Hulp bij het opvoeden van honden: Adviezen en tips voor een harmonisch samenleven
juli 6, 2025
Genderneutraal opvoeden is een onderwerp dat in de afgelopen jaren steeds vaker ter sprake komt, zowel in het onderwijs als in de jeugd. Het concept van genderneutraal opvoeden houdt in dat kinderen niet als ‘jongen’ of ‘meisje’ worden bekeken, maar als persoon met eigen individuele eigenschappen en voorkeuren. Dit concept is in sommige landen, zoals Zweden, al een standaardprocedure in de jeugdopvang. In Nederland is het nog steeds een discussiepunt, met zowel voor- als tegenstanders. In dit artikel wordt uitgelegd wat genderneutraal opvoeden inhoudt, waarom het belangrijk is, en wat de verschillende standpunten zijn.
Wat betekent genderneutraal opvoeden?
Genderneutraal opvoeden, ook wel sekseneutraal opvoeden genoemd, houdt in dat kinderen niet als ‘jongen’ of ‘meisje’ worden benaderd, maar als persoon. De nadruk ligt op gelijkwaardigheid en het aanbieden van ruimte voor alle gedrags- en gedragsmogelijkheden. Kinderen mogen zich dus niet beperkt voelen tot typisch mannelijke of vrouwelijke gedragingen, speelgoed, of kleuren. In plaats daarvan wordt er voor gezorgd dat kinderen zichzelf kunnen ontwikkelen op basis van hun eigen voorkeuren en interesses, zonder dat hun gedrag of keuzes worden beïnvloed door traditionele rolmodellen.
In Zweden is dit al een veelgebruikte aanpak in crèches en scholen. Bijvoorbeeld in Egalia, een crèche in Stockholm, worden kinderen niet aangesproken als ‘jongens’ en ‘meisjes’, maar als ‘vrienden, personen of mensen’. Er wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen ‘hij’ en ‘zij’, maar wordt er vooral de term ‘hen’ of ‘het’ gebruikt. Ook is er geen voorkeur voor bepaalde soorten speelgoed of verhalen die bepaalde rollen benadrukken.
Voor- en tegengestelde argumenten
Er zijn zowel voor- als tegenstanders van genderneutraal opvoeden. Voorstanders beweren dat deze aanpak kinderen helpt om zichzelf beter te ontwikkelen, zonder de beperkingen van traditionele rolmodellen. Ze benadrukken dat kinderen niet moeten worden beïnvloed door het feit dat ze als ‘jongen’ of ‘meisje’ worden gezien, maar dat ze de kans moeten krijgen om zichzelf te ontdekken. Daarnaast wordt ook opgemerkt dat het gebruik van genderneutrale kleding en speelgoed kinderen helpt om een breder bereik van mogelijke gedragsvormen en interesses te ontdekken.
Tegenstanders van genderneutraal opvoeden zeggen dat het een vorm van ‘tegen natuurlijk’ gedrag is. Ze beweren dat rolpatronen zich hebben gevormd door de eeuwen heen en dat het geen behoefte is aan een nieuwe door de maatschappij opgelegde norm. Ook wordt gezegd dat kinderen zo min mogelijk gestuurd moeten worden, dus ook niet genderneutraal. De nadruk ligt hier op het feit dat kinderen als jongen of meisje geboren worden en dat dit geen probleem hoeft te zijn.
De rol van de media en commercie
De media spelen een belangrijke rol in het creëren van beeld van jongens en meisjes. In reclames worden typische meisjes- en jongens-rollen vaak 24 uur per dag ingepraat. Dit kan leiden tot het feit dat kinderen zich beperkt voelen tot bepaalde gedragingen, kleuren, of speelgoed. Om dit tegen te gaan, is het belangrijk om sekseneutrale (genderneutrale) opvoedplekken aan te houden, zodat kinderen een breder bereik van mogelijke gedragingen kunnen ontdekken.
De commercie speelt ook een rol in het creëren van stereotypering. In winkels, zowel qua kleding als speelgoed, is er vaak een strikte tweedeling: roze/rood voor meisjes en blauw/groen voor jongens. Dit kan leiden tot het feit dat kinderen zich beperkt voelen tot bepaalde kleuren of speelgoed. In Zweden is dit echter minder conservatief, en wordt er al een tijdje over nagedacht hoe kinderen op een meer genderneutrale manier kunnen worden opgevoed.
Voorbeelden van genderneutrale opvoeding
Er zijn al enkele voorbeelden van waarin genderneutraal opvoeden wordt toegepast. Bijvoorbeeld in Frankrijk doen zo’n zeshonderd klassen van basisscholen en kleuterscholen mee aan een onderwijsprogramma ‘ABCD de légalité’ waarbij de nadruk ligt op de gelijkheid tussen mannen en vrouwen. In Zweden wordt regelmatig op crèches en scholen gebruik gemaakt van genderexperts, die helpen bij het vermijden van stereotypen.
In Nederland zijn er nog geen kinderopvanglocaties en scholen waarin kinderen sekseneutraal worden opgevoed. Dit is echter wel een doel dat door sommige experts wordt gesteld. Een voorbeeld hiervan is de HEMA, die in 2015 een beslissing nam om de kinderkleding genderneutraal te maken. Dit was een grote stap in de richting van een samenleving zonder stereotypering, waarin kinderen de kans krijgen om zichzelf te ontwikkelen zonder beperkingen.
De invloed van schoolboeken en sprookjes
Schoolboeken en sprookjes spelen ook een rol in het vormen van het gedrag van kinderen. In veel schoolboeken worden rolpatronen benadrukt, zoals een meisje dat samen met haar moeder de was doet of een jongen die samen met zijn vader aan de motor sleutelt. Dit kan leiden tot het feit dat kinderen denken dat bepaalde taken en gedragingen uitsluitend voor een bepaald geslacht zijn. Onderzoek heeft aangetoond dat dergelijke rolbevestigende boeken een negatieve uitwerking kunnen hebben op kinderen.
Ook in sprookjes is er vaak sprake van een typisch rollenpatroon. De prinses prikt zich aan een spinnewiel, eet een vergiftigde appel, verliest haar glazen schoentje en dan moet een prins haar komen redden. Dit soort sprookjes wordt vaak niet voorgelezen, maar er zijn ook veel voorleesboeken die niet stigmatiserend zijn. Het is belangrijk dat kinderen ook andere soorten verhalen ontdekken, zodat ze een breder bereik van gedragsmogelijkheden kunnen leren.
De invloed van de maatschappelijke verwachtingen
Er is ook veel discussie over de invloed van de maatschappelijke verwachtingen op het gedrag van jongens en meisjes. Sommige wetenschappers beweren dat er een verschil is tussen jongens en meisjes, niet alleen fysiek, maar ook dat er een verschil is in gedrag en voorkeuren. Hierbij wordt vaak gezegd dat dit verschil neurologisch bepaald wordt door de geslachtshormonen. Anderen denken dat dit verschil slechts door een klein deel neurologisch bepaald wordt en veel meer door maatschappelijke verwachtingen.
Het is belangrijk dat ouders en onderwijs dit verschil herkennen en zorgen dat kinderen zich kunnen ontplooien tot wie ze werkelijk zijn. Dit betekent dat er ruimte moet zijn voor verschillende gedragsvormen en voorkeuren, zonder dat de keuzes worden beperkt door traditionele rolmodellen.
De rol van ouders en onderwijs
Ouders en onderwijs spelen een belangrijke rol bij het opvoeden van kinderen. Het is belangrijk dat ouders zorgen dat kinderen zich kunnen ontwikkelen op basis van hun eigen voorkeuren en interesses, zonder dat hun gedrag of keuzes worden beïnvloed door traditionele rolmodellen. Ook is het belangrijk dat ouders en onderwijs zich bewust zijn van de invloed van de media, de commercie, en de maatschappelijke verwachtingen op het gedrag van kinderen.
In het onderwijs is het belangrijk dat leerkrachten en scholen zorgen dat kinderen zich kunnen ontwikkelen op basis van hun eigen voorkeuren en interesses, zonder dat hun gedrag of keuzes worden beïnvloed door traditionele rolmodellen. Ook is het belangrijk dat leerkrachten en scholen zich bewust zijn van de invloed van de media, de commercie, en de maatschappelijke verwachtingen op het gedrag van kinderen.
Conclusie
Genderneutraal opvoeden is een complex onderwerp dat zowel voor- als tegenstanders heeft. Het is belangrijk dat ouders en onderwijs zich bewust zijn van de invloed van de media, de commercie, en de maatschappelijke verwachtingen op het gedrag van kinderen. Het is ook belangrijk dat ouders en onderwijs zorgen dat kinderen zich kunnen ontwikkelen op basis van hun eigen voorkeuren en interesses, zonder dat hun gedrag of keuzes worden beïnvloed door traditionele rolmodellen. In dit opzicht is het belangrijk dat ouders en onderwijs zich bewust zijn van de invloed van de media, de commercie, en de maatschappelijke verwachtingen op het gedrag van kinderen.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
