Een gezinsvervangend tehuis voor moeilijk opvoedbare kinderen
juli 6, 2025
De opvoeding van kinderen is een van de belangrijkste taken van ouders, opvoeders en onderwijzers. In het midden van de zestiende eeuw, tijdens de opkomst van het humanisme, stond Desiderius Erasmus centraal in de discussie over de juiste manier om kinderen op te voeden. Zijn visie op opvoeding en onderwijs was diep beïnvloed door de klassieke filosofie en het christelijke geloof, maar ook door zijn kritische blik op de maatschappelijke en religieuze situatie van zijn tijd. In dit artikel wordt ingegaan op de kernideeën van Erasmus over opvoeding, inclusief zijn visie op morele opvoeding, het belang van een goed onderwijs, en het verband tussen opvoeding en geluk. De bronnen die worden gebruikt, zijn afkomstig uit zijn werken, zoals Lof der Zotheid, De opvoeding van de christenvorst, en diverse brieven, evenals uit bronnen die zijn werk bespreken.
Opvoeding als grondslag van morele en wijsheid
Een van de kernpunten van Erasmus’ visie op opvoeding is het belang van morele opvoeding. Volgens hem is de opvoeding van kinderen niet alleen gericht op het leren lezen, schrijven en rekenen, maar ook op het ontwikkelen van een eerlijk, fatsoenlijk en wijs gedrag. In zijn werk De opvoeding van de christenvorst legt hij uit dat een goed opgeleid kind niet alleen kennis moet maken met de klassieke teksten, maar ook moet leren om te denken, te handelen en te leven volgens de principes van de christelijke morele.
Erasmus benadruidt dat de opvoeding van kinderen moet beginnen met het leren van fatsoen, respect voor anderen en het opbouwen van een goed karakter. In zijn werk Etiquette geeft hij vuistregels voor beleefdheid en goed gedrag, zoals het opofferen van eigen wensen voor het welzijn van anderen, het respecteren van ouders en leerkrachten, en het vermijden van scheldwoorden. Volgens hem is een kind dat op de juiste manier wordt opgevoed, in staat om later een goed mens te worden dat bijdraagt aan het welzijn van de maatschappij.
Daarnaast benadruidt Erasmus het belang van het leren om te denken. In zijn werk Leren studeren legt hij uit dat kinderen op een efficiënte manier moeten worden ingewijd in de klassieke talen, zoals Grieks en Latijn. Dit is volgens hem niet alleen een kwestie van kennis, maar ook van kritisch denken en het begrijpen van de menselijke natuur. Hij stelt dat het leren van oude teksten helpt bij het ontwikkelen van een brede blik op de wereld en het leren om te kiezen tussen goed en kwaad.
Het belang van een goed onderwijs
Erasmus was een fervent pleitbezorger van het onderwijs. Hij stond voor het idee dat iedereen, ongeacht sociale status, recht heeft op een goed onderwijs. In zijn werk Over de opvoeding benadruidt hij dat een goed onderwijs essentieel is voor het ontwikkelen van een menselijke ziel. Hij zegt dat de mens niet geboren wordt, maar gevormd wordt door de omgeving, de opvoeding en het onderwijs.
In een brief aan Guillaume de Croy, een aartsbisschop, bespreekt Erasmus de vraag of een mens geluk kan bereiken door deugdzaam te leven. Hij stelt dat het ware geluk alleen in deugdzaamheid en het helpen van medemensen kan worden bereikt. Volgens hem is het onderwijs een essentieel middel om dit geluk te bereiken. Hij benadruidt dat een goed onderwijs niet alleen leidt tot kennis, maar ook tot wijsheid, morele kracht en een betere mens.
Erasmus benadruidde ook dat het leren van oude teksten belangrijk is, omdat deze wijsheid bevatten die het heden kan helpen. In zijn werk Lof der Zotheid kritiseert hij de onwetendheid en de dwalingen van zijn tijd, maar ook de onzekerheid en de onwetendheid van veel mensen. Hij stelt dat het leren van de klassieke teksten een manier is om wijsheid te verwerven en de menselijke natuur te begrijpen.
Opvoeding en geluk: Wat zegt Erasmus?
Erasmus had een diepe visie op geluk. Hij zag het niet als een tijdelijke vorm van vreugde, maar als een diepere vorm van gelukzaligheid, die kan worden bereikt door deugdzaam te leven. In zijn werk De opvoeding van de christenvorst benadruidt hij dat een goed opgeleid kind in staat is om later een moreel en wijs leider te worden. Hij stelt dat het geluk van een mens niet alleen afhangt van zijn positie, maar ook van zijn karakter en zijn vermogen om anderen te helpen.
In een brief aan Guillaume de Croy schrijft Erasmus dat het waardevol is om te weten dat het geluk niet alleen bestaat uit het bezit van kennis, maar ook uit het inzicht van de illusie die men zich daarover maakt. Hij benadruidt dat het echte geluk ligt in de deugdzaamheid, het helpen van medemensen en het leren om met anderen te communiceren.
Erasmus zegt ook dat het geluk van een mens niet kan worden bereikt door alleen op zichzelf te focussen. Hij stelt dat het geluk van een mens pas kan worden bereikt als hij anderen helpt en zich inzet voor het welzijn van de maatschappij. In zijn werk Lof der Zotheid benadruidt hij dat het belangrijk is om te leren om te kiezen tussen goed en kwaad, en dat dit alleen kan met een goed opgeleid kind.
De rol van ouders en opvoeders
Volgens Erasmus is de opvoeding van kinderen een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders, opvoeders en onderwijzers. In zijn werk De opvoeding van de christenvorst benadruidt hij dat ouders de eerste leermeesters zijn van hun kinderen. Ze moeten zorgen voor een gezonde omgeving, een juiste opvoeding en een goed voorbeeld.
In zijn werk Etiquette geeft hij aan dat ouders moeten zorgen voor een omgeving waarin kinderen kunnen leren om fatsoen te tonen, respect te hebben voor anderen en verantwoordelijkheid te nemen. Hij stelt dat ouders niet alleen moeten leren om hun kinderen te beoordelen, maar ook om hen te ondersteunen en te helpen bij het ontwikkelen van hun eigen krachten.
Daarnaast benadruidt Erasmus het belang van een liefdevolle leraar. In zijn werk Over de opvoeding zegt hij dat een leraar niet alleen moet leren om te leiden, maar ook om te leren om te luisteren en om te denken. Hij stelt dat een goede opvoeder een combinatie is van een leraar, een mentor en een vriend moet zijn.
De invloed van Erasmus op de moderne opvoeding
De visie van Erasmus op opvoeding heeft invloed gehad op de moderne opvoeding. Zijn benadering van het leren van oude teksten, het ontwikkelen van een goed karakter en het leren om te kiezen tussen goed en kwaad, is nog steeds van toepassing in de hedendaagse opvoeding.
In de hedendaagse opvoeding wordt vaak gekeken naar de manier waarop kinderen kunnen leren om verantwoordelijk te zijn, om te denken en om te handelen volgens de principes van de morele. Dit is precies wat Erasmus al eeuwen geleden al benadruidde.
Bovendien benadruidde hij dat opvoeding niet alleen gericht is op kennis, maar ook op het ontwikkelen van een menselijke ziel. Hij stelde dat het leren van oude teksten helpt bij het begrijpen van de menselijke natuur, en dat dit een essentieel onderdeel is van een goed onderwijs.
Conclusie
De visie van Desiderius Erasmus op opvoeding is nog steeds van toepassing in de moderne opvoeding. Hij benadruidde het belang van morele opvoeding, het leren om te denken, het leren om te kiezen tussen goed en kwaad, en het leren om anderen te helpen. Zijn visie op opvoeding is gebaseerd op de klassieke filosofie, het christelijke geloof en het humanisme. Hij stond voor het idee dat iedereen recht heeft op een goed onderwijs en dat het leren van oude teksten een essentieel onderdeel is van een goed onderwijs.
Zijn visie op geluk is eveneens van toepassing in de hedendaagse opvoeding. Hij stelde dat het echte geluk alleen kan worden bereikt door deugdzaam te leven en anderen te helpen. Zijn benadering van opvoeding is dus niet alleen gericht op kennis, maar ook op de ontwikkeling van een menselijke ziel.
De invloed van Erasmus op de moderne opvoeding is duidelijk zichtbaar in de manier waarop kinderen worden opgeleid, en in de manier waarop ouders en opvoeders hun verantwoordelijkheid dragen. Zijn visie op opvoeding is dus nog steeds van toepassing in de hedendaagse maatschappij.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
