Hulp bij opvoeden via tv-programma’s: een overzicht van praktische tips en deskundige begeleiding
juli 6, 2025
Generatie Z, de jongeren geboren vanaf 1997, vormen een unieke groep die opgroeit in een wereld vol digitale technologie, sociale media en constante veranderingen. In het onderwijs en de opvoeding staan zij vaak centraal, aangezien ze een nieuwe generatie vormen met eigen kenmerken, behoeften en uitdagingen. De opvoeding van deze generatie wordt beïnvloed door meerdere factoren, waaronder de rol van ouders, de invloed van sociale media, en de verwachtingen van de maatschappij. In dit artikel worden de kenmerken van de opvoeding van Generatie Z, de uitdagingen waar zij mee te maken krijgen, en de rol van ouders en onderwijsniveaus besproken, gebaseerd op de beschikbare bronnen.
De opvoeding van Generatie Z wordt gekenmerkt door een combinatie van beschermende houdingen van ouders en een intensieve digitale omgeving. De ouders van Generatie Z behoren meestal tot de generaties X of Y, die zelf in een relatief stabiele periode zijn opgegroeid. Ze zijn ervan uitgegaan dat hun kinderen ook een betere toekomst zullen hebben. Dit leidt ertoe dat ouders vaak extreem beschermend zijn. Dit fenomeen wordt ook wel ‘curlingouder’ genoemd, een term die verwijst naar de sport curling, waarbij spelers het ijs voor de puck schoonvegen. Dit is precies wat curlingouders ook doen: het pad van hun kinderen zo schoon mogelijk houden, zodat ze geen obstakels tegenkomen.
Echter, dit kan ook leiden tot problemen. Als jongeren nooit mogen vallen, leren ze ook niet hoe ze met tegenslag moeten omgaan. Dit is een van de kernpunten van het onderzoek van Jos Ahlers, die onderzoek doet naar Generatie Z. Volgens hem is het belangrijk dat jongeren leren met tegenslag om te gaan, zodat ze later beter kunnen omgaan met de uitdagingen van het leven. Daarnaast is er sprake van een sterke invloed van sociale media. Generatie Z groeit op in een wereld waarin ze dagelijks blootstaan aan ongefilterde informatie en prikkels. Ze zijn dus ook vaker stresserend beleid tegemoet gekomen dan eerdere generaties.
Ouders spelen een cruciale rol in de opvoeding van Generatie Z. Volgens Josette Hoex, projectleider bij het Nederlands Jeugdinstituut (NJI), zijn de normen en waarden van de omgeving van het kind van belang voor de opvoeding. Dit omvat de opvattingen van ouders, maar ook vriendjes en vriendinnetjes, de juf, de culturele bagage, opleiding, religie en levenservaring van de ouders. Bovendien is de financiële situatie van ouders een belangrijke factor in de opvoeding.
De opvoeding van Generatie Z wordt gekenmerkt door een zogeheten ‘input is output’-denkbeeld. Wat je erin stopt, komt er ook weer uit. Dit betekent dat de opvoeding van een kind sterk beïnvloed wordt door de omstandigheden waarin het kind opgroeit. Generatie Z heeft al een oliecrisis en een economische crisis meegemaakt, waardoor ze leren om te rekenen met tegenslag. Dit wordt ook wel ‘scenariodenken’ genoemd en is heel typerend voor deze generatie.
Bij de opvoeding van Generatie Z is ook sprake van een sterke invloed van de ouders. Volgens het onderzoek van het CBS staat Generatie Z enorm onder druk in het dagelijks leven. De tieners en jongvolwassenen van vandaag geven aan het meeste druk te ervaren van de maatschappij en van hun ouders. Ouders zijn soms veeleisend, maar ze geven ook veel aandacht en steun. De opvoeding van Generatie Z wordt dus gekenmerkt door zowel veeleisende als zorgzame ouders.
Generatie Z moet met veel uitdagingen omgaan, waaronder de druk van de maatschappij, sociale media, en de verwachtingen van de ouders. De opvoeding van Generatie Z is dus niet eenvoudig, en de jongeren moeten veel leren om met deze uitdagingen om te gaan.
Een van de belangrijkste problemen is de stress die Generatie Z ervaart. Volgens Jos Ahlers, die onderzoek doet naar Generatie Z, is het aantal aanvragen bij de jeugd-GGZ spectaculair toegenomen de laatste jaren. De cijfers waarin jongeren aangeven hoe gelukkig ze zijn, dalen voor het eerst in decennia. Dit wijst op een sterke toename van psychische klachten onder de jongeren. De oorzaak hiervan is onder meer de opvoeding door curlingouders, die hun kinderen extreem beschermen en niet laten vallen. Daarnaast speelt de invloed van sociale media een grote rol. Generatie Z groeit op in een wereld waarin ze dagelijks blootstaan aan ongefilterde informatie en prikkels. Ze zijn dus ook vaker stresserend beleid tegemoet gekomen dan eerdere generaties.
Bovendien is er sprake van een sterke druk op jongeren. Ze moeten al heel jong een profielkeuze maken en beslissen welke richting ze op willen. Ze hebben extreem veel keuzes, wat kan leiden tot overweldiging. Daarnaast is de invloed van social media groot. Ze managen hun leven via sociale media. Nieuws, entertainment, zelfs school gaat via een app. Daar kun je niet aan ontkomen. Sociale media zijn ook zo gebouwd dat mensen terugkomen. Via TikTok en Snapchat krijgen ze van over de hele wereld realtime informatie binnen, rechtstreeks via de telefoon.
De opvoeding van Generatie Z is een uitdaging voor ouders en onderwijs. De jongeren hebben veel behoefte aan begeleiding en ondersteuning, maar ook aan autonomie. Ze willen leren om te werken met tegenslag en leren hoe ze met problemen om moeten gaan. Ouders en onderwijs moeten daarom een evenwicht vinden tussen bescherming en autonomie.
De opvoeding van Generatie Z is dus niet eenvoudig. De jongeren moeten veel leren om met de uitdagingen van het leven om te gaan. De rol van ouders is hierbij cruciaal. Ze moeten hun kinderen leren om met tegenslag om te gaan en hen ondersteunen bij hun ontwikkeling. Onderwijs moet hierbij helpen door een passende omgeving te bieden waarin jongeren zich kunnen ontwikkelen.
De opvoeding van Generatie Z is een complexe uitdaging voor ouders en onderwijs. De jongeren groeien op in een wereld vol digitale technologie, sociale media en constante veranderingen. Ze hebben veel behoefte aan begeleiding en ondersteuning, maar ook aan autonomie. De opvoeding van deze generatie wordt gekenmerkt door een combinatie van beschermende houdingen van ouders en een intensieve digitale omgeving. De jongeren moeten leren om met tegenslag om te gaan en leren hoe ze met problemen om moeten gaan. De rol van ouders is hierbij cruciaal. Ze moeten hun kinderen leren om met tegenslag om te gaan en hen ondersteunen bij hun ontwikkeling. Onderwijs moet hierbij helpen door een passende omgeving te bieden waarin jongeren zich kunnen ontwikkelen. De opvoeding van Generatie Z is dus een uitdaging, maar met de juiste benadering kan de generatie zich ontwikkelen tot een sterke en zelfverzekerde groep jongeren.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet