Kinderen opvoeden zonder hetzelfde te zijn: Hoe om te gaan met opvoedingsverschillen
juli 7, 2025
In de huidige maatschappelijke context is er een heftige discussie gaande over de opvoeding van kinderen. Het boek Het opvoeden verleerd van Jo Hermanns beschouwt dit fenomeen vanuit een kritische hoek en stelt vragen over de rol van ouders, onderwijs, en professionele hulpverleners bij het opvoeden van kinderen. Het boek onderzoekt hoe kinderen opgevoed worden in een tijd waarin steeds vaker wordt gesproken over psychopathologisering en hoe dit kan leiden tot een toenemende export van kinderen naar professionele behandelingen. In dit artikel wordt dieper ingegaan op de kern van het boek en de implicaties voor ouders, onderwijs, en de maatschappelijke omgeving.
De psychopathologisering van de opvoeding
Een van de centrale thema’s in Het opvoeden verleerd is de psychopathologisering van de opvoeding. Dit betekent dat problemen bij kinderen steeds vaker worden gezien als iets dat professionele hulp vereist, in plaats van als onderdeel van het normale proces van opgroeien en opvoeden. De auteur benadrukt dat ouders zich steeds vaker richten op het begrijpen van hun kind, in plaats van er simpelweg voor te zorgen. Dit is echter niet zonder gevolgen. Problemen die vroeger als deel van het opgroeien werden beschouwd, worden nu vaak gezien als tekenen dat deskundigen ingrijpen moeten.
In het boek wordt ook opgemerkt dat de psychopathologisering van de opvoeding vooral voorkomt in gezinnen met lagere inkomens en lage opleidingen. Dit leidt tot een toenemende afhankelijkheid van professionele hulp, wat op zijn beurt weer een bedreiging vormt voor de maatschappelijke participatie van jongeren. Ongeveer 7% van de jongeren in Nederland is op dit moment in langdurige uitkeringsafhankelijkheid, wat opmerkelijk veel is voor een economisch stabiele samenleving.
De rol van ouders en onderwijs
In het boek wordt ook gekeken naar de rol van ouders en onderwijs bij het opvoeden van kinderen. Het is duidelijk dat ouders steeds vaker professionele hulp zoeken, zelfs als het probleem niet zo ernstig is. Dit leidt ertoe dat ouders minder vertrouwen hebben in hun eigen mogelijkheden om hun kind op te voeden. De auteur vraagt zich af of het advies niet vaker moet zijn dat ouders geen gespecialiseerde hulpverlening nodig hebben voor hun lastige kind, maar eerder zelf verantwoordelijkheid nemen voor de opvoeding.
Ook het onderwijs speelt een rol in dit proces. In veel gevallen wordt er op school al gesproken over psychologische problemen bij kinderen, wat kan leiden tot een snelle overgang naar speciaal onderwijs. Dit kan ertoe leiden dat kinderen die normaal gesproken goed kunnen opgroeien, opgeschept worden door het systeem. De auteur benadrukt dat het opvoeden van kinderen niet alleen een taak is van ouders en onderwijs, maar ook van burgers in het algemeen.
De impact van de psychopathologisering
De psychopathologisering van de opvoeding heeft ook gevolgen voor de maatschappelijke participatie van jongeren. In het boek wordt opgemerkt dat kinderen die vroeger zonder professionele hulp konden opgroeien, nu vaak worden opgeschept door het systeem. Dit leidt er toe dat jongeren onvoldoende voorbereid zijn op het gewone leven, wat weer kan leiden tot problemen bij het binnendringen van de arbeidsmarkt.
Bovendien wordt er in het boek opgemerkt dat het opvoeden van kinderen steeds vaker wordt gezien als een taak van deskundigen, in plaats van een natuurlijk proces dat door ouders en anderen wordt begeleid. Dit kan leiden tot een afname van het vertrouwen in de eigen mogelijkheden van ouders en andere betrokkenen bij het opvoeden van kinderen.
De rol van de beroepsbeoefenaren
In het boek wordt ook gekeken naar de rol van de beroepsbeoefenaren in het pedagogische werkveld. De auteur benadrukt dat het opvoeden van kinderen niet alleen een taak is van ouders, maar ook van onderwijs, gezondheidszorg, en andere beroepen. De rol van de beroepsbeoefenaren is om te helpen bij het opvoeden van kinderen, maar ook om te zorgen dat ouders en anderen in staat zijn om hun eigen rol te spelen.
De auteur benadrukt dat de rol van de beroepsbeoefenaren moet zijn om te helpen bij het opvoeden van kinderen, in plaats van hen te vervangen. Dit is belangrijk, want zonder het vertrouwen van ouders en andere betrokkenen kan het opvoeden van kinderen niet effectief verlopen.
De toekomst van de opvoeding
In het boek wordt ook gekeken naar de toekomst van de opvoeding. De auteur benadrukt dat het opvoeden van kinderen een complex proces is dat niet kan worden gereduceerd tot een enkelvoudig probleem dat kan worden opgelost door deskundigen. Het opvoeden van kinderen is een proces dat moet worden begeleid door ouders, onderwijs, en andere betrokkenen, en niet alleen door professionele hulpverleners.
De auteur benadrukt ook dat het opvoeden van kinderen een taak is van de maatschappij als geheel. Dit betekent dat ouders, onderwijs, en andere betrokkenen samen moeten werken aan het opvoeden van kinderen, in plaats van te werken aan het oplossen van problemen die ontstaan als gevolg van het opvoeden van kinderen.
Conclusie
Het boek Het opvoeden verleerd van Jo Hermanns biedt een kritische blik op de moderne opvoeding van kinderen. Het benadrukt dat het opvoeden van kinderen een complex proces is dat niet kan worden gereduceerd tot een enkelvoudig probleem dat kan worden opgelost door deskundigen. De psychopathologisering van de opvoeding leidt tot een toenemende afhankelijkheid van professionele hulp, wat op zijn beurt weer een bedreiging vormt voor de maatschappelijke participatie van jongeren.
De rol van ouders en onderwijs is belangrijk bij het opvoeden van kinderen, en het is van belang dat er vertrouwen wordt gesteld in de eigen mogelijkheden van ouders en andere betrokkenen. De rol van de beroepsbeoefenaren is om te helpen bij het opvoeden van kinderen, in plaats van hen te vervangen. Het opvoeden van kinderen is een taak van de maatschappij als geheel, en moet worden begeleid door ouders, onderwijs, en andere betrokkenen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
