentale ontwikkeling van kinderen. Hardlopen is een eenvoudige, toegankelijke en effectieve bewegingsvorm die bijdraagt aan de fysieke fitheid, mentale focus en sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen. Door bewegingsactiviteiten, zoals het lopen, te combineren met spelletjes, groepsactiviteiten en intensieve energizers, kunnen leerkrachten een actieve leefstijl bevorderen en kinderen helpen om een positieve houding op te bouwen ten opzichte van sport en bewegen. Daarnaast is het belangrijk om rekening te houden met de leeftijd van de kinderen, de kwaliteit van de bewegingsactiviteiten en de samenwerking met sportverenigingen om de bewegingscultuur te versterken.

Bronnen

1. Avans+ | Bewegingsonderwijs
2. AllesOverSport | Wettelijke richtlijnen voor bewegingsonderwijs
3. Onderwijskennis | Bewegen en leren in het primair onderwijs
4. OnderwijsInspectie | Peilbewegingsonderwijs
5. SLO | Kerndoel 57: Hardlopen
6. AllesOverSport | Effectief bewegingsonderwijs op de basisschool
7. KVLO | Primair onderwijs