Lichamelijke Opvoeding: Belang, Effecten en Aanbevelingen voor Kinderen

Lichamelijke opvoeding (LO) is een essentieel onderdeel van het onderwijs en heeft een grote invloed op de gezondheid, mentale ontwikkeling en leerprestaties van kinderen. In vele artikelen en onderzoeken is het belang van lichamelijke activiteit voor kinderen duidelijk gemaakt, met name in de vroege jaren van het onderwijs. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van lichamelijke opvoeding besproken, met name wat er is gebleken uit wetenschappelijk onderzoek, hoe scholen dit kunnen toepassen, en wat de voordelen zijn van beweging in het onderwijs.

Lichamelijke Opvoeding: Wat is het en waarom is het belangrijk?

Lichamelijke opvoeding omvat het aanleren van bewegingsvaardigheden, het spelen van sporten, het leren over gezondheid en het stimuleren van fysieke activiteit. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, gaat LO niet alleen over het leren van bepaalde sporten, maar ook over het leren van sociaal gedrag, het opbouwen van zelfvertrouwen en het ontwikkelen van mentale en fysieke vaardigheden.

Uit onderzoek blijkt dat lichamelijke activiteit een positief effect heeft op het mentale welzijn van kinderen. Zo suggereert een onderzoek dat bewegen en samenwerken in sporten bijdragen aan het verbeteren van het mentale welzijn en het versterken van het gevoel van succes. Ook blijkt dat kinderen die voldoende bewegen, beter kunnen concentreren en een betere leerprestatie hebben. Daarnaast is er een duidelijk verband tussen fysieke activiteit en het verhogen van de motivatie en het beter begrijpen van leerstof.

Lichamelijke Opvoeding in het Onderwijs

In Nederland is de aandacht voor lichamelijke opvoeding in het onderwijs steeds groter geworden. Sinds 2023 zijn alle basisscholen wettelijk verplicht om minimaal twee uur per week lichamelijke opvoeding aan te bieden. Dit is een belangrijke maatregel, aangezien veel scholen vroeger minder uren aan LO besteedden. In sommige gevallen is dit zelfs minder dan één uur per week, wat veel te weinig is voor de ontwikkeling van kinderen.

De kwaliteit van het lichamelijke onderwijs is ook van groot belang. Het blijkt dat leerlingen die les krijgen van een vakdocent LO, betere motorische vaardigheden ontwikkelen dan leerlingen die les krijgen van groepsleerkrachten met gymbevoegdheid. Dit benadrukt het belang van voldoende en kwalitatief goed bewegingsonderwijs, zeker vanaf groep 1.

Effecten van Lichamelijke Activiteit op de Leerprestaties

Een groot deel van de bronnen wijst uit dat bewegen niet alleen gezond is, maar ook helpt bij het verbeteren van de leerprestaties van kinderen. Bijvoorbeeld, een onderzoek naar actief transport naar school toont aan dat fietsen of lopen naar school bijdraagt aan het behalen van de beweegrichtlijnen. Daarnaast suggereert een ander onderzoek dat actief transport naar school geassocieerd is met beter cognitief presteren op school, vooral voor meisjes in de adolescentie.

Beweging tijdens de les kan ook helpen bij het verbeteren van concentratie en rekenvaardigheden. In een onderzoek is gebleken dat kinderen die beweging in de les krijgen, beter betrokken zijn bij de les en beter kunnen leren. Daarnaast blijkt dat het combineren van beweging met leren een positief effect heeft op de prestaties van leerlingen.

Lichamelijke Opvoeding en Sociale Ontwikkeling

Bij lichamelijke opvoeding leren kinderen niet alleen fysieke vaardigheden, maar ook sociaal gedrag. In de les leren ze samenwerken, fair play en het respecteren van regels. Dit helpt bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden, wat belangrijk is voor de ontwikkeling van kinderen.

Een ander voordeel van lichamelijke opvoeding is het versterken van het zelfvertrouwen. Kinderen die regelmatig bewegen, leren hun lichaam beter te controleren en hun vaardigheden te verbeteren. Dit leidt tot een positief zelfbeeld en helpt bij het opbouwen van een sterke persoonlijkheid.

De Rol van de Ouders en Onderwijs

Ouders en onderwijs hebben een belangrijke rol bij het stimuleren van lichamelijke activiteit bij kinderen. Het is belangrijk dat ouders hun kinderen aanmoedigen om te bewegen, zowel thuis als op school. Daarnaast is het belangrijk dat leerkrachten de kans krijgen om lichamelijke opvoeding op een professionele manier aan te bieden.

In sommige gevallen zijn de leerkrachten niet goed genoeg opgeleid om lichamelijke opvoeding te geven. Dit is een probleem, omdat kinderen dan niet goed kunnen leren bewegen. Daarom is het belangrijk dat scholen voldoende aandacht besteden aan de opleiding van docenten en dat er voldoende vakdocenten beschikbaar zijn voor LO.

Samenwerking en Innovatie in de Lichamelijke Opvoeding

Een ander belangrijk aspect is de samenwerking tussen verschillende partijen. In een artikel in de Lichamelijke Opvoeding Magazine wordt gesproken over het samenwerken in de wijk om optimaal resultaat te behalen uit sportparticipatie van kinderen. Dit betekent dat scholen, sportverenigingen en ouders samenwerken om kinderen te stimuleren om actief te zijn.

Daarnaast is er sprake van innovatie in de lichamelijke opvoeding. Bijvoorbeeld, het bewegend leren is een methode waarbij beweging wordt gekoppeld aan leren. Dit helpt bij het verhogen van de betrokkenheid van leerlingen en het verbeteren van hun leerprestaties. Ook zijn er methodes zoals het ‘Daily Mile’, waarbij leerlingen dagelijks een paar minuten lopen om hun conditie te verbeteren.

Conclusie

Lichamelijke opvoeding is een essentieel onderdeel van het onderwijs en heeft een grote invloed op de gezondheid, mentale ontwikkeling en leerprestaties van kinderen. Door voldoende aandacht te besteden aan lichamelijke activiteit, kunnen kinderen beter leren, beter kunnen concentreren en een beter zelfbeeld ontwikkelen. Het is belangrijk dat scholen, ouders en onderwijs samenwerken om kinderen te stimuleren om actief te zijn, zowel thuis als op school. Daarnaast is het belangrijk dat leerkrachten voldoende opleiding krijgen om lichamelijke opvoeding op een professionele manier aan te bieden.

Bronnen

1. Lichamelijke Opvoeding Magazine - Sportz in samenwerking met NOC-NSF
2. Artikel Lichamelijke Opvoeding Magazine: ‘aquatic literacy’ en beweegvaardig zijn in, op en rond het water
3. Docent lichamelijke opvoeding Naomi Bakema werkt als uitzendkracht
4. Effecten voorschoolse fysieke activiteit (actief transport)
5. Door Emilie Maclaine Pont: Lichamelijke Opvoeding is meer dan het aanleren van de koprol
6. Ureennorm lichamelijke opvoeding treedt nog niet in werking
7. Promotieonderzoek: motivatie leerlingen tijdens lessen lichamelijke opvoeding
8. KVLO - Lichamelijke Opvoeding Magazine
9. Met wekelijks vijf uur bewegen op scholen neemt de kansengelijkheid toe