Opvoeding van Marokkaanse jongeren: uitdagingen en oplossingen
juli 8, 2025
Leidinggeven is een complexe vaardigheid die vaak wordt geassocieerd met het bepalen van doelen, het sturen van mensen en het controleren van resultaten. In de praktijk is het echter veel meer dan alleen het geven van instructies of het volgen van procedures. In het boek Leidinggeven is omgekeerd opvoeden van Bas Kodden en Eduard van Brakel wordt een nieuw perspectief geïntroduceerd: leidinggeven als een vorm van omgekeerd opvoeden. Dit concept stelt de klassieke manier van leidinggeven op zijn kop en benadrukt dat het belangrijk is om te leren van anderen, in plaats van alleen te leren geven. In dit artikel wordt ingegaan op de kernprincipes van dit boek en hoe deze van toepassing zijn in het onderwijs, de zorg en andere organisaties.
In het boek Leidinggeven is omgekeerd opvoeden wordt uitgelegd dat leidinggeven niet altijd moet worden gezien als het geven van instructies of het controleren van werk. In plaats daarvan wordt het geachte perspectief van ‘omgekeerd opvoeden’ geïntroduceerd. Hierbij wordt de nadruk gelegd op het leren van anderen in plaats van het geven van kennis. Dit concept is gebaseerd op het idee dat leidinggevenden zich moeten ontwikkelen door te leren van hun medewerkers, in plaats van alleen hun eigen kennis en ervaring te delen.
Een van de belangrijkste ideeën in het boek is dat leidinggevenden hun eigen angsten, ego en empathie moeten kunnen uitschakelen. Dit betekent dat ze zich moeten richten op de behoeften van hun team in plaats van hun eigen belangen. Hierdoor ontstaat er een nieuw soort leiderschap, waarbij de focus ligt op het omarmen van de abnormaliteit in plaats van het opdragen van regels. Dit leidt tot een betere motivatie en een groter gevoel van eigenaarschap bij medewerkers.
In het boek wordt uitgelegd dat leidinggeven als omgekeerd opvoeden kan worden opgedeeld in vier stappen. Deze stappen helpen leidinggevenden om de juiste aanpak te kiezen en zich te ontwikkelen op basis van de behoeften van hun team. De vier stappen zijn:
Terugschakelen: Als resultaten tegenvallen, schakelt de leidinggevende terug naar een faciliterende stijl van leiderschap. Hierbij wordt gekeken naar wat de medewerker extra nodig heeft aan bijvoorbeeld studie, tools of begeleiding om zijn rol en taken goed in te vullen. Het doel is om het team te ondersteunen en te laten groeien, in plaats van te controleren.
Coachen: Als resultaten opnieuw tegenvallen, wordt het team gecoacht. Hierbij wordt gekeken naar wat de medewerker kan doen om beter te presteren. Het is belangrijk om te leren van de medewerker in plaats van hem te helpen. Dit bevordert de zelfstandigheid en het gevoel van eigenaarschap.
Directief leidinggeven: Als resultaten opnieuw tegenvallen, wordt het team weer directief aangevraagd. Hierbij wordt gekeken naar de resultaten en wordt er opnieuw gekeken naar de manier waarop taken worden uitgevoerd. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat de doelen worden behaald, maar het mag niet leiden tot een gebrek aan motivatie.
Evaluatie en reflectie: Na elke stap wordt er gekeken naar de resultaten en wordt er reflectie gepleegd. Dit helpt bij het leren van de ervaring en het aanpassen van de aanpak voor de toekomst.
Een belangrijk onderdeel van Leidinggeven is omgekeerd opvoeden is de nadruk op karakter, authenticiteit en zelfeffectiviteit. Deze drie aspecten worden gezien als de belangrijkste eigenschappen van een goede leider.
Karakter verwijst naar de morele kracht van een leidinggevende. Authenticiteit betekent dat een leider zichzelf is en niet probeert een bepaalde rol te spelen. Zelfeffectiviteit is het vermogen van een leider om te geloven in zijn eigen kracht en die van zijn team. Deze drie eigenschappen zijn essentieel om een team te kunnen leiden en te kunnen groeien.
In het boek wordt ook uitgelegd dat talent niet altijd het belangrijkste is. In plaats daarvan is het belangrijk om te leren van de medewerker en hem te ondersteunen. Dit leidt tot een betere motivatie en een groter gevoel van eigenaarschap bij de medewerker.
De aanpak van omgekeerd opvoeden heeft een significante impact op het werk. In plaats van dat leidinggevenden hun medewerkers controleren en bepalen wat ze moeten doen, worden ze beter in het leren van hun medewerkers. Dit leidt tot een betere samenwerking en een groter gevoel van eigenaarschap.
In de praktijk betekent dit dat leidinggevenden zich moeten richten op de behoeften van hun medewerkers in plaats van hun eigen belangen. Hierdoor ontstaat er een betere relatie tussen leidinggevende en medewerker. Ook wordt er meer aandacht besteed aan de ontwikkeling van de medewerker in plaats van alleen op de resultaten.
In het boek wordt ook uitgelegd dat de rol van de leidinggevende niet alleen is om te bepalen wat er moet gebeuren, maar ook om te leren van de medewerker. Dit betekent dat de leidinggevende actief moet zijn in het leren en het delen van kennis. Hierdoor ontstaat er een betere samenwerking en een groter gevoel van eigenaarschap.
Een belangrijk aspect is ook het geven van ruimte aan medewerkers. In plaats van dat de leidinggevende alles bepaalt, wordt er ruimte gegeven aan de medewerker om zijn eigen ideeën en oplossingen te ontwikkelen. Dit bevordert de creativiteit en het gevoel van eigenaarschap.
In de toekomst zal leidinggeven steeds meer worden gezien als een vorm van omgekeerd opvoeden. Dit betekent dat leidinggevenden zich steeds meer richten op het leren van hun medewerkers in plaats van alleen hun eigen kennis en ervaring te delen. Hierdoor ontstaat er een betere samenwerking en een groter gevoel van eigenaarschap.
De nadruk ligt steeds meer op het leren van de medewerker in plaats van het geven van instructies. Dit leidt tot een betere motivatie en een groter gevoel van eigenaarschap. Daarnaast wordt er steeds meer aandacht besteed aan de ontwikkeling van de medewerker in plaats van alleen op de resultaten.
Leidinggeven is omgekeerd opvoeden biedt een nieuw perspectief op leiderschap. In plaats van dat leidinggevenden hun medewerkers controleren en bepalen wat ze moeten doen, worden ze beter in het leren van hun medewerkers. Dit leidt tot een betere samenwerking en een groter gevoel van eigenaarschap. De kern van dit boek is dat leidinggeven geen trucje is, maar een combinatie van bewust keuzes maken, zichzelf blijven ontwikkelen en écht contact maken met het team. Door deze aanpak te volgen, kunnen leidinggevenden hun team effectiever ondersteunen en groeien.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet