Hulp bij opvoeden en opgroeien in Zoetermeer: Ondersteuning voor ouders en kinderen
juli 6, 2025
In de jaren zestig en zeventig van de 20e eeuw kreeg de laissez-faire-opvoedingsmethode grote invloed. Volwassenen moesten zich beperken tot het geven van warmte, begrip en aanmoediging en moesten afzien van dwang. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw lieten veel onderzoeken zien dat kinderen die een al te vrijblijvende opvoeding hadden genoten, zeer gewelddadig zijn, hun opleiding niet afmaken, aan drugs verslaafd raken, delinquent gedrag en grensoverschrijdend seksueel gedrag vertonen. Bovendien ontwikkelen deze kinderen vaak een gevoel van lage eigenwaarde, omdat zij weinig ervaring op doen met het overwinnen van problemen. Opvoeders staan voor het probleem: hoe vul je het vacuüm dat ontstaan is door het wegvallen van de oude autoriteitsvormen op een manier die aanvaardbaar is in de context van onze huidige democratische maatschappij? Het concept van de nieuwe autoriteit wil hierop antwoord geven.
De methode ‘nieuwe autoriteit en geweldloos verzet’ is in de jaren ’90 ontwikkeld door professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. ‘Nieuwe autoriteit en geweldloos verzet’ is gebaseerd op gerichte aandacht, aanwezigheid, nabijheid en interesse. Deze methode is vrij van iedere vorm van geweld. Fysiek geweld en het gebruik van bijvoorbeeld dreigende, vernederende, beledigende woorden worden vermeden en escalaties worden voorkomen. De methode is in de jaren ’90 ontwikkeld door Professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. Het programma is o.a. gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders.
De kernprincipes van de nieuwe autoriteit
De kernprincipes van de nieuwe autoriteit zijn: aanwezigheid, verantwoordelijkheid, steunnetwerk, afwijzing van elke vorm van geweld, transparantie en zelfonderzoek. Aanwezigheid betekent dat ouders en opvoeders hun aanwezigheid tonen in de levens van hun kinderen. Dit geeft het kind de boodschap: ‘Ik zie je. Ik ben er voor je. Je kunt altijd bij mij terecht.’ Verantwoordelijkheid betekent dat het onderscheid tussen de rol van ouder en kind niet vervagen mag. De autoriteit is duidelijk vanuit de verantwoordelijkheid die de ouder of de leerkracht voor het kind heeft. Een steunnetwerk is belangrijk voor ouders die problemen hebben. Wanneer ouders steun zoeken bij familieleden, vrienden, leerkrachten en soms ouders van kinderen waarmee hun kind om gaat, heeft dit ook invloed op hun eigen gedrag: zij zullen afzien van vernederend of geweld doen jegens hun kind. Afwijzing van elke vorm van geweld is cruciaal. Zelfs als het kind overduidelijk gewelddadig is, vermijdt de nieuwe autoriteitsfiguur elke vorm van geweld. Hij grijpt wel in om de kans op escalatie te verkleinen. Transparantie is belangrijk, omdat geweld vaak binnen de deur gehouden wordt. Door open te zijn naar het steunnetwerk over wat er binnenshuis gebeurd, ontstaat er groepsdruk waardoor het kind afziet van geweld. Dit doorbreken van geheimhouding zorgt ervoor dat geweld niet bestendigt en in stand gehouden wordt. Zelfonderzoek is belangrijk, omdat bij de nieuwe autoriteit kijkt men kritisch naar het eigen gedrag, neemt de ruimte voor denktijd en hoeft men niet langer de ‘perfecte persoon’ te zijn die alles weet en goed doet. Fouten erkennen draagt bij aan invloed van autoriteit.
De rol van waakzame zorg
Het begrip waakzame zorg vormt de kern van de nieuwe autoriteit, en rond dit concept draait het hele boek. Waakzame zorg gaat niet over bemoeizuchtig gedrag, maar om een houding van zorgzame aanwezigheid. Wanneer er een hoger niveau van waakzame zorg nodig is, wordt wél de term toezicht gebruikt. Doordat privacy een absolute waarde is geworden, voelen ouders zich vaak verlamd om waakzame zorg uit te oefenen en twijfelen ze of ze wel het recht hebben om dat te doen. Hoe kunnen we kinderen bewegingsvrijheid gunnen, laten zien dat we hen vertrouwen en toch waakzame zorg tonen? Hoofdelementen van waakzame zorg zijn oplettendheid, aanwezigheid en bescherming. Als ouders het standpunt innemen altijd waakzaam te zijn, terwijl ze de mate van waakzaamheid aan de behoefte aanpassen, hoeft dit niet elke keer weer tot conflicten te leiden. Ouders die kinderen vertrouwen terwijl ze weten dat ze elke keer liegen en stelen, komen teleurgesteld uit. Als ze laten zien dat ze alert zijn en waakzaam, en vertrouwen geven voor zo ver een kind dat aan kan, gaat daar een preventieve werking van uit.
De rol van de opvoeder
De methode ‘nieuwe autoriteit en geweldloos verzet’ is gebaseerd op de principes van geweldloos verzet. Geweldloos verzet gaat over de interventies, je letterlijk geweldloos verzetten tegen negatief en destructief gedrag. Echter verwachten we vooraf aan het verzet een houding van de opvoeder die bestaat uit contact, samenwerken met het kind of de jongere vanuit een relatie; een houding die gebaseerd is op volhouden in plaats van winnen, een houding vanuit gezag in plaats van uit macht. Leidend is het besef dat we geen controle hebben op het gedrag van het kind. We hebben enkel controle over ons eigen gedrag en wat welke interventies wij kunnen inzetten. De focus wordt verlegd van gehoorzaamheid van het kind naar (ouderlijke) zelfcontrole. In plaats van het destructieve gedrag van kinderen proberen te buigen, bieden opvoeders hier weerstand tegen. De opvoeders richten zich op hun eigen kant van het escalatieproces en nemen hiervoor de verantwoordelijkheid. Dit vraagt bewustwording, zelfreflectie én emotieregulatie.
De rol van het kind
De methode ‘nieuwe autoriteit en geweldloos verzet’ is gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is in de jaren ’90 ontwikkeld door Professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. Het programma is o.a. gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is gebaseerd op de voorvechters van Geweldloos verzet als Gandhi en Martin Luther King. Nieuwe autoriteit en Geweldloos Verzet is gebaseerd op gerichte aandacht, aanwezigheid, nabijheid en interesse en is vrij van iedere vorm van geweld. Fysiek geweld en het gebruik van dreigende, vernederende of beledigende woorden worden vermeden, escalaties worden voorkomen. De methode is in de jaren ’90 ontwikkeld door Professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. Het programma is o.a. gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is gebaseerd op de voorvechters van Geweldloos verzet als Gandhi en Martin Luther King. Nieuwe autoriteit en Geweldloos Verzet is gebaseerd op gerichte aandacht, aanwezigheid, nabijheid en interesse en is vrij van iedere vorm van geweld. Fysiek geweld en het gebruik van dreigende, vernederende of beledigende woorden worden vermeden, escalaties worden voorkomen.
De rol van de school
De nieuwe autoriteit is ook toepasbaar op school. In het vijfde hoofdstuk wordt beschreven hoe op school aanwezigheid en waakzame zorg neergezet kunnen worden, in de geest van de nieuwe autoriteit. Er wordt nader ingegaan op het vergroten van de aanwezigheid van de leerkracht in de klas, op het plein en in de rest van de school op een manier die het gevoel van veiligheid en de betrokkenheid van leerlingen en leerkrachten vergroten. De fysieke aanwezigheid van de leerkracht versterkt zijn autoriteit. Als een leerkracht zich in de lerarenkamer terugtrekt, nooit het schoolplein op gaat, wordt zijn autoriteit ondermijnd. In het zesde hoofdstuk gaat het over het gebruik van transparantie en herstelmaatregelen als alternatieven voor straf en verbale overredingspogingen. Geweld wordt gevoed door geheimhouding, terwijl onthulling de fundamenten ervan aantast. In het zevende hoofdstuk richt zich op het betrekken van leerlingen bij de strijd tegen geweld. Het opbouwen van de nieuw autoriteit onder leerkrachten maakt de weg vrij voor een nieuwe samenwerkingsrelatie met de leerlingen, waarbij de muren tussen beide kampen worden neergehaald en de onderlinge verbondenheid van de kinderen wordt versterkt.
De rol van de ouders
De methode ‘nieuwe autoriteit en geweldloos verzet’ is gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is in de jaren ’90 ontwikkeld door Professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. Het programma is o.a. gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is gebaseerd op de voorvechters van Geweldloos verzet als Gandhi en Martin Luther King. Nieuwe autoriteit en Geweldloos Verzet is gebaseerd op gerichte aandacht, aanwezigheid, nabijheid en interesse en is vrij van iedere vorm van geweld. Fysiek geweld en het gebruik van dreigende, vernederende of beledigende woorden worden vermeden, escalaties worden voorkomen. De methode is in de jaren ’90 ontwikkeld door Professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. Het programma is o.a. gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is gebaseerd op de voorvechters van Geweldloos verzet als Gandhi en Martin Luther King. Nieuwe autoriteit en Geweldloos Verzet is gebaseerd op gerichte aandacht, aanwezigheid, nabijheid en interesse en is vrij van iedere vorm van geweld. Fysiek geweld en het gebruik van dreigende, vernederende of beledigende woorden worden vermeden, escalaties worden voorkomen.
Conclusie
De methode ‘nieuwe autoriteit en geweldloos verzet’ is een krachtige opvoedingsstijl die zowel thuis als op school en in de samenleving toepasbaar is. De kernprincipes van de nieuwe autoriteit zijn: aanwezigheid, verantwoordelijkheid, steunnetwerk, afwijzing van elke vorm van geweld, transparantie en zelfonderzoek. De rol van de opvoeder is om hun aanwezigheid te tonen in de levens van hun kinderen. De methode is gebaseerd op de principes van geweldloos verzet. De focus wordt verlegd van gehoorzaamheid van het kind naar (ouderlijke) zelfcontrole. De methode is gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is in de jaren ’90 ontwikkeld door Professor Haim Omer, hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Tel Aviv in Israël. Het programma is o.a. gericht op het doorbreken van de machteloosheid van ouders/opvoeders. De methode is gebaseerd op de voorvechters van Geweldloos verzet als Gandhi en Martin Luther King. Nieuwe autoriteit en Geweldloos Verzet is gebaseerd op gerichte aandacht, aanwezigheid, nabijheid en interesse en is vrij van iedere vorm van geweld. Fysiek geweld en het gebruik van dreigende, vernederende of beledigende woorden worden vermeden, escalaties worden voorkomen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
