Opvoeding van Jules de Corte: Invloed van het blindeninstituut en de jeugd op zijn visie

Jules de Corte, een van de invloedrijkste liedjesschrijvers van de twintigste eeuw, had een unieke jeugd die hem heeft beïnvloed in zijn opvoeding en visie op de wereld. Zijn jeugd in het blindeninstituut, de invloed van zijn familie en de omstandigheden van zijn jeugd, hebben bijgedragen aan de filosofische en maatschappelijke thema’s die hij in zijn werk weerspiegelde. Deze bijdragen aan de opvoeding van Jules de Corte zijn niet alleen van belang voor de geschiedenis van de Nederlandse muziek, maar ook voor het begrip van hoe kinderen in ongunstige omstandigheden kunnen worden opgeleid en hoe hun visie op de wereld kan ontstaan.

De jeugd in het blindeninstituut

Jules de Corte werd op 29 maart 1924 geboren in Deurne, Noord-Brabant. Als zesde van twaalf kinderen, had hij een gezin dat het niet breed had. Zijn vader, Peer de Corte, was een peelwerker met socialistische idealen. De familie had weinig ruimte, comfort en vooral ook weinig geld. Op een jonge leeftijd raakte Jules blind door een middenoorontsteking, waardoor hij op zijn derde jaar al in het blindeninstituut ‘De Wijnberg’ werd geplaatst. Dit instituut lag in het Oost-Brabantse Grave, waar hij vanaf zijn zevende jaren zijn schoolopleiding kreeg bij de fraters op het blindeninstituut ‘Sint-Henricus’.

De jaren in het blindeninstituut hebben een zwaar stempel gedrukt op de jonge De Corte. Het leven van de pupillen in het instituut was onderworpen aan hetzelfde harde kloosterregime als dat van de fraters, en Jules leed sterk onder het gemis van een warm gezinsleven. Het onderwijs op het instituut was echter goed, wat ertoe leidde dat Jules een lagere- en middelbare-schoolopleiding kreeg die voor weinig kinderen uit zijn milieu was weggelegd. De brede algemene ontwikkeling en de talenkennis die hij hier opdeed, zouden hem later goed van pas komen. Met de piano- en orgelles die hij op eigen verzoek kreeg, legde hij de basis voor zijn professionele toekomst.

De opvoeding in het blindeninstituut was geordend en gereglementeerd alsof het een jeugdgevangenis betrof. De opvoeding was niet gericht op de emotionele behoeften van het kind. Wat dat betreft, gold voor de pupillen hetzelfde als voor de fraters. Ongewild waren de blinde kinderen “ingetreden” en werden ze ondergeschikt gemaakt aan het harde kloosterregime. Tot zijn veertiende heeft De Corte sterk geleden onder het gemis van een warm gezinsleven. Vele jaren later zou hij zijn jeugdherinneringen een plaats kunnen geven door er veel met lotgenoten en anderen over te praten.

De voor een blindenschool logische opleiding in het lezen en schrijven van braille alsmede het foutloos kunnen werken op een gewone schrijfmachine, waren van onschatbare waarde. De Corte had grote achting voor Louis Braille, de uitvinder van het naar hem genoemde notatiesysteem.

De invloed van familie en omstandigheden

De familie De Corte had een diepe invloed op de opvoeding van Jules. Zijn vader, Peer de Corte, had socialistische idealen en leidde in 1931 een mislukte staking tegen het gemeentelijk veen- en ontginningsbedrijf. De aanvoerders van de staking, “elementen” genoemd, werden ontslagen, maar mochten hun zware werk hervatten als ze letterlijk op hun knieën vergiffenis vroegen. Dat weigerde Peer de Corte en hij heeft het geweten: hij werd door de gemeente Deurne op slinkse wijze zijn huis en de Peel uitgewerkt. Het onrecht (dat zijn ouders tot in Helmond achtervolgde) is van grote invloed op Jules geweest.

Deze ervaringen en de sociale omstandigheden van zijn jeugd hebben zijn opvattingen over rechtvaardigheid en sociale onrechtvaardigheid beïnvloed. Zijn vader stond bekend om zijn strijd voor sociale gerechtigheid, en Jules kreeg dit mee als een belangrijk onderdeel van zijn opvoeding. Zijn vader stond bekend om zijn strijd tegen onrechtvaardigheid, wat ook zijn visie op het leven en de maatschappij beïnvloedde.

De invloed van de oorlog en de jaren daarna

De jaren in het blindeninstituut hebben een zwaar stempel gedrukt op de jonge De Corte. Toen na de bevrijding van Zuid-Nederland in de herfst van 1944 Britse en Canadese militairen in het blindeninstituut werden ingekwartierd, kwam De Corte in contact met een ander leven dan het traditionele kloosterbestaan. Hij speelde piano, sprak Engels en Frans, begeleidde zingende soldaten en zong zijn eerste eigen liedjes. In die periode drong onontkoombaar het verlangen door uit het gesticht weg te willen.

