HBO5-opleiding Pedagogiek: Een weg naar professionele kinderopvang en jeugdbegeleiding
juli 6, 2025
Ferdinand Domela Nieuwenhuis, een Nederlandse politiek denker en acteur binnen de sociaal-democratische beweging, had een belangrijke rol gespeeld in het ontwikkelen van alternatieve opvoedingsmethoden, met name in de context van de libertaire opvoeding. In een tijd waarin de traditionele scholen vaak gericht waren op gehoorzaamheid en onderdanigheid, stond Domela Nieuwenhuis in het oog voor een opvoeding die de vrijheid van het kind benadrukte. In de bronnen die beschikbaar zijn, wordt duidelijk dat hij een sterke overtuiging had over de noodzaak van een opvoeding die de menselijke waardigheid en autonomie van het kind bevorderde. In deze bijdrage worden de visie van Domela Nieuwenhuis op de libertaire opvoeding, zijn invloed op de moderne school en zijn betrokkenheid bij de opvoedingsdiscussie in Parijs behandeld.
In de bronnen wordt duidelijk dat Domela Nieuwenhuis de opvoeding van het kind zag als een kwestie van vrijheid en autonomie. Hij stond de klassieke opvoedingsmethoden van de tijd, die gericht waren op onderwerping en discipline, met een kritisch oog na. Volgens hem was de opvoeding van het kind niet bedoeld om het kind te bepalen, maar om het kind te laten leren om zichzelf te bepalen. In de tekst die in bron 3 wordt vermeld, staat:
“De wens van elk libertair socialist is om zijn kinderen te zien opgroeien tot wezens met een eigen wil, vol initiatief, mensen van karakter, vol haat tegen elk uitwendig gezag en zichzelf tot gezag zijnde en trachtende hun gehele leven in te richten naar de beginselen van de rede.”
Dit benadruidt het kernidee van de libertaire opvoeding: het kind moet leren om zelf te denken, zelf te kiezen en zichzelf te bepalen. In dit opzicht was Domela Nieuwenhuis een voorloper in het ontwikkelen van een opvoeding die gericht was op de menselijke waardigheid en de vrijheid van het kind. Hij geloofde dat de opvoeding van het kind niet kon plaatsvinden zonder dat het kind zelf zijn eigen keuzes kon maken en zijn eigen wil kon ontwikkelen.
Een van de belangrijkste onderwerpen in de bronnen is de moderne school, die door de Spaanse opstandeling Ferrer werd opgericht. In bron 1 wordt duidelijk dat Domela Nieuwenhuis een sterke betrokkenheid had bij deze school. Hij had Ferrer al lang gekend en had met hem samengewerkt om de denkbeelden op opvoedkundig gebied, die hen gemeen waren, te helpen verwerkelijken. Hij stond de moderne school als een alternatief voor de traditionele scholen, die gericht waren op gehoorzaamheid en onderwerping. In de tekst die in bron 1 wordt vermeld, staat:
“De Libertaire school (hetzelfde wat Ferrer noemde de Moderne School) is een poging in die richting. Men moet haar daarom zooveel mogelijk aanmoedigen en bijdragen tot het welslagen van elke poging, om een rationeel, volledig, gemengd en libertair onderwijs te krijgen.”
De moderne school, zoals Domela Nieuwenhuis deze zag, stond voor een opvoeding die gericht was op de vrijheid van het kind, het ontwikkelen van eigen initiatief en het leren om te denken. Deze visie was in tegenspraak met de traditionele scholen, die de kinderen beperkten en hen niet toelieten om hun eigen keuzes te maken. In dit opzicht was de moderne school een belangrijk voorbeeld van de libertaire opvoeding, die Domela Nieuwenhuis als een cruciale stap zag in de opvoedingsontwikkeling.
In bron 3 wordt duidelijk dat Domela Nieuwenhuis zich actief had ingezet voor de libertaire opvoeding, met name in de context van Parijs. In 1899 hield hij een toespraak in Parijs, waarin hij de noodzaak benadrukte van een opvoeding die gericht was op de vrijheid van het kind. In de tekst die in bron 3 wordt vermeld, staat:
“Met een volwassen geslacht is nooit veel te beginnen noch in dingen van politieke of van verstandelijke aard, noch in dingen van smaak, noch in die van karakter. Wees daarom verstandig en begint met de scholen en het zal gelukken.”
Dit benadruidt de visie van Domela Nieuwenhuis op de opvoeding: de opvoeding moet beginnen bij de kinderen, omdat het volwassen geslacht niet in staat is om de kinderen op de juiste manier te beïnvloeden. In dit opzicht was de opvoeding van het kind een essentieel onderdeel van de maatschappelijke ontwikkeling. In Parijs, waar Domela Nieuwenhuis zich had ingezet voor de libertaire opvoeding, werd duidelijk dat de opvoeding van het kind een cruciale rol speelde in de ontwikkeling van een vrijere maatschappij.
In de bronnen wordt duidelijk dat Domela Nieuwenhuis de opvoeding van het kind zag als een kwestie van vrijheid en autonomie. Hij stond de klassieke opvoedingsmethoden van de tijd, die gericht waren op onderwerping en discipline, met een kritisch oog na. Volgens hem was de opvoeding van het kind niet bedoeld om het kind te bepalen, maar om het kind te laten leren om zichzelf te bepalen. In de tekst die in bron 3 wordt vermeld, staat:
“De wens van elk libertair socialist is om zijn kinderen te zien opgroeien tot wezens met een eigen wil, vol initiatief, mensen van karakter, vol haat tegen elk uitwendig gezag en zichzelf tot gezag zijnde en trachtende hun gehele leven in te richten naar de beginselen van de rede.”
Dit benadruidt het kernidee van de libertaire opvoeding: het kind moet leren om zelf te denken, zelf te kiezen en zichzelf te bepalen. In dit opzicht was Domela Nieuwenhuis een voorloper in het ontwikkelen van een opvoeding die gericht was op de menselijke waardigheid en de vrijheid van het kind. Hij geloofde dat de opvoeding van het kind niet kon plaatsvinden zonder dat het kind zelf zijn eigen keuzes kon maken en zijn eigen wil kon ontwikkelen.
In de bronnen wordt duidelijk dat Domela Nieuwenhuis een sterke overtuiging had over de noodzaak van een opvoeding die de menselijke waardigheid en de vrijheid van het kind bevorderde. In de tekst die in bron 1 wordt vermeld, staat:
“De Libertaire school (hetzelfde wat Ferrer noemde de Moderne School) is een poging in die richting. Men moet haar daarom zooveel mogelijk aanmoedigen en bijdragen tot het welslagen van elke poging, om een rationeel, volledig, gemengd en libertair onderwijs te krijgen.”
De moderne school, zoals Domela Nieuwenhuis deze zag, stond voor een opvoeding die gericht was op de vrijheid van het kind, het ontwikkelen van eigen initiatief en het leren om te denken. Deze visie was in tegenspraak met de traditionele scholen, die de kinderen beperkten en hen niet toelieten om hun eigen keuzes te maken. In dit opzicht was de moderne school een belangrijk voorbeeld van de libertaire opvoeding, die Domela Nieuwenhuis als een cruciale stap zag in de opvoedingsontwikkeling.
De visie van Domela Nieuwenhuis op de libertaire opvoeding is duidelijk zichtbaar in de bronnen. Hij stond de klassieke opvoedingsmethoden van de tijd, die gericht waren op onderwerping en discipline, met een kritisch oog na. Hij geloofde dat de opvoeding van het kind niet kon plaatsvinden zonder dat het kind zelf zijn eigen keuzes kon maken en zijn eigen wil kon ontwikkelen. In de moderne school, die door Ferrer werd opgericht, zag hij een voorbeeld van een opvoeding die gericht was op de vrijheid van het kind. In Parijs, waar Domela Nieuwenhuis zich had ingezet voor de libertaire opvoeding, werd duidelijk dat de opvoeding van het kind een cruciale rol speelde in de ontwikkeling van een vrijere maatschappij.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet