Leveranciers in de opvoeding: Wat betekent dat voor ouders en verzorgers?
juli 7, 2025
In de moderne opvoedingsdiscussie is het gebruik van straffen steeds minder populair geworden. In plaats daarvan richten ouders en onderwijzers zich steeds vaker op alternatieven die gericht zijn op het opbouwen van een betrouwbare relatie met het kind, het leren omgaan met emoties en het bevorderen van zelfstandigheid. De bronnen tonen aan dat straffen en belonen niet het meest effectieve middel zijn om kinderen te beïnvloeden en dat alternatieven zoals communicatie, empathie en het aanbieden van keuzes veelbelovender zijn. Dit artikel bespreekt de kernprincipes van opvoeden zonder straffen, de nadruk ligt op de invloed van straffen, alternatieven en de rol van ouders en onderwijzers in dit proces.
De invloed van straffen op kinderen
Volgens meerdere bronnen is het gebruik van straffen een onderwerp van veel discussie. Het boek Mogen we nog wel straffen? van dr. Philippe Noens stelt dat de traditie van straffen in de opvoeding steeds minder wordt geaccepteerd. De auteur onderzoekt de ethische en psychologische impact van straffen, en stelt dat het gebruik van straffen het kind niet helpt om zich veilig te voelen of om zijn gedrag te begrijpen. In plaats daarvan kan het leiden tot angst, onzekerheid en een gebrek aan vertrouwen in de ouder.
In een andere bron wordt uitgelegd dat een straf zinvol moet zijn als het kind er lering uit kan trekken. Een straf mag geen vergelding zijn, maar moet gericht zijn op herstel en genezing. Dit impliceert dat straffen alleen nuttig zijn als ze het kind helpen om te leren wat er fout is en hoe het dat kan verbeteren. Toch blijft het debat over de effectiviteit van straffen voortduren.
Waarom straffen en belonen niet werkt
Een veelvoorkomend probleem bij straffen is dat het kind niet begrijpt waarom het wordt bestraft. In plaats van dat het kind leren omgaan met zijn gedrag, leert het alleen maar dat het bestraft wordt. Dit is een van de kernpunten van het boek De mythe van het verwende kind van Alfie Kohn. Hij benadruit dat straffen en belonen niet werkt als het kind bang is of afhankelijk van de ouder. Zodra dat niet meer het geval is, werkt het ook niet meer. De methode leert het kind dat het iets moet doen voor de liefde van de ouder, wat leidt tot een verkeerd begrip van liefde en respect.
In een ander artikel wordt uitgelegd dat kinderen met PDA (Pathological Demand Avoidance) zich specifiek moeilijk gedragen als ze worden bestraft. De reactie van het kind kan dan zelfs extreem zijn, omdat het kind zich niet kan aanpassen aan de verwachtingen van de ouder. Dit benadruidt het belang van alternatieven voor straffen, zoals het leren omgaan met emoties en het aanbieden van keuzes.
Alternatieven voor straffen: communicatie en empathie
In plaats van straffen, wordt er steeds vaker gewerkt aan alternatieven die gebaseerd zijn op communicatie, empathie en het aanbieden van keuzes. In het boek Ontspannen ouders, blije kinderen van Laura Markham wordt uitgelegd dat ouders hun eigen emoties moeten leren beheren en dat kinderen leren om te werken aan een positieve opvoedstijl. In plaats van boosheid, straf en verboden, benadrukt Markham het belang van emotionele balans, empathie en duidelijke communicatie.
In het boek Temperamentvolle kinderen van Eva Bronsveld wordt benadruidt dat straffen niet werkt bij temperamentvolle kinderen. In plaats daarvan is begrip, betrouwbaarheid, zorgvuldige aandacht en goede afstemming essentieel. Dit helpt bij het opbouwen van een betrouwbare relatie en het leren omgaan met emoties.
De rol van ouders en onderwijzers
De rol van ouders en onderwijzers is cruciaal bij het opvoeden zonder straffen. In het artikel Wijsheid wordt uitgelegd dat het belangrijk is om het kind te helpen bij het veranderen van zijn gedrag. Dit gebeurt door het kind te laten merken dat je hem helpt, en door het te stimuleren en overtuigen om negatief gedrag op te geven. Het is ook belangrijk om te weten hoe ouders denken dat het probleemgedrag ontstaat en om samen een plan te maken.
In een andere bron wordt benadruidt dat het goed is om de ouders te informeren over de straf, maar dat het beter is om te adviseren hoe ze het kind thuis kunnen helpen. Vooral steun, positieve verwachtingen en vertrouwen zijn belangrijk. Het is ook belangrijk om te weten hoe ouders denken dat het probleemgedrag ontstaat en om samen een plan te maken.
De invloed van culturele en psychologische factoren
In het boek Jagen, verzamelen, opvoeden van Michaleen Doucleff wordt uitgelegd dat opvoeding gericht is op samenwerking en vertrouwen, niet op controle en angst. Dit is een belangrijk punt, omdat het benadruidt dat opvoeden niet alleen over het beïnvloeden van gedrag gaat, maar ook over het leren omgaan met emoties en het opbouwen van een betrouwbare relatie.
In het artikel Waarom straffen en belonen niet werkt wordt uitgelegd dat het traditionele opvoedingsmodel niet goed is voor PDA-kinderen en zelfs schadelijk is voor alle kinderen. De auteur benadruidt dat onvoorwaardelijk ouderschap een beter alternatief is, waarbij het kind zich veilig voelt en vertrouwen heeft in de ouder.
Conclusie
De bronnen tonen aan dat het gebruik van straffen in de opvoeding steeds minder populair wordt. In plaats daarvan richten ouders en onderwijzers zich steeds vaker op alternatieven zoals communicatie, empathie en het aanbieden van keuzes. Deze methoden helpen bij het opbouwen van een betrouwbare relatie met het kind, het leren omgaan met emoties en het bevorderen van zelfstandigheid. Het is belangrijk om te weten dat straffen en belonen niet werkt als het kind bang is of afhankelijk van de ouder. In plaats daarvan is het belangrijk om het kind te helpen bij het veranderen van zijn gedrag en om positieve verwachtingen en vertrouwen te geven.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
