Onderwijs en verbondenheid met Israël in de jeugd
juli 7, 2025
In de huidige maatschappelijke context zijn er veel jongeren die last hebben van complexe gedragsproblemen, psychosociale stoornissen of ernstige opvoedingsproblemen. Voor deze jongeren is het soms nodig om tijdelijk of langdurig in een gespecialiseerd internaat ondergebracht te worden. In Nederland en België zijn er verschillende instellingen die zich richten op het opvangen en begeleiden van jongeren met een zware jeugd. De beschreven internaten en jeugdinrichtingen vallen onder verschillende categorieën, waaronder jeugdopvang, uithuisplaatsing, crisisopvang en reclasseringsinstellingen. De beschikbare bronnen geven inzicht in de praktijk, de uitdagingen en de maatregelen die worden genomen om deze jongeren te ondersteunen.
Ondersteuning voor moeilijk opvoedbare jeugd
Er zijn meerdere instellingen die zich richten op het opvangen en begeleiden van jongeren met ernstige gedragsproblemen. Een voorbeeld hiervan is De Hondsberg, dat zich richt op kinderen en jongeren met complexe problemen die niet op te lossen zijn met regionale jeugdhulpverlening. Deze kinderen en jongeren hebben vaak een lange geschiedenis van hulpverlening achter de rug, en hun problemen zijn vaak vanwege hun complexiteit moeilijk te bepalen. In dit soort gevallen is intensieve observatie, diagnostiek en exploratieve behandeling van groot belang.
De Hondsberg biedt een multidisciplinair team dat werkt aan het herstel van het functioneren van de jongeren, afgestemd op hun individuele mogelijkheden en die van hun gezin. Het resultaat is een helder beeld van de problematiek, een praktisch advies voor ouders en hulpverleners, en het opstarten van de ontwikkeling van de jongeren. Bovendien wordt er gekeken naar de toekomst, zodat ouders en hun netwerk kunnen blijven werken aan herstel, indien mogelijk thuis.
Internaten en jeugdinrichtingen
Er zijn verschillende soorten internaten en jeugdinrichtingen die jongeren ondersteunen. Bijvoorbeeld, het internaat De Goede Herder in Zoeterwoude en andere locaties in Nederland, waar jongeren tijdelijk werden opgevangen. De historische gegevens laten zien dat er vroeger ook misstanden zijn voorgekomen, zoals ongeoorloofd gedrag van begeleiders of het geven van onjuiste instructies. De huidige situatie is echter anders, en de focus ligt op het bieden van veilige, gerichte ondersteuning.
In België zijn er ook internaten voor moeilijk opvoedbare jeugd, zoals in de regio’s rond Brussel of Limburg. Deze instellingen werken meestal in samenwerking met de jeugdrechtbank of andere overheidsservices. De jongeren worden hier opgevangen, begeleid en opgeleid, zodat ze weer op de juiste manier kunnen functioneren in de maatschappij.
Uithuisplaatsing en crisisopvang
Een andere vorm van ondersteuning is de uithuisplaatsing, waarin jongeren tijdelijk of langdurig worden opgevangen in een pleeggezin of op een plek die speciaal is ingericht voor hun behoeften. De bronnen laten zien dat het samenwerken met ouders hierbij van groot belang is. De jeugdrechtbank kan bepalen of een jongere tijdelijk of permanent uit huis moet worden geplaatst. De redenen kunnen variëren van gedragsproblemen tot gevaar voor het welzijn van het kind.
Bij een crisisopvang wordt er direct ingegrepen als de situatie thuis onverwacht verslechtert. Jongeren kunnen dan tijdelijk naar een crisispleeggezin of een crisisopvanggroep worden geplaatst. De hulpverleners werken hier samen met ouders om de situatie te verbeteren, zodat het kind weer naar huis kan. Als dit niet lukt, wordt er een andere plek gezocht.
Onderwijs en sociale vaardigheden
Bij de opvang van jongeren met complexe problemen is het belangrijk dat ze ook onderwijs krijgen. In veel gevallen is het nodig om op school op een specifieke manier te reageren op het gedrag van het kind. Informatie over het psychiatrisch onderzoek kan de leerkracht helpen het gedrag van het kind beter te begrijpen, maar voor het ontwikkelen van een specifieke aanpak is vaak ondersteuning nodig van een ambulante begeleider uit het speciaal onderwijs.
Daarnaast is het belangrijk om sociale vaardigheden te leren. In veel gevallen worden rollenspellen gebruikt om de opvoedingsvaardigheden van ouders te oefenen. Ook wordt er gewerkt aan het ontwikkelen van sociale vaardigheden bij de jongeren, zodat ze zich beter kunnen verplaatsen in de maatschappij.
Problemen met ouders en hulpverleners
Er zijn situaties waarin ouders en hulpverleners niet goed met elkaar kunnen overweg. Bijvoorbeeld, wanneer ouders hun kind in het buitenland achterlaten onder valse voorwendselen. Dit is een vorm van kindermishandeling, waarbij het kind zonder paspoort, geld of telefoon wordt achtergelaten bij onbekenden. Het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) waarschuwt voor dit probleem, dat vooral in de zomermaanden voorkomt.
De bronnen laten zien dat het belangrijk is dat scholen en hulpverleners alert zijn op dergelijke situaties. Als een kind bang is om op vakantie te gaan of plotseling naar familie in het buitenland gaat, zou dat mogelijk een geval van achterlating kunnen zijn. Flierman waarschuwt dat scholen en hulpverleners het kind dan zelf aanspreken en niet gelijk navraag moeten doen bij de ouders, omdat een kind anders gevaar loopt.
Samenwerking met ouders
Bij elke vorm van ondersteuning is samenwerking met ouders van groot belang. In veel gevallen is het wenselijk dat er ook op school op een speciale manier op het gedrag van het kind gereageerd wordt. Informatie over het psychiatrisch onderzoek van het kind kan de leerkracht helpen het gedrag van het kind beter te begrijpen, maar voor het ontwikkelen van een specifieke aanpak is vaak ondersteuning nodig van een ambulante begeleider uit het speciaal onderwijs.
Een goede samenwerking tussen school, ouders en hulpverlening is van groot belang om de aanpak op elkaar af te stemmen. De ouders moeten betrokken raken bij de behandeling van hun kind, zodat ze beter kunnen inschatten wat er met hun kind gebeurt en hoe ze hun kind kunnen ondersteunen.
Conclusie
De beschikbare bronnen geven inzicht in de verschillende vormen van ondersteuning voor moeilijk opvoedbare jeugd. De instellingen en internaten die jongeren opvangen, werken meestal in samenwerking met de jeugdrechtbank, ouders en andere hulpverleners. Er is sprake van verschillende vormen van ondersteuning, waaronder observatie, diagnostiek, exploratieve behandeling, uithuisplaatsing, crisisopvang en onderwijs. De focus ligt op het herstel van het functioneren van de jongeren, het opbouwen van sociale vaardigheden en het ondersteunen van ouders bij de opvoeding van hun kind.
De beschreven situaties tonen aan dat er nog steeds problemen zijn, zoals misstanden in de toekomst, en dat er nog steeds ruimte is voor verbetering in de ondersteuning van jongeren met complexe problemen. De samenwerking tussen ouders, hulpverleners en scholen is hierbij van groot belang.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
