Genderneutraal opvoeden in Zweden: Een weg naar gelijkheid en vrijheid
juli 6, 2025
Druk gedrag bij kinderen is een veelvoorkomend fenomeen dat vaak voorkomt bij jonge kinderen, maar ook ouder wordt. Het kan variëren van lichte onrust tot agressief gedrag. Het is belangrijk om te weten dat dit niet altijd een probleem is, maar dat het wel kan leiden tot spanningen binnen het gezin of de school. In dit artikel worden de belangrijkste tips en aanpakken besproken die ouders en verzorgers kunnen toepassen om met drukke kinderen om te gaan, gebaseerd op informatie uit betrouwbare bronnen.
Wat is druk gedrag bij kinderen?
Druk gedrag bij kinderen kan variëren van onrustig zijn tot agressief gedrag. Het kan voorkomen bij elke leeftijd, maar het is bij jonge kinderen vaak normaal. Volgens onderzoek is ongeveer 7% van de kinderen in het dagelijks leven last van druk gedrag, al dan niet met een diagnose ADHD. Opstandig gedrag komt bij 11% van de kinderen voor, waarbij 3% van de kinderen kan worden aangeduid als gedragsstoornis. Het is belangrijk om te weten dat druk gedrag vaak een combinatie van factoren is, waaronder genetische aanleg, omgeving en externe invloeden.
Reden tot zorg
Als het drukke of opstandige gedrag van je kind gedurende een langere periode aanhoudt, kan dit een reden zijn voor zorg. Zeker als je kind er ook echt last van ondervindt in het dagelijks leven. Bijvoorbeeld doordat het zorgt voor veel spanningen en conflicten tussen jullie als ouders en het kind. Of als je kind veel negatieve reacties krijgt van leeftijdsgenootjes op zijn/haar gedrag. Of als de schoolprestaties lijden onder het gedrag. Dit soort dingen kunnen redenen zijn om eens te gaan nadenken over het zoeken van professionele hulp in het omgaan met dit gedrag.
Tips voor het omgaan met drukke kinderen
1. Hou het positief
Door je kind telkens te corrigeren als het druk of negatief gedrag laat zien, geef je je kind als het ware steeds negatieve aandacht. Het kan gebeuren dat je kind op den duur denkt ‘ik kan het toch nooit goed doen voor papa en mama’. Hierdoor kan de relatie tussen jou en je kind verslechteren en vaak zie je het negatieve gedrag dan ook toenemen. Vaak krijgen kinderen die druk of opstandig zijn meer negatieve aandacht dan kinderen die dit niet zijn. Terwijl juist voor deze groep kinderen het krijgen van positieve aandacht zo belangrijk is. Probeer dus aandacht te hebben voor (de kleine) dingen die wel goed gaan. Zodat je kind weet ‘dit gedrag vinden mijn ouders fijn’, wat de kans vergroot dat je kind dit gedrag vaker zal laten zien. Dit komt de relatie tussen ouder en kind ten goede en het leidt ertoe dat het zelfvertrouwen van het kind wordt vergroot. Dit is dus echt een belangrijke eerste stap in het veranderen van het gedrag van je kind!
2. Bied je kind structuur en duidelijkheid
Drukke kinderen hebben vaak meer leiding, structuur en regelmaat nodig dan andere kinderen. Een vaste dagelijkse routine zorgt ervoor dat een kind weet waar hij aan toe is, dit geeft rust en een gevoel van veiligheid. Zorg voor een duidelijke dagindeling met vaste tijdstippen voor terugkerende activiteiten en tijden waarop het kind zijn energie kwijt kan en kan bewegen. Je kunt hiervoor een weekschema of planbord gebruiken. Het is belangrijk om consequent en duidelijk te zijn over wat wel en wat niet mag. Als je negen keer ‘nee’ zegt op een bepaalde vraag of eis van een kind dat doordramt, en de tiende keer toegeeft met een ‘ja’, dan leert het kind daarmee dat het met doordrammen zijn zin kan krijgen.
3. Het beperken van prikkels
Drukke kinderen vinden het vaak moeilijk om prikkels te selecteren en uit te sluiten, en reageren vaak op alle prikkels die op hen afkomen, zoals geluiden, bewegingen of licht. Dit geeft onrust en maakt het lastig te concentreren. Het is daarom goed om het aantal prikkels te beperken. Een vaste plaats voor alle spullen en een opgeruimde tafel waaraan het kind zijn huiswerk maakt, kan helpen. Laat het kind zonodig werken met oordopjes of een koptelefoon, of zet hem apart zodat hij rustig kan werken. Door te kiezen voor gesloten kasten en zo min mogelijk speelgoed op de vloer, kan een druk kind geholpen worden bij het spelen.
4. Gedragsinstructies
Het is belangrijk dat je als ouder of leerkracht het kind niet vraagt of gebied met zijn drukke gedrag te stoppen, want dat is een onduidelijke en negatieve opdracht. Ook weet het kind niet wat hij als alternatief moet doen. Een duidelijke gedragsinstructie bevat de volgende elementen: - Het kind voelt zich gezien doordat je oogcontact maakt en hem met zijn naam aanspreekt. - Het kind beseft dat hij niet per se verkeerd gedrag vertoont, maar hij kan het beter ergens anders doen of op een andere manier. - Hij weet waarom hij het niet mag doen. - Hij weet wat hij wél kan gaan doen. - Als ouder/leerkracht weet je of hij het begrepen heeft en… - het kind wordt positief bejegend en aangesproken, hij mag er zijn!
5. Ga bewust om met straf en beloning
Als je het drukke gedrag van een kind wilt aanpakken, is het heel belangrijk om het gewenste gedrag te belonen. Geef het kind gepaste complimentjes, een glimlach of schouderklopje. Dit is niet alleen goed voor jullie relatie, maar zal ook het zelfvertrouwen van het kind vergroten. Wees voorzichtig met het geven van straf. Kies voor een straf die snel volgt op het negatieve gedrag en die ook snel weer over is.
6. Maak onderscheid tussen gedrag en persoon
Het is belangrijk om te weten dat het gedrag van een kind niet hetzelfde is als het kind zelf. Je moet het gedrag van je kind aanpakken, maar niet het kind zelf. Bijvoorbeeld: “ik vind het vervelend dat je weer je kamer niet hebt opgeruimd”. In plaats van: “wat ben je toch een ontzettende sloddervos. Nooit ruim je eens je spullen op”.
7. Zorg voor beweging en sport
Drukke kinderen moeten hun energie kwijt kunnen. Heel actieve kinderen zijn vaak gebaat bij veel buiten zijn en veel sporten. Zorg ervoor dat je kind dagelijks kan lopen, fietsen, sporten of buiten spelen. Lang stilzitten is moeilijk voor drukkere kinderen. Periodes van stilzitten moeten even onderbroken worden. Voorbeeld: laat je kind tijdens de maaltijd helpen met het afruimen of laat je kind even iets uit de keuken halen. Voor drukke kinderen zijn sporten als zwemmen, judo, paardrijden en scouting geschikt. Deze sporten hebben het voordeel dat tempo en resultaat per persoon bepaald worden. Je kind hoeft zich dan niet aan te passen en samen te werken in een team.
8. Gebruik diepe druk om kinderen te kalmeren
Een methode die vaak wordt gebruikt voor kinderen die overprikkeld zijn, is diepe druk. Het zenuwstelsel is overbelast, de spanning is te groot, er kan niets meer bij. De ontploffing is nabij, zeg maar. Kinderen zoeken die ontlading soms ook echt op door steeds de confrontatie aan te gaan. Een ontploffing in de vorm van een driftbui of huilbui is ook inderdaad een ontlading. Je herkent vast wel van je eigen pittige kind dat die daarna weer een stuk rustiger is. ‘Zo mak als een lammetje’, dacht ik dan altijd. Maar je kunt dus ook proberen om diepe druk toe te passen. Vergelijk het maar met een stevige knuffel of het inbakeren van een baby. Daar zijn materialen voor, maar je kunt het ook zelf doen.
9. Zorg voor rust en rustige momenten
Drukke kinderen hebben vaak behoefte aan rustige momenten waarin ze kunnen ontspannen. Laat je kind elke dag de kans krijgen om zoveel mogelijk uit te razen, te dollen, te ravotten. Meestal zijn kinderen druk op momenten dat het niet mag. Gun ze daarom momenten waarop het wel mag. Ook is het belangrijk om te zorgen dat je kind voldoende slaap krijgt en dat de dagindeling van je kind voldoende rust biedt.
10. Zoek hulp bij nodig
Als je kind ondanks al je aandacht en moeite druk blijft, kan het zijn dat je kind ADHD heeft. Er zijn ook kinderen die ondanks al je aandacht en moeite druk blijven. Zij zijn vaak druk en chaotisch en kunnen heel moeilijk instructies opvolgen en opletten. Ze lijken niet goed te luisteren, terwijl ze dat wel willen. Ook spelen en omgaan met andere kinderen gaat vaak niet leuk en ze worden er zelf verdrietig van. Misschien vraag je je in dat geval af of je kind ADHD heeft. Lees hierover meer op Thuisarts.nl.
Conclusie
Druk gedrag bij kinderen is een veelvoorkomend fenomeen dat vaak voorkomt bij jonge kinderen, maar ook ouder wordt. Het kan variëren van onrustig zijn tot agressief gedrag. Het is belangrijk om te weten dat dit niet altijd een probleem is, maar dat het wel kan leiden tot spanningen binnen het gezin of de school. In dit artikel zijn de belangrijkste tips en aanpakken besproken die ouders en verzorgers kunnen toepassen om met drukke kinderen om te gaan. Het is belangrijk om positief te blijven, structuur en duidelijkheid te bieden, prikkels te beperken, gedragsinstructies te geven, te belonen, onderscheid te maken tussen gedrag en persoon, beweging te zorgen, diepe druk te gebruiken, rustige momenten te zorgen en hulp in te schakelen als nodig.
Vorige week een nieuwe gevel bij de BSO gekregen. Nieuwe kozijnen, nieuw glas en deur.
