Erasmus en de invloed van opvoeding op menselijk geluk

Erasmus, de beroemde humanist, priester en filosoof uit de 16e eeuw, had een diepe bezorgdheid over de opvoeding van kinderen en jongeren. Zijn visie op opvoeding was gericht op het ontwikkelen van een moreel en geestelijk bewustzijn, waarbij het leren van taal, filosofie en religie centraal stond. Zijn ideeën over opvoeding vormen een belangrijk onderdeel van zijn nalatenschap en blijven tot op de dag van vandaag relevant voor ouders, onderwijzers en pedagogen. In dit artikel wordt ingegaan op de kernideeën van Erasmus over opvoeding, de betekenis ervan in de geschiedenis en de invloed op het menselijk geluk.

Kernideeën van Erasmus over opvoeding

Erasmus had een unieke benadering van opvoeding, waarbij hij niet alleen de schoolse opleiding onder de loep nam, maar ook de morele en spirituele ontwikkeling van kinderen en jongeren in het oog had. Hij stond voor een opvoeding die gebaseerd was op christelijke waarden, maar ook op kritisch denken en het leren omgaan met klassieke teksten.

Een van de belangrijkste ideeën van Erasmus is dat opvoeding een sleutel is tot menselijk geluk. Hij beschouwde goede opvoeding en onderwijs als een essentiële voorwaarde om een gelukkig en moreel bewustzijn te ontwikkelen. In zijn werk De opvoeding van kinderen legt hij uit dat kinderen op een vroegere leeftijd moeten leren omgaan met taal, filosofie en religie, zodat ze later in staat zijn om een goed functionerend lid van de maatschappij te worden. Hij benadrukte ook het belang van fatsoen, tafelmanieren en het leren omgaan met anderen.

Daarnaast stond hij voor een eenvoudiger geloof, waarin naastenliefde en navolging van Christus centraal stonden, in plaats van theologische discussies over onwenselijke dogma’s. In zijn werk Tegen de barbaren pleit hij voor het onderwijs van antieke literatuur op school, waarbij hij afrekent met de clerus van zijn tijd, die het volk liever dom wilde houden.

Waarom waren de ideeën van Erasmus in de 16e eeuw zo bijzonder?

De ideeën van Erasmus waren in de 16e eeuw bijzonder, omdat hij een van de eersten was die een opvoeding benadrukte die niet alleen gericht was op kennis, maar ook op morele en spirituele ontwikkeling. In die tijd was de opvoeding van kinderen meestal beperkt tot het leren lezen, schrijven en rekenen, en vaak gericht op het opbouwen van een moreel en religieus bewustzijn. Erasmus wilde dit uitbreiden door ook de filosofie, klassieke talen en ethiek in de les op te nemen.

Zijn visie op opvoeding was ook uniek omdat hij de rol van de oude filosofie en literatuur benadruide. Hij stond voor een opvoeding die gebaseerd was op het leren van Grieks en Latijn, omdat deze talen de sleutel waren tot het begrijpen van de klassieke teksten en het ontwikkelen van een brede kijk op de wereld. In zijn werk Leren studeren legt hij uit hoe leerlingen op een doeltreffende manier kunnen worden ingewijd in deze talen, waardoor ze toegang krijgen tot hoger onderwijs en een betere positie in de maatschappij.

Het belang van regels in de opvoeding

In de lesactiviteiten die in de bronnen worden beschreven, wordt duidelijk gemaakt dat regels een belangrijke rol spelen in de opvoeding. Erasmus benadruidde dat kinderen op een vroegere leeftijd moeten leren omgaan met normen en waarden, zodat ze later in staat zijn om een verantwoordelijke burger te worden. In een lesactiviteit wordt gevraagd: "Wat zijn volgens jou normen en waarden?" Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat opvoeding niet alleen gericht is op kennis, maar ook op het ontwikkelen van een bewustzijn voor ethiek en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Erasmus geloofde ook in het belang van fatsoen en goede manieren. In zijn werk Etiquette legt hij vuistregels voor beleefdheid en goed fatsoen uit, die nog steeds van toepassing zijn in de moderne samenleving. Hij stond voor een opvoeding die gericht was op het leren omgaan met anderen, zowel op school als in het dagelijks leven.

