Hoeveel invloed heeft opvoeding op het gedrag en de ontwikkeling van kinderen?
juli 6, 2025
De Franse opvoeding wordt vaak gezien als een stijl die zich onderscheidt door haar duidelijke grenzen, zelfbeheersing en het aanleren van geduld. In tegenstelling tot andere opvoedstijlen, waarin veel aandacht wordt besteed aan het zelfstandig maken van keuzes en het bevorderen van creativiteit, legt de Franse opvoeding de nadruk op discipline, rituelen en het aanpassen van het kind aan de normen van de volwassen wereld. In dit artikel worden de kernprincipes van de Franse opvoeding toegelicht, inclusief de kritiek op de opvoeding in Nederland en wat we kunnen leren van deze aanpak.
Kernprincipes van de Franse opvoeding
Emancipatie kan niet vroeg genoeg beginnen
In Frankrijk is kinderopvang overal beschikbaar, en de meeste Franse moeders rekenen erop vanaf het moment dat hun baby nog jong is. Dit is een van de redenen dat Frankrijk een van de hoogste percentages vrouwen in de Europese beroepsbevolking heeft. Franse kinderen krijgen emancipatie met de paplepel ingegoten. Dit betekent dat ze al vroeg leren om zichzelf te laten gelden, maar ook om zich aan te passen aan de normen en rituelen van het leven van volwassenen. Emancipatie begint dus niet alleen met het zelfstandig kunnen worden, maar ook met het leren omgaan met verantwoordelijkheden en regels.
Eten doe je samen
Een ander kenmerk van de Franse opvoeding is de nadruk op eetrituelen. In Frankrijk is het gebruikelijk dat alle gezinsleden op hetzelfde moment aan tafel zitten, en dat de kinderen zich moeten aanpassen aan het ritme van de volwassenen. Een Franse maaltijd is een cultuurritueel dat wordt beoefend en onderwezen. Kinderen leren dat ze hun maaltijd moeten waarderen en dat het belangrijk is om te wachten tot iedereen aan de tafel zit. Ook wordt er veel aandacht besteed aan de kwaliteit van de maaltijd, en wordt er opgemerkt dat Franse kinderen maar een keer per dag een snoepje krijgen, een gôuter rond vier uur ’s middags. De nadruk ligt op le dîner, het avondeten.
Bescheidenheid siert de mens
In de Franse opvoeding wordt er op aandacht besteed aan bescheidenheid. Je zult Franse ouders niet snel hun kinderen de hemel in horen prijzen. Als je dat wel doet, zoals “Mon fils, wat heb je goed gevoetbalt!”, dan stimuleer je kinderen om te stoppen met dingen te doen die ze leuk vinden. Het idee is dat je kinderen iets moet doen omdat ze het leuk vinden, niet omdat ze dan complimenten van mama of papa krijgen. In Frankrijk wordt er dus op aandacht besteed aan het leren omgaan met prestaties zonder er te veel aandacht aan te besteden.
Franse kinderen moeten zoenen
In Frankrijk begroeten mensen elkaar vaak met een kus op de wang, en ook de kinderen moeten dit doen. Zelfs de kleinste kinderen moeten iedereen in een ruimte begroeten met een kus. Dit gebeurt op eigen initiatief, want zo hoort dat nou eenmaal. Verlegen verstoppertje spelen achter mama’s benen is er niet bij. Dit is een van de culturele verschillen tussen Nederland en Frankrijk, waarin de Franse kinderen vaker worden aangemoedigd om zich aan te passen aan de normen van de volwassen wereld.
Franse kinderen moeten zich vaker aanpassen aan hun ouders
In Frankrijk wordt er vaak verwacht dat kinderen zich aanpassen aan het leven van volwassenen, in plaats van andersom. Dit kan betekenen dat de kinderen het dan eventjes wat minder leuk hebben of dat ze later naar bed gaan. Dit verschil met Nederland is duidelijk zichtbaar in het gedrag van kinderen in restaurantjes, waar Franse kinderen vaak rustig kunnen blijven zitten en zich aanpassen aan het ritme van de volwassenen. In Nederland is het vaak moeilijker om kinderen te laten wachten of zich aan te passen aan het gedrag van volwassenen.
Wachten is een vaardigheid
Een essentieel onderdeel van de Franse opvoeding is het aanleren van kunnen wachten. Dit is een kostbare vaardigheid. Niet alles kan en hoeft nu. Dat zie je al vroeg terug in de Franse slaaptraining, maar ook in heel veel andere dingen. Franse kinderen moeten wachten op hun beurt als de ouders in een volwassen gesprek zijn. Ze leren al heel snel aan dat er netjes vier eetmomenten per dag zijn en dat ze daarbij gewoon moeten eten wat de pot schaft. En in het weekend is er bijvoorbeeld een bakdag. Alleen dan is er wat te snoepen en ook daarop moet weer netjes worden gewacht.
Sterkte en zelfbeheersing
De Franse opvoeding is behoorlijk streng met strakke grenzen. Maar daar staat tegenover dat je juist veel ruimte biedt waar het kan. Staat het weer het toe dat je kind in zijn zelfgekozen eclectische ramp-outfit naar buiten gaat? Prima, lekker doen. En de Franse kinderen mogen juist heel veel, maar wel binnen vooraf vastgestelde grenzen. Gaat een kind over die grenzen heen, dan is er zero tolerance. Maar de ‘kooi’ waarbinnen een kind zich vrij mag begeven is juist heel groot. Ook zogenaamde ‘kleine stoutigheidjes’ horen er in Frankrijk bij. Geen micromanagement op de millimeter, maar ruimte voor experiment en het eigen karakter, binnen de kaders van de ouders.
Verschillen met de Nederlandse opvoeding
In Nederland wordt er vaak meer aandacht besteed aan het zelfstandig maken van keuzes en het bevorderen van creativiteit. De Franse opvoeding daarentegen legt de nadruk op discipline, rituelen en het aanpassen van het kind aan de normen en rituelen van de volwassen wereld. In Nederland is het vaak moeilijker om kinderen te laten wachten of zich aan te passen aan het gedrag van volwassenen. In Frankrijk is het normaal dat kinderen zich aanpassen aan het leven van volwassenen, en dat wordt als positief beschouwd.
De rol van de moeder
In de Franse opvoeding speelt de moeder een belangrijke rol. Ze wil op een gegeven moment ‘s nachts weer slapen en graag ook weer intellectueel uitgedaagd worden. En dus worden baby’s al vrij snel getraind om ‘s nachts door te slapen en wordt de crèche heel normaal gevonden. Daarnaast zorgt mama, puur voor haarzelf, er gewoon omdat ze dat wil voor dat die zwangerschapskilo’s snel verdwijnen. En als de kinderen wat ouder zijn, leren ze dat ze niet zomaar de slaapkamer van papa en mama binnen mogen wandelen. Niet dat de kinderen er niet toe doen, maar ze zijn niet het centrum van het universum, zoals ze dat in veel Amerikaanse gezinnen wel zijn.
De rol van de vader
In Frankrijk is de vader ook betrokken bij de opvoeding, maar het verschil met Nederland is duidelijk zichtbaar. In Nederland wordt er vaak meer aandacht besteed aan het zelfstandig maken van keuzes en het bevorderen van creativiteit. In Frankrijk is het duidelijk dat de vader zijn rol als vader speelt, maar ook als onderdeel van het gezin. De Franse opvoeding legt de nadruk op discipline, rituelen en het aanpassen van het kind aan de normen en rituelen van de volwassen wereld.
Wat kunnen we leren van de Franse opvoeding?
De Franse opvoeding biedt veel lessen aan, vooral wat betreft het aanleren van discipline, zelfbeheersing en het aanpassen van het kind aan de normen van de volwassen wereld. In Nederland is het vaak moeilijker om kinderen te laten wachten of zich aan te passen aan het gedrag van volwassenen. In Frankrijk is het normaal dat kinderen zich aanpassen aan het leven van volwassenen, en dat wordt als positief beschouwd. Ook is het belangrijk om de nadruk te leggen op rituelen en het aanleren van geduld.
Conclusie
De Franse opvoeding is een stijl die zich onderscheidt door haar duidelijke grenzen, zelfbeheersing en het aanleren van geduld. In tegenstelling tot andere opvoedstijlen, waarin veel aandacht wordt besteed aan het zelfstandig maken van keuzes en het bevorderen van creativiteit, legt de Franse opvoeding de nadruk op discipline, rituelen en het aanpassen van het kind aan de normen en rituelen van de volwassen wereld. In Nederland is het vaak moeilijker om kinderen te laten wachten of zich aan te passen aan het gedrag van volwassenen. In Frankrijk is het normaal dat kinderen zich aanpassen aan het leven van volwassenen, en dat wordt als positief beschouwd. Ook is het belangrijk om de nadruk te leggen op rituelen en het aanleren van geduld.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
