Opvoeding van een kind van 3 jaar: handvatten en tips voor ouders
juli 7, 2025
Seksuele opvoeding is een essentieel onderdeel van de opvoeding van jongeren. Het omvat het begeleiden van jongeren bij hun seksuele ontwikkeling, het leren omgaan met hun lichaam en gevoelens, en het geven van informatie over seksualiteit, relaties en veiligheid. In dit artikel wordt ingegaan op de belangrijkste aspecten van seksuele opvoeding voor jongeren, gebaseerd op de beschikbare informatie uit de bronnen.
Inleiding
Seksuele opvoeding is niet alleen gericht op het leren om seks te hebben, maar ook op het ontwikkelen van een gezonde houding ten opzichte van seksualiteit, relaties en zelfbeeld. In de puberteit verandert het lichaam snel, en jongeren ontdekken hun seksualiteit op verschillende manieren. Het is belangrijk dat ouders, opvoeders en professionals hierbij helpen door betrouwbare informatie te geven en ruimte te bieden voor gesprekken over seksualiteit. In dit artikel worden de kernpunten van seksuele opvoeding uitgelegd, inclusief praktische tips voor ouders en het belang van betrouwbare bronnen.
Seksuele ontwikkeling van jongeren
Tijdens de puberteit verandert het lichaam van jongeren snel. Jongens en meisjes krijgen schaamhaar en okselhaar, en jongens krijgen ook borst- en gezichtshaar. De borsten, schaamlippen, clitoris, ballen en penis groeien. Bij jongens vindt de eerste zaadlozing plaats, door masturbatie of tijdens de slaap. Meisjes worden gemiddeld met 13,1 jaar voor het eerst ongesteld. Veel jongeren zijn ontevreden over hun lichaam, vooral meisjes. Ze kunnen zich zorgen maken over de vorm of het uiterlijk van hun geslachtsdelen, zoals de grootte van de penis of de omvang van de schaamlippen.
Tijdens de puberteit neemt de interesse in seks toe. Jongeren fantaseren, ervaren vaker gevoelens van seksuele opwinding, en veel jongeren masturberen. Dit is een normaal deel van de seksuele ontwikkeling. Veel jongeren van deze leeftijd zijn verliefd geweest of hebben verkering gehad. Binnen deze relaties beperkt seksueel gedrag zich meestal tot zoenen en eventueel voelen en strelen. Maar er zijn ook jongeren die al op jonge leeftijd ervaring hebben met geslachtsgemeenschap.
Seksuele opvoeding en het belang van betrouwbare informatie
Seksuele opvoeding is het begeleiden van jongeren bij hun seksuele ontwikkeling, van het ontdekken van het lichaam tot het leren omgaan met relaties en seksueel gedrag. Het is belangrijk dat ouders en opvoeders betrouwbare informatie geven, zodat jongeren kunnen leren omgaan met hun seksualiteit. In de bronnen wordt aangegeven dat jongeren vaak informatie halen van internet of van leeftijdsgenoten, wat niet altijd betrouwbaar is. Daarom is het belangrijk om betrouwbare bronnen aan te bieden, zoals Sense.info, Qpido.nl, Meldknop.nl en Helpwanted.nl.
Begeleiding van jongeren bij seksualiteit
Bij de begeleiding van jongeren bij seksualiteit is het belangrijk om open communicatie te hebben. Ouders moeten bereid zijn om met hun kinderen te praten over seksualiteit, relaties en veiligheid. Het is belangrijk om te laten weten dat iedere puber een eigen tempo heeft en dat de ander je niet onder druk mag zetten. Als er sprake is van een groot leeftijdsverschil tussen de partners, kan seksualiteit verschillend beleefd worden. Als de ander ouder en seksueel meer ervaren is, kan het lastig zijn om goed voor eigen wensen en grenzen op te komen. Leg uit dat dwang of overhalen niet thuishoort in een gelijkwaardige relatie.
Seksuele risico’s en veiligheid
Jongeren moeten weten wat de risico’s van onveilige seks kunnen zijn: seksueel overdraagbare aandoeningen en ongeplande zwangerschap. De JGZ-professional kan jongeren vertellen over anticonceptiemethoden en de morning-afterpil of wijzen op relevante informatiebronnen zoals Sense.info. De website www.anticonceptievoorjou.nl is een handig zelfkeuze-instrument voor jongeren die anticonceptie overwegen.
Seksueel gedrag en grenzen
Een belangrijk aandachtspunt is de communicatie over wensen en grenzen. Maak duidelijk dat lang niet alle jongeren meteen weten wat ze wel en niet prettig vinden en dat het lastig is om wensen en grenzen aan te geven. Wijs jongeren op ‘Can you Fix It’ (filmpjes op www.sense.info), waar jongeren kunnen oefenen met het aangeven van eigen wensen en grenzen en het herkennen van andermans wensen en grenzen. Ouders kunnen informatie vinden op www.uwkindenseks.nl.
Porno en erotische materialen
Veel jongeren (vooral jongens) worden nieuwsgierig naar erotisch materiaal, mede doordat ze opwindende gevoelens ervaren. Die interesse in erotisch materiaal hoort bij een gezonde seksuele ontwikkeling. De JGZ-professional dient jongeren te informeren over het realiteitsgehalte van erotisch materiaal, om zo te voorkomen dat jongeren een irreëel beeld ontwikkelen over wat ‘normaal’ is in seks en waar jongens/meisjes van genieten tijdens seks.
Flirten op internet/datingsites
Internet en/of mobiele applicaties spelen een belangrijke rol bij het contact leggen en/of flirten onder jongeren. Wijs jongeren op de voor- en nadelen van digitale communicatie (zie ook www.kindonline.nl), de risico’s en hoe ze hier verantwoord mee om kunnen gaan.
Aseksualiteit
Niet alle jongeren ervaren deze nieuwsgierigheid naar seks. Soms komt dit later, soms helemaal niet. Dit kan betekenen dat iemand aseksueel is. Meer informatie vind je op de website van de Nederlandse Organisatie Aseksualiteit.
Conclusie
Seksuele opvoeding is een essentieel onderdeel van de opvoeding van jongeren. Het omvat het begeleiden van jongeren bij hun seksuele ontwikkeling, het leren omgaan met hun lichaam en gevoelens, en het geven van informatie over seksualiteit, relaties en veiligheid. Het is belangrijk dat ouders, opvoeders en professionals hierbij helpen door betrouwbare informatie te geven en ruimte te bieden voor gesprekken over seksualiteit. In de puberteit verandert het lichaam snel, en jongeren ontdekken hun seksualiteit op verschillende manieren. Het is belangrijk dat ouders en opvoeders betrouwbare informatie geven, zodat jongeren kunnen leren omgaan met hun seksualiteit.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