De invloed van Erasmus op de moderne opvoeding

De ideeën van Erasmus hebben een diepe invloed gehad op de moderne opvoeding. Zijn benadering van opvoeding, gebaseerd op kennis, morele waarden en filosofie, is nog steeds van toepassing in het onderwijs van vandaag. In veel scholen wordt nog steeds aandacht besteed aan het leren van klassieke talen en het leren omgaan met ethische dilemma’s. Ook wordt er steeds meer aandacht besteed aan het ontwikkelen van een brede kijk op de wereld, wat opnieuw een kernidee is van Erasmus.

Daarnaast heeft zijn visie op opvoeding ook geïnfluenceerd op de manier waarop kinderen in de maatschappij worden opgevoed. Hij benadruide dat opvoeding niet alleen gericht is op het leren van kennis, maar ook op het ontwikkelen van een moreel bewustzijn. Dit is nog steeds van toepassing in de opvoeding van kinderen, waarin zowel de school als het gezin een rol spelen bij het leren omgaan met normen en waarden.

De rol van religie in de opvoeding

Erasmus had een diepe geloofsbeginsel, en hij zag de opvoeding als een manier om het geloof te bevorderen. In zijn werk De opvoeding van de christenvorst helpt hij een jonge prins eerst opgroeien tot een moreel hoogstand man, om vervolgens het portret te schetsen van een goede en wijze vorst. Hierin benadruidt hij dat een goede opvoeding ook gericht moet zijn op het leren omgaan met religieuze waarden en morele principes.

Zijn visie op opvoeding was echter niet alleen gericht op het leren van religieuze principes, maar ook op het leren omgaan met het goede uit de klassieke auteurs. Hij stond voor een opvoeding die gebaseerd was op het leren van filosofie en literatuur, waarin het leren omgaan met ethiek en morele dilemma’s centraal stond.

De betekenis van Erasmus voor de moderne pedagogiek

De pedagogische benadering van Erasmus heeft een diepe invloed gehad op de moderne pedagogiek. Hij benadruide het belang van een opvoeding die gericht is op het ontwikkelen van een brede kijk op de wereld, zowel op school als in het dagelijks leven. Zijn ideeën over opvoeding zijn nog steeds van toepassing in het onderwijs van vandaag, waarin zowel de school als het gezin een rol spelen bij het leren omgaan met normen en waarden.

Daarnaast heeft hij ook bijgedragen aan de ontwikkeling van een opvoeding die gebaseerd is op kritisch denken en het leren omgaan met ethische dilemma’s. Zijn visie op opvoeding is een belangrijk onderdeel van de moderne pedagogiek, waarin zowel de school als het gezin een rol spelen bij het leren omgaan met normen en waarden.

Conclusie

De visie van Erasmus op opvoeding was uniek en heeft een diepe invloed gehad op de moderne pedagogiek. Hij benadruide het belang van een opvoeding die gericht is op het ontwikkelen van een brede kijk op de wereld, zowel op school als in het dagelijks leven. Zijn ideeën over opvoeding zijn nog steeds van toepassing in het onderwijs van vandaag, waarin zowel de school als het gezin een rol spelen bij het leren omgaan met normen en waarden. De kernideeën van Erasmus over opvoeding, zoals het leren omgaan met ethiek, morele waarden en klassieke literatuur, blijven tot op de dag van vandaag relevant zijn.

Bronnen

1. https://www.eur.nl/bachelor/pedagogische-wetenschappen
2. https://www.managementboek.nl/boek/9789025307844/opvoeding-desiderius-erasmus?srsltid=AfmBOop4yxozbF4zoqTxA-doc5350xPqWFIcceYFYpIPr5ZXx-VQ05
3. https://www.deslegte.com/opvoeding-1538373/
4. https://isgeschiedenis.nl/nieuws/erasmus-geluk-in-opvoeding-en-onderwijs
5. https://www.canonvannederland.nl/nl/erasmus/lessen/erasmus-over-opvoeding
6. https://www.hebban.nl/boek/opvoeding-desiderius-erasmus
7. https://webwinkel.driestar-educatief.nl/collections/desiderius-erasmus-over-opvoeding-bijbel-en-samenleving