Emotionele Verwaarlozing en Opvoedstijlen: Wat Ouders en Onderwijsers Mogen Weten
juli 6, 2025
Een veilige basis vormt het fundament van positief opvoeden. Volgens Rian Meddens, orthopedagoog Generalist, begint positief opvoeden met het bieden van een veilige basis, zodat het kind zichzelf kan zijn en zich veilig en ontspannen voelt. Dit gevoel van veiligheid is cruciaal voor het leren en ontwikkelen van het kind. Een veilige omgeving wordt gecreëerd door veel aandacht te geven, complimentjes te geven, te troosten, positief aan te moedigen en knuffels te geven. Deze vormen van ondersteuning helpen het kind om zich zeker te voelen en te kunnen leren.
Naast een veilige basis is het belangrijk om ruimte te geven voor de ontwikkeling van het kind. Dit betekent dat het kind de kans krijgt om zichzelf te ontwikkelen op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Het is belangrijk om de eigenheid van het kind te respecteren, want ieder kind is anders. Het stimuleren van zelfstandigheid en het bieden van positieve ondersteuning waar nodig, helpt het kind om zichzelf te ontwikkelen. Het is belangrijk om te letten op wat het kind al kan en leert, en om complimenten te geven, maar ook fouten te laten maken en hier van te leren.
Het bieden van duidelijkheid en voorspelbaarheid draagt bij aan een veilig gevoel voor het kind. Het kind weet waar het aan toe is en dat geeft de houvast die nodig is voor het kind om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Het is belangrijk om grenzen te stellen op een positieve manier, zonder te straffen. Straffen werkt niet effectief en heeft veel nadelen. In plaats daarvan moet er worden gewerkt aan het opbouwen van een positieve band tussen ouder en kind.
Het kind moet de wereld om zich heen leren begrijpen. Hiervoor heeft het de hulp van de ouder nodig. Door informatie en uitleg te geven, zal het kind steeds meer leren en begrijpen. Het kind heeft ook informatie nodig over de omgang met elkaar, zodat het kan leren samenwerken, kan leren om zich in te leven in een ander en leert om conflicten te voorkomen en op te lossen. Het is belangrijk dat deze informatie aansluit bij de belevingswereld en leeftijd van het kind.
Kinderen ontwikkelen zich doordat ze ervaringen opdoen. Veel van deze ervaringen vinden plaats in contact met de ouder. Het is belangrijk om goed naar wat het kind nodig heeft te kijken en daarop te reageren. Er moet aandacht zijn voor de gevoelens van het kind en er moet worden geluisterd naar deze gevoelens. Het is belangrijk om tijd samen door te brengen en plezier te maken met elkaar. Bij het werken aan een positieve band met het kind hoort ook dat de ouder goed voor zichzelf zorgt. Opvoeden is niet altijd makkelijk en het kan best zwaar zijn om altijd klaar te staan voor het kind. Als de ouder ook naar zijn eigen behoeften luistert, kan hij makkelijker positief zijn en aandacht geven aan het kind.
Positief opvoeden begint met het bieden van een veilige basis, zodat het kind zichzelf kan zijn en zich veilig en ontspannen voelt. Dit is het belangrijkste uitgangspunt van positief opvoeden. Daarnaast zijn er vijf basisprincipes van positief opvoeden. Deze principes zijn voor ieder kind belangrijk. De eerste is het bieden van een veilige, stimulerende omgeving. Dit betekent dat het kind zowel fysiek als mentaal uitdaagt, maar wel in een veilige omgeving. Het is belangrijk om te letten op wat het kind kan, en ervoor te zorgen dat het speelgoed dat daarbij past, beschikbaar is. De tweede is het laten leren door aanmoedigingen. Het is belangrijk om het kind aan te moedigen om zelf te leren en het gedrag dat de ouder graag wil te stimuleren. De derde is het hanteren van een aansprekende discipline. Het is belangrijk om de afspraken telkens te herhalen. De vierde is het hebben van realistische verwachtingen. Het is belangrijk om rekening te houden met het tempo waarop het kind zich ontwikkelt. De vijfde is het goed op jezelf letten. Het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, zodat je beter kunt opvoeden.
Een kind ontwikkelt zich razendsnel. In elke fase leert het kind weer andere dingen en in elke fase staan verschillende thema’s centraal. Dit noemen we de ontwikkelingsopgaven van het kind. Het zijn als het ware psychologische opdrachten, die elk kind doorloopt om zich goed te kunnen ontwikkelen. Als ouder moet je je steeds weer aanpassen aan deze ontwikkelingsopgaven. Het kind kan en begrijpt steeds meer. Mede hierdoor is opvoeden zo’n uitdaging, het verandert steeds. Heb je iets ontdekt wat werkt? Een tijdje later werkt het niet meer, omdat het kind ouder is geworden en in een andere fase is beland. Vandaar dat we tips voor positief opvoeden geven per leeftijd.
Voor kinderen tussen de 0 en 2 jaar is het allerbelangrijkste dat ze zich veilig hechten aan de ouder. Dit betekent veel knuffels, het kind goed verzorgen en veel praten tegen het kind. Het is belangrijk om te luisteren naar het kind en er voor te zorgen dat het zich veilig voelt. Het is ook belangrijk om te leren omgaan met de behoeften van het kind en het te helpen bij het leren van basisvaardigheden.
Jongeren van 12 tot en met 16 jaar worden nog zelfstandiger. Ze gaan naar de middelbare school en worden ook emotioneel steeds zelfstandiger. Leeftijdsgenoten worden belangrijker en ze gaan op zoek naar hun eigen identiteit. Wie ben ik? En wat vind ik belangrijk? Als ouder kan dit een lastige periode zijn. Een periode van loslaten en soms ook met veel conflicten. Het kind heeft nu meer ruimte nodig om te experimenteren. Om zelf fouten te maken, te ervaren en te leren. De ruimte die je geeft aan een 12-jarige is natuurlijk wel anders dan aan een 16-jarige. Naast deze ruimte is het belangrijk om wel beschikbaar te zijn voor het kind. Blijf geïnteresseerd en samen dingen ondernemen.
De opvoeding is meer dan alleen de invloed van ouders. Het is een samenspel. Kort gezegd bestaat de opvoeding uit een combinatie van de ouders, sociale omgeving en leefsituatie. De invloed van ouders is groot, want het kind ziet het gedrag van de ouder en doet dit na. De invloed van de sociale omgeving is ook belangrijk, want het kind komt in aanraking met leeftijdsgenoten, familieleden, kennissen en leraren. Wat het kind leert op school (en later op het werk), is belangrijk voor zijn ontwikkeling. Wat ook steeds belangrijker wordt op latere leeftijd, is sociale media en reclames. Veel kinderen spiegelen zich hier onbewust aan. Ze denken bijvoorbeeld dat wat ze online zien, ook de realiteit is.
Positief opvoeden heeft veel voordelen. Het leidt tot een betere band tussen ouder en kind, en krijgt het kind een positiever zelfbeeld. Tot slot heeft het kind ook minder kans op gedragsproblemen en emotionele problemen. Positief opvoeden is niet alleen positief voor kinderen, maar ook voor ouders. Ouders hebben meer plezier in het opvoeden. Een veilige basis is cruciaal voor het leren en ontwikkelen van het kind. Door aandacht te geven, interesse te tonen aan het kind, complimentjes te geven, te troosten, positief aan te moedigen en door vaak te knuffelen, zorgt je ervoor dat het kind zichzelf kan zijn en zich kan ontspannen. Dit is het begin van het bieden van een veilige basis, waardoor het kind zijn aandacht kan richten op zijn omgeving en nieuwe dingen kan leren. Het bieden van positieve ondersteuning en het stimuleren van zelfstandigheid, zorgt ervoor dat het kind zich kan ontwikkelen op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo.
Positief opvoeden is een belangrijk aspect in de opvoeding van kinderen. Het bieden van een veilige basis, ruimte geven voor ontwikkeling, structuur en grenzen op een positieve manier, uitleg en informatie geven, en een positieve band met het kind opbouwen, zijn essentiële elementen van positief opvoeden. De opvoeding is een samenspel tussen ouders, sociale omgeving en leefsituatie. Het heeft veel voordelen, waaronder een betere band tussen ouder en kind, een positiever zelfbeeld, en minder kans op gedragsproblemen en emotionele problemen. Het is belangrijk om te luisteren naar het kind en er voor te zorgen dat het zich veilig voelt. Het is ook belangrijk om te leren omgaan met de behoeften van het kind en het te helpen bij het leren van basisvaardigheden.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet