Onderwijs en verbondenheid met Israël in de jeugd
juli 7, 2025
In de hedendaagse opvoedingspraktijk is de vraag hoe je kinderen op een manier kunt opvoeden die zowel veiligheid als vrijheid biedt, steeds belangrijker geworden. Het concept van geweldloos opvoeden is een methode die gericht is op het opbouwen van een sterke, vertrouwensgebaseerde relatie tussen ouder en kind, zonder gebruik te maken van fysiek of psychisch geweld. Dit artikel richt zich op de kernprincipes van geweldloos opvoeden, met name het concept van Nieuwe Autoriteit, dat is ontwikkeld door Haim Omer en Philip Streit. Het boek Nieuwe autoriteit voor ouders biedt hierin handvatten en praktische tips voor ouders die op zoek zijn naar een balans tussen zelfstandigheid en verantwoordelijkheid.
De kernprincipes van geweldloos opvoeden
Het concept van geweldloos opvoeden is gebaseerd op drie belangrijke principes: aanwezigheid, waakzame zorg en geweldloos verzet. Deze principes vormen de basis van de methode en helpen ouders om hun kinderen te begeleiden zonder hun gedrag te bepalen of te bestraffen.
1. Aanwezigheid
Aanwezigheid betekent dat ouders er zijn voor hun kind, zowel lichamelijk als emotioneel. Dit betekent dat ouders hun kinderen horen, hun gedrag begrijpen en hun gevoelens waarderen. In plaats van dat ouders hun kinderen bevelen of dwingen, leren ze hen te vertrouwen en te laten weten dat ze altijd beschikbaar zijn. Dit gevoel van veiligheid is cruciaal voor de ontwikkeling van een kind.
Een van de belangrijkste aspecten van aanwezigheid is relatiegebaren. Dit zijn daden en woorden die laten zien dat de ouder er is en begrip heeft voor het gedrag van het kind. Bijvoorbeeld: “Ik begrijp dat je boos bent, maar we kunnen dit rustig bespreken.” Dit soort communicatie helpt om een sterke band tussen ouder en kind op te bouwen.
2. Waakzame zorg
Waakzame zorg is een vorm van oplettendheid die zich ontwikkelt met de leeftijd van het kind. Het gaat hierbij om het in de gaten houden van het gedrag van het kind, zonder het te bepalen. Er zijn drie niveaus van waakzame zorg:
- Open oplettendheid: het hebben van oog voor wat er in het leven van het kind gebeurt.
- Gefocuste aandacht: het stellen van doelgerichte vragen als er iets gebeurt.
- Beschermende maatregelen: het nemen van maatregelen als er gevaar dreigt.
Een veel voorkomende fout bij ouders is overbezorgdheid, wat leidt tot het gebruik van helikopteropvoeding. Dit gebeurt wanneer ouders hun kind te veel in de gaten houden en het gevoel geven dat het kind niets kan zonder hulp van de ouder. Dit is in strijd met het idee van geweldloos opvoeden, dat juist ruimte biedt voor zelfstandigheid.
3. Geweldloos verzet
Geweldloos verzet is een vorm van weerstand tegen gedrag dat niet past bij de waarden van de ouder. Het is geen straf, maar een manier om duidelijk te maken waar de ouder staat. Dit verzet kan worden uitgeoefend in de vorm van aankondigingen, sitsstakingen of goedmaken.
Bijvoorbeeld: als een kind zich niet gedraagt, kan de ouder een duidelijke boodschap geven: “Ik hou van je, maar ik kan dit gedrag niet accepteren.” Dit soort communicatie helpt het kind om te leren dat er grenzen zijn, maar tegelijkertijd ook dat de ouder er is om te helpen.
Goedmaken
Goedmaken is een belangrijk onderdeel van geweldloos verzet. Het gaat hierbij om het herstellen van de schade die een kind heeft aangericht. Dit gebeurt niet door het kind te bestraffen, maar door samen met het kind te zoeken naar oplossingen. Dit proces helpt het kind om verantwoordelijkheid te nemen en zich te realiseren dat hun gedrag gevolgen heeft.
De rol van het steunnetwerk
Ouders kunnen niet alles alleen doen. Het opbouwen van een steunnetwerk is belangrijk bij het opvoeden. Dit netwerk kan bestaan uit familie, vrienden, leerkrachten of hulpverleners. De drie basisprincipes van een steunnetwerk zijn:
- Steun moet je vragen, niet eisen.
- Durf anderen de rol van ondersteuner ook toe te vertrouwen.
- Het is een vrijwillige keuze om deel uit te maken van een steunnetwerk.
De methode van Nieuwe Autoriteit
De methode van Nieuwe Autoriteit is ontwikkeld door Haim Omer en Philip Streit. Deze methode richt zich op het opbouwen van een sterke relatie tussen ouder en kind, waarbij de ouder zich bewust is van zijn rol en zichzelf kan beheren. De methode is gebaseerd op de principes van geweldloos verzet, waarbij de nadruk ligt op zelfcontrole en vertrouwen.
De vier pijlers van Nieuwe Autoriteit
De methode van Nieuwe Autoriteit is gebaseerd op vier pijlers:
- De ankerfunctie: ouders zijn een veilige haven voor hun kind. Ze bieden duidelijke regels en structuur.
- Aanwezigheid: ouders zijn er voor hun kind, zowel emotioneel als lichamelijk.
- Waakzame zorg: ouders leren hun kinderen in de gaten te houden zonder hun gedrag te bepalen.
- Geweldloos verzet: ouders leren hun kinderen te begeleiden zonder te straffen.
Deze vier pijlers vormen de basis van de methode en helpen ouders om hun kinderen te begeleiden op een manier die veiligheid en vrijheid biedt.
Praktische tips voor ouders
In het boek Nieuwe autoriteit voor ouders worden veel praktische tips gegeven. Deze tips zijn gericht op het opbouwen van een sterke relatie tussen ouder en kind, en het leren omgaan met moeilijke situaties.
1. Communicatie in termen van “wij”
Een belangrijke tip is om te communiceren in termen van “wij” in plaats van “ik” of “jij”. Dit helpt om een gevoel van samenwerking en vertrouwen op te bouwen. Bijvoorbeeld: “Wij gaan dit samen oplossen” in plaats van “Jij doet dit verkeerd”.
2. Geef je fouten toe
Ouders moeten leren hun eigen fouten te erkennen en te corrigeren. Dit helpt om een open en eerlijke communicatie te creëren. Bijvoorbeeld: “Ik heb me gisteren verkeerd gedragen, maar ik probeer het nu goed te maken.”
3. Blijf bij je standpunt
Ouders moeten leren bij hun standpunt te blijven, zonder te proberen hun kind te winnen. Dit helpt om een gevoel van autonomie en verantwoordelijkheid op te bouwen bij het kind.
4. Zoek de triggers
Ouders moeten leren te begrijpen wat de triggers zijn die leiden tot een situatie van spanning. Dit helpt om de situatie te beheren en te voorkomen dat het gedrag van het kind wordt bepaald door de reactie van de ouder.
5. Gebruik relatiegebaren
Relatiegebaren zijn daden en woorden die laten zien dat de ouder er is voor het kind. Dit helpt om een sterke band op te bouwen en het gevoel van veiligheid te versterken.
Conclusie
Geweldloos opvoeden is een methode die gericht is op het opbouwen van een sterke, vertrouwensgebaseerde relatie tussen ouder en kind. Het concept van Nieuwe Autoriteit, ontwikkeld door Haim Omer en Philip Streit, biedt ouders handvatten om hun kinderen te begeleiden op een manier die veiligheid en vrijheid biedt. De kernprincipes van aanwezigheid, waakzame zorg en geweldloos verzet vormen de basis van de methode en helpen ouders om hun kinderen te begeleiden zonder hun gedrag te bepalen of te bestraffen.
De methode van Nieuwe Autoriteit richt zich op het leren omgaan met moeilijke situaties, het opbouwen van een steunnetwerk en het leren communiceren in termen van “wij”. Deze principes helpen ouders om hun kinderen te begeleiden op een manier die hen helpt om zich te ontwikkelen tot zelfstandige en verantwoordelijke individuen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
