Overbeschermend opvoeden: Gevolgen, risico’s en de juiste balans vinden
juli 7, 2025
De Kaapverdische gemeenschap in Nederland, met name in steden als Delfshaven en Rotterdam, heeft in de afgelopen jaren aandacht gekregen voor de uitdagingen die Kaapverdiaanse ouders en hun kinderen onder de maatschappelijke omstandigheden van hun nieuwe woonplaats tegenkomen. In veel gevallen is de achterstand van deze jongeren op het gebied van onderwijs en taalvaardigheid significant, en ontbreken er vaak ondersteuning en informatie voor ouders. Dit artikel bespreekt de maatregelen en initiatieven die gericht zijn op het verbeteren van de opvoedings- en onderwijsonbegrondheid van Kaapverdiaanse kinderen, en hoe ouders en kinderen hierbij geholpen kunnen worden.
Onderwijsondeling en taalvaardigheid
Een groot deel van de Kaapverdiaanse jongeren bevindt zich in een achterstandspositie op het gebied van onderwijs en taalvaardigheid ten opzichte van hun autochtone leeftijdsgenoten. Dit komt vooral door het ontbreken van ondersteuning bij het maken van huiswerk, een gebrek aan een goede werkomgeving thuis en het lage opleidingsniveau van veel ouders. Bovendien zijn vele ouders de Nederlandse taal niet machtig en ontbreken zij de kennis over het Nederlandse schoolsysteem. Dit betekent dat zij hun kinderen vaak niet kunnen begeleiden bij het leren, wat leidt tot een slechtere leerprestatie en een groter risico op herhaling van klassen.
St. Avanço, in samenwerking met LIZE, heeft in december 2010 een project opgezet dat gericht is op het begeleiden van Kaapverdiaanse jongeren en hun ouders. Tijdens dit project kregen de kinderen ondersteuning bij het maken van hun huiswerk, en werden zij en hun ouders voorgelicht over schoolgerelateerde en andere onderwerpen. Tijdens het projectperiode tot en met juli 2011 werden 35 kinderen tussen de 10 en 14 jaar begeleid door 12 begeleiders. Deze maatregel heeft geholpen om de leerprestaties van de jongeren te verbeteren en de ouderbetrokkenheid te versterken.
Taalkundige situatie in Kaapverdië
In Kaapverdië is de officiële taal Portugees, maar op straat wordt er meestal Crioulo gesproken, een mix van Portugees en andere talen. Elke eilandeiland heeft zijn eigen variant van het Crioulo, wat betekent dat het moeilijk kan zijn om te communiceren tussen verschillende eilanden. Na de onafhankelijkheid in 1975 werd de rol van de Creoolse taal belangrijker. Hoewel het Portugees nog steeds wordt gebruikt in onderwijs, media en wetenschap, is het Crioulo een van de oudst levende gesproken Creoolse talen.
In de praktijk betekent dit dat veel Kaapverdianen in Nederland hun eigen taal, het Crioulo, gebruiken, wat de communicatie met ouders en kinderen kan beïnvloeden. In veel gevallen is het dus belangrijk dat begeleiders of opvoeders de taal beheersen of in ieder geval in staat zijn om met de Kaapverdianen te communiceren. Daarnaast leren vele kinderen op school Engels en Frans, wat hen helpt bij het omgaan met de Nederlandse taal en het onderwijs.
Sociale en culturele integratie
De Kaapverdische gemeenschap in Nederland heeft te maken met sociale uitdagingen, waaronder isolement en een gebrek aan ondersteuning. In Delfshaven, bijvoorbeeld, is er een groeiende behoefte aan sociale activiteiten en ondersteuning voor Kaapverdianen. Fatima, een actieve lid van de gemeenschap, heeft een sociaal vangnet opgezet dat gericht is op het verminderen van isolement en het bevorderen van sociale interactie. Ze organiseert bijeenkomsten, zoals gezondheidsvoorlichting, veiligheidscursussen en gezellige activiteiten, waarbij de Kaapverdianen hun eigen cultuur en taal kunnen delen.
Bij deze activiteiten wordt vaak gebruikgemaakt van de eigen taal, wat helpt bij het behouden van de culturele identiteit en het versterken van de band met het land van herkomst. Daarnaast wordt er gewerkt aan het opbouwen van een sociaal netwerk dat deelneemers helpt bij het aanpassen aan de Nederlandse maatschappij.
Begeleiding en ondersteuning voor ouders
De rol van ouders bij de opvoeding van kinderen is cruciaal, maar in veel gevallen zijn de Kaapverdianaanse ouders niet in staat om hun kinderen te begeleiden bij het leren, vanwege het gebrek aan kennis over het Nederlandse schoolsysteem en het gebrek aan taalvaardigheid. Dit leidt tot een grotere kans op onderwijsachterstand en een groter risico op herhaling van klassen.
In het kader van het project Voorlichting en begeleiding aan Kaapverdiaanse jongeren en hun ouders, kregen ouders inzicht in het schoolsysteem en werden ze geïnformeerd over onderwerpen die van belang zijn voor de opvoeding van hun kinderen. Dit soort initiatieven helpt ouders om beter op de hoogte te raken van de verwachtingen en regels van het onderwijs, waardoor zij hun kinderen beter kunnen ondersteunen.
Sociale en culturele activiteiten
De Kaapverdische gemeenschap in Nederland heeft te maken met sociale uitdagingen, waaronder isolement en een gebrek aan ondersteuning. In Delfshaven, bijvoorbeeld, is er een groeiende behoefte aan sociale activiteiten en ondersteuning voor Kaapverdianen. Fatima, een actieve lid van de gemeenschap, heeft een sociaal vangnet opgezet dat gericht is op het verminderen van isolement en het bevorderen van sociale interactie. Ze organiseert bijeenkomsten, zoals gezondheidsvoorlichting, veiligheidscursussen en gezellige activiteiten, waarbij de Kaapverdianen hun eigen cultuur en taal kunnen delen.
Bij deze activiteiten wordt vaak gebruikgemaakt van de eigen taal, wat helpt bij het behouden van de culturele identiteit en het versterken van de band met het land van herkomst. Daarnaast wordt er gewerkt aan het opbouwen van een sociaal netwerk dat deelneemers helpt bij het aanpassen aan de Nederlandse maatschappij.
Onderwijsondeling en taalvaardigheid
Een groot deel van de Kaapverdiaanse jongeren bevindt zich in een achterstandspositie op het gebied van onderwijs en taalvaardigheid ten opzichte van hun autochtone leeftijdsgenoten. Dit komt vooral door het ontbreken van ondersteuning bij het maken van huiswerk, een gebrek aan een goede werkomgeving thuis en het lage opleidingsniveau van veel ouders. Bovendien zijn vele ouders de Nederlandse taal niet machtig en ontbreken zij de kennis over het Nederlandse schoolsysteem. Dit betekent dat zij hun kinderen vaak niet kunnen begeleiden bij het leren, wat leidt tot een slechtere leerprestatie en een groter risico op herhaling van klassen.
St. Avanço, in samenwerking met LIZE, heeft in december 2010 een project opgezet dat gericht is op het begeleiden van Kaapverdiaanse jongeren en hun ouders. Tijdens dit project kregen de kinderen ondersteuning bij het maken van hun huiswerk, en werden zij en hun ouders voorgelicht over schoolgerelateerde en andere onderwerpen. Tijdens het projectperiode tot en met juli 2011 werden 35 kinderen tussen de 10 en 14 jaar begeleid door 12 begeleiders. Deze maatregel heeft geholpen om de leerprestaties van de jongeren te verbeteren en de ouderbetrokkenheid te versterken.
Cultuur en taal in Kaapverdië
De Kaapverdische cultuur is een mix van Afrikaanse, Portugese, Caribische en Braziliaanse invloeden. De taal in Kaapverdië is een mix van Portugees en Creools, waarbij elk eiland zijn eigen variant heeft. De Creools is een van de oudst levende gesproken Creoolse talen, en is ontstaan door de ontmoeting tussen West-Afrikaanse talen en het Portugees.
De Kaapverdische cultuur is rijk aan muziek, dans en feesten, waardoor het land internationaal bekend staat om zijn kunstenaars en artiesten. De muziek is een belangrijk onderdeel van de cultuur, en wordt vaak op straat gespeeld. De dansen zoals Zouk, Funana en Batuque zijn typisch voor Kaapverdië, en worden vaak gevolgd door feesten en carnavalen.
Conclusie
De opvoeding van Kaapverdiaanse jongeren in Nederland is een uitdaging, met name op het gebied van onderwijs en taalvaardigheid. Veel ouders hebben geen voldoende kennis over het Nederlandse schoolsysteem en kunnen hun kinderen daardoor niet goed begeleiden. Daarnaast is de taalkundige situatie in Kaapverdië complex, met het gebruik van Crioulo als hoofdtaal. Dit vereist dat er specifieke maatregelen worden genomen om de onderwijsprestaties van de jongeren te verbeteren en de ouderbetrokkenheid te versterken.
Door initiatieven zoals het project Voorlichting en begeleiding aan Kaapverdiaanse jongeren en hun ouders, en door het opbouwen van een sociaal netwerk dat deelneemers helpt bij het aanpassen aan de Nederlandse maatschappij, kan de situatie worden verbeterd. Bovendien is het belangrijk om de culturele identiteit van de Kaapverdianaanse gemeenschap te behouden en te bevorderen, zodat ze zich veilig en comfortabel kunnen voelen in hun nieuwe omgeving.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
