Omgaan met driftbuien bij peuters: tips en aanpak

Driftbuien bij peuters zijn een veelvoorkomend verschijnsel dat hoort bij de ontwikkeling van jonge kinderen. Het is een normaal onderdeel van de emotionele en psychosociale groei en duidt aan dat het kind zich bewust is van zijn eigen wil en emoties. In dit artikel worden de oorzaken van driftbuien, manieren om ermee om te gaan en tips voor het voorkomen van deze situaties uitgebreid besproken, gebaseerd op de gegevens uit de bronnen.

Oorzaken van driftbuien bij peuters

Vanaf het moment dat een kind van één jaar oud is, begint het zich steeds meer bewust te worden van zijn eigen wil en begeuringsdrift. Peuters willen steeds meer zelf doen en bepalen wat er gebeurt. Echter, dit lukt nog niet altijd, en wanneer iets niet lukt of niet mag, kan het kind driftig worden. Dit is deel van de normale emotionele ontwikkeling van een peuter. Driftbuien komen vooral voor tussen anderhalf en vier jaar en horen bij de zogenaamde “peuterpuberteit”. Vanaf drie jaar worden driftbuien langzaam minder en rond 5 jaar hebben de meeste kinderen geen driftbuien meer. Peuters kunnen nog niet goed met hun emoties omgaan en hebben daarom jou als ouder nodig om hen hierbij te helpen.

Driftbuien ontstaan vaak als het kind het gevoel heeft dat het geen controle heeft over situaties. Bijvoorbeeld als het kind iets niet mag of niet zelf mag bepalen. De kans op driftbuien neemt af als het kind meer controle krijgt. Het is belangrijk om dit te erkennen en het kind te laten weten dat zijn gevoelens er mogen zijn.

Hoe om te gaan met een driftbui

Bij een driftbui is het belangrijk om rustig te blijven. Het is lastig om zelf rustig te blijven, vooral bij heftige driftbuien in het openbaar. Het is echter belangrijk om steeds hetzelfde te reageren als je een grens stelt. En de emotie die erbij hoort rustig te benoemen. Zo leer je je kind al vroeg om te gaan met emoties als boosheid en teleurstelling. Dat helpt ook zeker voor later!

Als je kind een driftbui heeft, is het beter om niet meteen in te grijpen, maar om te wachten tot de driftbui minder wordt. Blijf bij je kind in de buurt en wacht tot de driftbui minder wordt. Sommige kinderen gaan bijvoorbeeld met spullen gooien als ze driftig zijn of willen jou slaan of schoppen. Grijp in als je kind dit soort gedrag laat zien. Stop met waar je mee bezig bent en vertel je kind welk gedrag moet stoppen en waarom.

Als je kind niet stilhoudt, ga dan met je kind naar een rustige en veilige plek en vertel rustig en duidelijk: "Dit mag echt niet, ik blijf hier en jij blijft daar zitten totdat je weer rustig bent." Blijf erbij, maar reageer niet op het gedrag. Blijf herhalen wat je hebt gezegd totdat je kind rustiger is. Of totdat je kind laat merken dat het getroost wil worden, dan heeft het jouw hulp nodig om rustig te worden.

Tips om driftbuien te voorkomen

Driftbuien voorkomen is belangrijk, zodat je kind minder last heeft van heftige emoties. Het is belangrijk om je kind positieve aandacht te geven, want dit verlaagt de kans op driftbuien. Dit kan op verschillende manieren:

• Speel regelmatig met je kind, doe samen iets leuks en knuffel hem of haar. Je kind zal dan minder vaak op een negatieve manier aandacht zoeken.
• Geef complimenten als je kind iets goed doet. Zeg dan ook voor welk gedrag je peuter een compliment krijgt. Zeg bijvoorbeeld: "Goed zo! Wat heb jij mama goed geholpen met opruimen."
• Geef je kind keuzes. Hierdoor krijgt je peuter het gevoel meer controle te hebben en te mogen beslissen. Vraag bijvoorbeeld: "Wil je je witte of blauwe schoenen aan?"

Bij het voorkomen van driftbuien is het ook belangrijk om een voorspelbare dag te hebben, met bijvoorbeeld vaste etenstijden en een vast ritueel voor het slapen. Als je kind weet wat wanneer gebeurt, geeft dat een gevoel van controle. Leer je kind een paar duidelijke regels. Leg ook uit waarom iets niet mag. Je peuter kan het dan beter begrijpen. Herhaal deze regels regelmatig. Peuters doen een tijdje over om een regel te onthouden. Het uitproberen of je niet houden aan de regels hoort bij het leren houden aan regels. Dit is dus heel normaal.

Zorg dat je kind niet steeds "nee" te horen krijgt. Blijf voorspelbaar en houd dezelfde regels, maar zorg wel dat de regels haalbaar zijn voor jullie allebei. Ruim bijvoorbeeld spullen op waar je kind niet aan mag zitten. Verwacht niet te veel van je kind. Peuters kunnen bijvoorbeeld nog niet zo lang aan tafel blijven zitten.

Emoties benoemen en erkennen

Het is belangrijk om je kind te leren omgaan met emoties. Leer je kind ook wat hij wel kan doen als hij boos is in plaats van slaan of schreeuwen. Leer hem bijvoorbeeld om te stampen, z’n vuisten te ballen en wat hij kan zeggen als er iets gebeurt wat hij niet leuk vindt. Zo leer je je kind op een goede manier omgaan met heftige emoties.

Help je kind al van jongs af aan om zijn eigen gevoelens te begrijpen. Geef woorden aan de emoties, want je kind kan dit nog niet zelf. Laat je kind weten dat zijn gevoelens er mogen zijn door ze te erkennen. Ga naast je kind zitten en zeg bijvoorbeeld:

• "Je wilde het niet zo" of "Je wilde zo graag…."
• "Je bent helemaal verdrietig/bang"
• "Laat je boosheid er maar uit"
• "Er is genoeg ruimte in de wereld voor al jouw boosheid"

Op deze manier geef je aan je kind mee dat hij boos mag zijn. Zijn gevoelens zijn oké en mogen er zijn. Het werkt het best als je als ouder zo rustig mogelijk blijft. Boosheid roept boosheid op, dus als jij ook boos wordt, is de kans groot dat je kind nog bozer zal worden. Dit is lang niet altijd makkelijk, want ook de boosheid van jouw kind roept vaak boosheid bij jou op. Het is dus een kunst om rustig te blijven. Bedenk goed wat jou hierbij helpt: bijvoorbeeld even tot 10 tellen, diep ademhalen of bedenken dat je kind het moeilijk heeft en jouw hulp nodig heeft bij zijn gevoelens.

Grenzen aangeven

In eerste instantie is het dus goed om je kind te laten weten dat zijn gevoel er mag zijn. Tegelijkertijd is het wel belangrijk om je kind mee te geven dat zijn gedrag niet acceptabel is. Hij mag boos zijn, maar slaan mag niet. Zeg bijvoorbeeld: "Slaan doen we niet in dit huis" of "Schreeuwen en gegil doet pijn aan mijn oren, dat vind ik niet leuk". Op deze manier geef je de grens aan, maar wijs je je kind niet af, zoals bij uitspraken zoals (“Je mag niet gillen/slaan”, “Ik word boos als jij slaat”).

Samenvatting

Driftbuien bij peuters zijn een normaal onderdeel van de ontwikkeling. Ze geven aan dat het kind zich bewust is van zijn eigen wil en emoties. Het is belangrijk om rustig te blijven en te leren omgaan met heftige emoties. Door je kind positieve aandacht te geven, wordt de kans op driftbuien kleiner. Blijf bij je kind in de buurt en wacht tot de driftbui minder wordt. Leer je kind ook wat hij wel kan doen als hij boos is in plaats van slaan of schreeuwen. Help je kind om zijn eigen gevoelens te begrijpen en geef woorden aan de emoties. Het is belangrijk om duidelijke regels te geven en te herhalen. Zorg voor een voorspelbare dag met vaste etenstijden en een vast ritueel voor het slapen. Verwacht niet te veel van je kind en zorg dat de regels haalbaar zijn voor jullie allebei. Door deze tips te volgen, kun je helpen om driftbuien bij je kind te voorkomen en ermee om te gaan.

Conclusie

Driftbuien bij peuters zijn een veelvoorkomend verschijnsel dat hoort bij de ontwikkeling van jonge kinderen. Het is belangrijk om rustig te blijven en te leren omgaan met heftige emoties. Door je kind positieve aandacht te geven, wordt de kans op driftbuien kleiner. Het is belangrijk om duidelijke regels te geven en te herhalen. Zorg voor een voorspelbare dag met vaste etenstijden en een vast ritueel voor het slapen. Verwacht niet te veel van je kind en zorg dat de regels haalbaar zijn voor jullie allebei. Door deze tips te volgen, kun je helpen om driftbuien bij je kind te voorkomen en ermee om te gaan.

Bronnen

1. Psychogoed.nl - Driftbuien bij jonge kinderen
2. Centrum voor Jeugd en Gezin - Folder over driftbuien
3. CJG Apeldoorn - Driftbuien bij peuters
4. CJG Apeldoorn - Omgaan met driftbuien