Deze ervaringen in de oorlog en de jaren daarna hebben hem een unieke blik op de wereld gegeven. Zijn contact met militairen en deelname aan gebeurtenissen in die jaren hebben hem geholpen om een bredere visie op de wereld en de maatschappelijke omstandigheden te ontwikkelen. Dit heeft ook invloed gehad op zijn opvattingen over vrede, oorlog, en de rol van de mens in de maatschappij.

De visie van Jules de Corte op de mens

De rode draad in het werk van Jules de Corte is zijn streven naar een menselijke maat, het zoeken naar de kern der dingen, naar rechtvaardigheid, naar vrijheid en respect voor het individu. In leven en werk van Jules de Corte worden de grote sociale bewegingen van de 20ste eeuw weerspiegeld. De emancipatie van de arbeidersklasse, van het rooms-katholieke volksdeel en de emancipatie van gehandicapten en van seksuele minderheden: De Corte liep steevast voorop. Hij zong over het milieu, over oorlog en vrede, over kernbewapening en kernenergie, over de toenemende macht van de media, de commercialisering en de verloedering van de cultuur.

De Corte had een diepe empathie voor het lot van de onderdrukten en het slachtoffer. Hij was zich bewust van de onrechtvaardigheid en de ongelijkheid in de maatschappij, en hij stond bekend om zijn kritische visie op de samenleving. Zijn liedjes weerspiegelen deze gedachten en zijn visie op de menselijke maat.

De invloed van het katholieke volksdeel

De opvoeding in een rooms-katholieke traditie in het blindeninstituut stond garant voor een degelijke kennis van kerkelijke zaken en geloofsaangelegenheden. Zijn werk is doordesemd van de terminologie uit een religieuze opvoeding. De herinnering daaraan is drieledig. Jules de Corte kon met vertedering terugdenken aan het sprookjesachtige en naïeve van een wereld vol wonderen (van elke dag in het jaar kende hij de bijbehorende heilige). Ook keek hij in dankbaarheid terug op de toewijding van zijn onderwijzers. Maar hij ontkwam er niet aan met bitterheid te getuigen van de hardheid en de kortzichtigheid die hij in het internaat ondervond.

Deze ervaringen hebben hem geholpen om een diepere kijk te krijgen op de maatschappelijke omstandigheden en de rol van geloof in het leven van mensen. Hij was zich bewust van de kracht van geloof en de invloed daarvan op het gedrag en de visie op de wereld.

De rol van de muziek in de opvoeding

De muziek had een belangrijke rol gespeeld in de opvoeding van Jules de Corte. Met de piano- en orgelles die hij op eigen verzoek kreeg, legde hij de basis voor zijn professionele toekomst. Zijn werk als liedjesschrijver en zanger heeft hem geholpen om een bredere visie op de wereld en de maatschappelijke omstandigheden te ontwikkelen.

Zijn muziek weerspiegelt zijn visie op de menselijke maat en zijn kritische blik op de samenleving. Hij stond bekend om zijn kritische blik op de maatschappelijke omstandigheden en de rol van de mens in deze omstandigheden.

Conclusie

De opvoeding van Jules de Corte is een unieke combinatie van de invloed van het blindeninstituut, de sociale omstandigheden van zijn jeugd en de rol van muziek in zijn leven. Zijn ervaringen in het blindeninstituut hebben hem geholpen om een diepere kijk op de wereld en de maatschappelijke omstandigheden te ontwikkelen. Zijn familie en de omstandigheden van zijn jeugd hebben zijn opvattingen over rechtvaardigheid en sociale onrechtvaardigheid beïnvloed. Zijn werk als liedjesschrijver en zanger heeft hem geholpen om een brede visie op de wereld en de maatschappelijke omstandigheden te ontwikkelen. Zijn visie op de menselijke maat en zijn kritische blik op de samenleving zijn van grote invloed geweest op zijn werk en zijn visie op de wereld.

Bronnen

1. De jaren in het blindengesticht hebben een zwaar stempel gedrukt op de jonge De Corte.
2. Zoals de man zijn rits hanteert als-ie moet zeiken
3. Het is deze thematiek die in De Cortes werk indringend naar voren komt
4. Begin jaren zeventig besloot de KRO-programmaleiding dat de omroep populairdere programma’s moest gaan maken.
5. De jaren in het blindengesticht drukken een zwaar stempel op de jonge De Corte.
6. BIOGRAFISCHE AANTEKENING
7. Cees van der Pluijm omschrijft het werk van De Corte als volgt in het Biografisch Woordenboek van Nederland:
8. Gay Krant (artikel Cees van der Pluijm)