Opgroeien en opvoeden in vloeibare tijden: een nieuw perspectief op jeugd en opvoeding
juli 7, 2025
Een gezonde opvoeding is cruciaal voor het welzijn van kinderen. In Nederland is het belang van gezonde voeding, beweging en een positieve omgeving algemeen erkend. De opvoedingsstijl van ouders speelt een belangrijke rol bij het vormgeven van eetgedrag, gedrag en het gevoel van het kind. In dit artikel worden praktische tips en aanbevelingen gegeven die gericht zijn op het bevorderen van een gezonde opvoeding.
Gezond opvoeden omvat het aanleren van gezonde gewoontes, het stimuleren van fysieke activiteit en het aanbieden van een evenwichtige voeding. Het is belangrijk om te weten dat kinderen vanaf jonge leeftijd beïnvloed worden door hun omgeving. Ouders spelen hierbij een cruciale rol. Ze zijn verantwoordelijk voor het creëren van een gezonde leefstijl en het aanleren van eetgewoontes. In de bronnen wordt uitgelegd dat ouders het gedrag van hun kind beïnvloeden door hun eigen eetgedrag en opvoedingsstijl.
Er zijn vier opvoedstijlen die het eetgedrag van kinderen beïnvloeden:
Autoritaire ouders: Deze ouders stellen duidelijke regels en verwachten gehoorzaamheid. Ze verplichten het kind bijvoorbeeld het bord leeg te eten. Deze opvoedstijl wordt met ongunstig eetgedrag in verband gebracht, zoals een lagere groente- en fruitconsumptie.
Toegevende ouders: Deze ouders proberen zich op een niet straffende, accepterende en bevestigende manier te gedragen richting het kind. Dit kan ook omschreven worden als ‘het kind laten eten wat het wil’. Deze opvoedstijl houdt verband met meer frisdrankconsumptie, het eten van meer snoep en minder groenten.
Verwaarlozende ouders: Deze ouders hebben lage verwachtingen van zelfcontrole van het kind en tonen weinig gevoeligheid. Deze opvoedstijl hangt samen met een hogere BMI bij kinderen.
Gezaghebbende ouders: Deze ouders verwachten zelfcontrole van het kind maar zijn ook gevoelig en betrokken. Regels over gezonde voedselinname, bijvoorbeeld het iedere keer proeven van eten, worden gecombineerd met warmte en betrokkenheid. Deze opvoedstijl draagt bij aan de ontwikkeling van gezonde eetgewoonten.
Om gezond op te voeden, zijn er verschillende praktische tips die ouders kunnen volgen. Deze zijn gebaseerd op de inzichten uit de bronnen en gericht op het aanleren van gezonde gewoontes.
Ouders spelen een cruciale rol in het aanleren van gezonde gewoontes. Het is belangrijk dat ouders zelf het goede voorbeeld geven. Als ouders binnen de Schijf van Vijf eten, zal het kind dat sneller doen. Eten jullie niet binnen de Schijf van Vijf, dan is de kans groot dat het kind dit ook niet wil. Het is dus belangrijk dat ouders zelf het goede voorbeeld geven.
Het maken van duidelijke regels en afspraken omtrent eten en drinken stimuleert gezond gedrag. Stel grenzen en houd je hier zelf ook aan. Je hoeft heus niet alle snoep en frisdrank te verbieden, maar leer je kind wel dat dit niet altijd kan en mag. Spreek af om elke avond op vaste tijden te eten en eet gezamenlijk aan tafel. Zo breng je structuur aan. Dat geeft rust.
Het is belangrijk dat gezonde voeding in huis toegankelijk is. Kinderen hebben eigenlijk maar beperkte invloed op wat ze eten, omdat ouders verantwoordelijk zijn voor de boodschappen. Probeer daarom zo veel mogelijk gezonde dingen in huis te hebben. Bijvoorbeeld: komkommer, worteltjes of tomaat zijn ook lekkere tussendoortjes.
Het betrekken van kinderen bij het plannen van jullie maaltijden en het uitnodigen om samen te koken, is gezond en gezellig. Door groenten te snijden zijn ze onbewust bezig met gezond eten, nog voordat ze het consumeren. Als een kind vaker een paprika snijdt, zal het sneller geneigd zijn om er eens wat van te proeven. Daarnaast is het ook nog eens gezellig.
Leer je kind omgaan met beperkingen door bijvoorbeeld de koektrommel op te bergen in de kast in plaats van deze op tafel te zetten. Zo’n trommel op tafel staat misschien leuk en gezellig, maar op die manier nodig je uit om de hele dag koekjes te pakken en leert een kind geen 'nee'. Let er daarbij wel op dat je de gemaakte afspraken met je kind zelf ook na komt.
Beweging is belangrijk voor de gezondheid van kinderen. Het is belangrijk dat kinderen voldoende bewegen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van sport, wandelen of fietsen. De gemeente organiseert veel gratis activiteiten in verschillende wijken. Je kunt gebruik maken van de jeugdsportpas en kennismaken met verschillende sporten of een Jeugdsportfonds aanvragen.
Het is belangrijk dat ouders tijd doorbrengen met hun kind. Dit helpt bij het opbouwen van een sterke band en het stimuleren van gezonde gewoontes. Samen koken, spelen of wandelen zijn goede manieren om tijd door te brengen met het kind.
Als ouders moeite hebben met het opvoeden van hun kind, is er ondersteuning beschikbaar. Bijvoorbeeld via de jeugdgezondheidszorg, waarin kinderen worden gevolgd op groei en ontwikkeling. Ook is er hulp beschikbaar via professionele adviseurs, zoals de CJG-coach of een diëtist. Deze professionals kunnen helpen bij het oplossen van problemen met het eetgedrag van het kind.
Gezond opvoeden is een belangrijk onderdeel van de opvoeding van kinderen. Het is belangrijk dat ouders het goede voorbeeld geven, duidelijke regels en afspraken maken, gezonde voeding in huis toegankelijk maken en beweging stimuleren. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat er ondersteuning beschikbaar is als ouders moeite hebben met het opvoeden van hun kind. Door deze tips en aanbevelingen te volgen, kunnen ouders bijdrragen aan een gezonde opvoeding van hun kind.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet