Het einde van de opvoeding: een kritische kijk op de grondslagen van opvoeding
juli 6, 2025
Gamen is tegenwoordig een veelvoorkomende activiteit onder kinderen en jongeren. Het biedt plezier, ontspanning en stimuleert vaardigheden, maar kan ook problemen veroorzaken als het niet goed wordt beheerst. In de context van opvoeding en gezondheid is het belangrijk om te begrijpen hoe gamen kan worden gecorrigeerd en welbepaald gecultiveerd. In dit artikel worden de kernpunten uit de bronnen samengevat, met name inzicht in het gedrag van jongeren, de rol van ouders en het belang van gezonde grenzen.
De rol van gamen in het leven van jongeren
Gamen is in veel gevallen een normale onderdeel van het dagelijks leven van jongeren. Volgens het HBSC-onderzoek (Boer e.a., 2022) spelen 68% tot 75% van de Nederlandse jongeren videogames, waarbij jongens vaker en langer gamen dan meisjes. De populairste spellen zijn Fortnite, Roblox, Minecraft, Call of Duty, FIFA en Grand Theft Auto. Hoewel veel jongeren dit gewoon als een leuke bezigheid zien, kunnen ouders zich afvragen of gamen goed is voor hun kind.
De bronnen tonen aan dat gamen zowel positieve als negatieve aspecten kan hebben. Aan de ene kant kan het helpen bij het ontwikkelen van cognitieve vaardigheden, zoals ruimtelijk inzicht, probleemoplossend denken en samenwerking. Aan de andere kant kan overmatig gamen leiden tot slaapproblemen, afname van sociale interactie en problemen op school. Het is daarom belangrijk om een evenwicht te vinden tussen plezier en gezondheid.
Ouders en hun rol bij het begeleiden van gamen
Ouders spelen een cruciale rol bij het begeleiden van gamen. Ze kunnen helpen om gezond gedrag te stimuleren en problemen te voorkomen. Volgens bron [2] is het belangrijk om op een open manier te communiceren met het kind over gamen. Stel vragen als: “Welk spel speel je graag?” of “Wat maakt dit spel zo leuk?” Hiermee toont de ouder interesse en bouwt vertrouwen op. Daarnaast is het belangrijk om kennis te maken met de spellen die het kind speelt, bijvoorbeeld door gameplay-videos te bekijken of het PEGI-classificatiesysteem te gebruiken.
Een ander belangrijk punt is het maken van duidelijke afspraken over gametijd. Bron [4] geeft aan dat ouders vaak moeite hebben met het handhaven van afspraken over gamen. De meeste ouders stellen voor dat kinderen 3 tot 6 uur per week mogen gamen, afhankelijk van de leeftijd. Voor jongere kinderen (10 tot 14 jaar) is het belangrijker om grenzen te stellen, terwijl oudere kinderen (15 tot 17 jaar) iets meer vrijheid krijgen. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de inhoud van de spellen. De PEGI-leeftijdslabels geven inzicht in de geschiktheid van een spel voor een bepaalde leeftijd.
Het bepalen van een gezonde balans
Een gezonde balans tussen gamen en andere activiteiten is essentieel. Bron [7] benadrukt dat gamen niet alleen moet gaan om te spelen, maar ook om te leren en te ontspannen. Het is belangrijk om te weten hoe gamen invloed heeft op andere aspecten van het leven, zoals school, vrienden, sport en gezinsleven. Ouders kunnen hierover met hun kinderen praten en samen afspraken maken over hoe gamen in balans moet blijven.
Er zijn ook tools beschikbaar om de balans te beheren. Bijvoorbeeld, het gebruik van timers of ouderlijke controle tools kan helpen bij het beheren van speeltijd. Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de invloed van de omgeving op het gamen. Jongeren die bijvoorbeeld veel ruzie hebben of gepest worden, kunnen overmatig gamen als een manier om met problemen om te gaan. Dit kan leiden tot problematisch gamen, wat opnieuw een uitdaging vormt voor ouders.
Problematiek en risico’s bij overmatig gamen
Volgens het HBSC-onderzoek (Boer e.a., 2022) komt problematisch gamen voor bij ongeveer 3% van de scholieren. Problematiek gamen wordt gedefinieerd als het spelen van games in een vorm die leidt tot ruzie met anderen, verminderde interesse in andere activiteiten of het gevoel van vervelens als je niet mag gamen. Voorbeelden zijn: “Heb je je het afgelopen jaar rot gevoeld als je niet kon gamen?” of “Heb je het afgelopen jaar games gespeeld om niet aan vervelende dingen te denken?”
Een van de belangrijkste tekortkomingen in het gamen is de risico’s die erbij horen. Volgens bron [10] kan problematisch gamen leiden tot afhankelijkheid, preoccupatie met het spelen en verlies van sociale contacten. Daarnaast kan overmatig gamen leiden tot slaapproblemen, concentratieproblemen en een afname van het welzijn.
Ondersteuning voor ouders en kinderen
Er zijn meerdere bronnen beschikbaar voor ouders die hulp zoeken bij het begeleiden van gamen. De Gamen Infolijn biedt advies en ondersteuning voor ouders en kinderen. De website van het Trimbos Instituut, www.gameninfo.nl, biedt ook informatie over gamen, problematisch gamen en gameverslaving. Daarnaast is er een zelftest beschikbaar om te bepalen of een kind mogelijk problematisch gamen ervaart.
Bij bron [3] wordt opgemerkt dat het belangrijk is om niet alleen te focussen op de tijd die jongeren aan gamen besteden, maar ook op het gedrag over een langere periode te bekijken. Elke jongere heeft een specifieke ondersteuningsbehoefte om de balans te vinden. Daarom is het belangrijk om met jongeren en ouders te praten over hun ervaringen en hoe gamen bijdraagt aan hun identiteitsontwikkeling.
Samenwerking tussen ouders, onderwijs en professionals
De rol van het onderwijs en professionele hulpmiddelen is cruciaal bij het begeleiden van gamen. Ouders kunnen samenwerken met onderwijsinstellingen om een gezonde balans te waarborgen. Daarnaast kunnen professionele hulpmiddelen zoals de Gamen Infolijn en het Trimbos Instituut helpen bij het bepalen van het juiste gedrag.
In bron [7] wordt benadrukt dat gamen ook een positieve invloed kan hebben op de ontwikkeling van jongeren. Door spel te spelen kunnen jongeren vaardigheden leren, zoals probleemoplossend denken, samenwerking en taalontwikkeling. Daarnaast kan gamen helpen bij het ontwikkelen van een sociaal netwerk, mits het op een gezonde manier wordt gedaan.
Conclusie
Gamen is een veelvoorkomende activiteit onder kinderen en jongeren, maar het kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben. Het is belangrijk dat ouders en onderwijs de balans tussen gamen en andere activiteiten in de gaten houden. Door open communicatie te houden, duidelijke afspraken te maken en de juiste tools te gebruiken, kunnen ouders helpen bij het begeleiden van gamen. Bovendien is het belangrijk om te kijken naar de invloed van de omgeving en het gedrag van het kind. Door deze factoren in overweging te nemen, kan gamen een positieve bijdrage leveren aan de ontwikkeling van jongeren.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
