Invloed van opvoeding op de ontwikkeling van kinderen
juli 7, 2025
De puberteit is een periode van grote veranderingen in het lichaam, de geest en het gedrag van je kind. Het is een tijd waarin jongeren zich losmaken van hun ouders, nieuwe ervaringen opdoen en hun eigen identiteit ontwikkelen. In deze fase is het belangrijk om te weten wat typisch pubergedrag is en hoe je er als ouder mee omgaat. Dit artikel bevat informatie over de kenmerken van het puberbrein, de verschillende fasen van de puberteit, en hoe je je kind kunt begeleiden bij het omgaan met hun gedrag.
Kenmerken van het puberbrein
Tijdens de puberteit verandert het brein van je kind op verschillende manieren. Volgens onderzoekers van de Universiteit Maastricht is het puberbrein onder de loep genomen, en blijken er drie fasen te zijn in de ontwikkeling van het brein. In de vroege adolescentie (10-15 jaar) zijn kinderen beïnvloed door hormonen en het proces van de hersenrijping. Ze zijn emotioneler en reageren gevoeliger op allerlei dingen. In deze fase zijn ze sterk gericht op het bevredigen van directe behoeften. Als ze iets willen, willen ze het nú.
In de midden-adolescentie (14-16 jaar) worden pubers vaker lastig van stemmingswisselingen. Ze experimenteren vaak met risico’s en zijn sterk gericht op het krijgen van ‘kicks’. Ze zijn ook geneigd om hun grenzen te verleggen en zich aan te passen aan groepsdruk. In deze fase is het belangrijk om te weten dat jongeren de consequenties van hun acties nog niet volledig kunnen overzien.
In de late adolescentie (16-22 jaar) worden jongeren steeds zelfbewuster en kunnen ze gevolgen en risico’s beter overzien. Ze zijn ook beter in staat om na te denken over hun gedrag en zich aan te passen aan sociale situaties. Hoewel ze soms nog terugvallen in minder volwassen gedrag, is het belangrijk om te weten dat dit een normaal deel is van de ontwikkeling.
Typisch pubergedrag
Er zijn verschillende kenmerken van typisch pubergedrag. Eén van de belangrijkste is het losmaken van de ouders. Je dochter van 11 die ‘opeens’ geen kus of knuffel meer wil in het openbaar, of je zoon van 13 die niet meer mee wil op familiebezoek. Dit is een deel van het losmaken van de kindertijd en de nauwe band met de ouders. Het is ook het voorbereiden op het moment dat ze uit huis gaan.
Een ander kenmerk van pubers is het experimenteren. Ze willen nieuwe dingen proberen en ervaringen opdoen. Denk aan drank, drugs, seksualiteit, of andere risico’s. Het is belangrijk om alert te zijn op waar je kind mee bezig is en met wie. Blijf ook in gesprek met je kind. En – heel belangrijk – probeer niet boos te worden als je kind vertelt. Of laat dat in elk geval niet merken. De kans is groot dat je kind anders niet snel meer open zal vertellen over zijn belevenissen!
Verder is het ook typisch dat pubers hun vrienden steeds belangrijker vinden dan hun ouders. Ze delen hun zorgen en gevoelens liever met leeftijdsgenoten dan met hun ouders. Dit kan ertoe leiden dat ouders het gevoel hebben dat hun kind gesloten is. Een goed gesprek voeren met je puber kan daardoor soms een hele uitdaging zijn.
Ondersteuning en grenzen stellen
Het is belangrijk om te weten dat pubers in de puberteit veel veranderingen ondergaan. Ze zijn gevoeliger voor beloning dan voor straf. Daarom is het belangrijk om te werken met beloningen in plaats van straffen. Bijvoorbeeld, als je kind te laat thuiskomt, is het beter om te belonen dan te straffen. Een puber die op tijd thuiskomt, krijgt een positief effect op zijn brein. Dit is een manier om hem te stimuleren om op tijd te komen.
Daarnaast is het belangrijk om je puber verantwoordelijkheid te geven. Laat hem bijvoorbeeld zelf beslissingen nemen over zijn eigen tijd en activiteiten. Dit helpt hem om zelfstandiger te worden en verantwoordelijkheid te nemen voor zijn gedrag.
Het is ook belangrijk om duidelijke grenzen te stellen. Pubers zijn bezig om hun grenzen te ontdekken en soms ook te verleggen. Ze houden van spanning en zijn niet bang een risico te nemen. Dit hoort erbij. Maar het is belangrijk om duidelijk te zijn over wat de grenzen zijn. Pubers hebben dat nodig!
Samenwerking met je kind
Het is belangrijk om met je kind in gesprek te blijven. Je kind is bezig met het ontdekken van zichzelf en het losmaken van de ouders. Dit is een normale fase, maar het kan ook lastig zijn voor ouders. Het is belangrijk om te weten dat je kind niet altijd open zal zijn, maar dat je toch blijft proberen om met hem in gesprek te blijven.
Een manier om dit te doen is door je kind erbij te betrekken bij beslissingen. Laat je kind bijvoorbeeld meebeslissen over zijn eigen activiteiten of het opstellen van een planning. Dit helpt hem om verantwoordelijkheid te nemen en zijn eigen keuzes te maken.
Ondersteuning en hulp zoeken
Als je merkt dat je kind last heeft van ernstig gedrag, zoals agressie, liegen, of ongeoorloofde activiteiten, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Er zijn verschillende hulplijnen en adviesdiensten beschikbaar voor ouders en kinderen. Het is belangrijk om te weten dat je niet alleen staat en dat er hulp is als je die nodig hebt.
Conclusie
De puberteit is een tijd van grote veranderingen in het lichaam, de geest en het gedrag van je kind. Het is belangrijk om te weten wat typisch pubergedrag is en hoe je er als ouder mee omgaat. Door te werken met beloningen, duidelijke grenzen, en samenwerking met je kind, kun je je kind helpen om zichzelf te ontwikkelen en verantwoordelijkheid te nemen voor zijn gedrag. Het is belangrijk om te weten dat je kind niet altijd open zal zijn, maar dat je toch blijft proberen om met hem in gesprek te blijven. Als je merkt dat je kind last heeft van ernstig gedrag, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
