Geloofwaardig opvoeden: Een praktische aanpak voor ouders en opvoeders
juli 6, 2025
De opvoeding van kinderen is een complex proces dat zowel psychologisch als pedagogisch van invloed is. In het midden van de twintigste eeuw ontstonden er verschillende visies op hoe kinderen het beste opgevoed konden worden. Dr. Benjamin Spock, een Amerikaanse kinderarts, en Alfie Kohn, een Amerikaanse denker en schrijver, zijn twee van de meest invloedrijke figuren in dit proces. Hoewel beide figuren hun visie delen over het belang van empathie en begrip in de opvoeding, zijn hun benaderingen en principes op verschillende manieren opgebouwd. In dit artikel wordt het verschil tussen de visie van Dr. Spock en Alfie Kohn nader bekeken, gebaseerd op de bronnen die in het onderzoek zijn opgespoord.
Dr. Benjamin Spock is een van de belangrijkste figuren in de geschiedenis van de kinderopvoeding. Zijn boek The Common Sense Book of Baby and Child Care, dat voor het eerst in 1946 verscheen, werd wereldwijd een ongekend succes. In Nederland verscheen de eerste Nederlandstalige editie in 1950, en het boek werd tot de jaren zestig een van de meest gelezen opvoedingsboeken. Spock stond bekend als de vader van de permissieve opvoeding, wat inhoudt dat hij de nadruk legde op het begrip van het kind en het aanbieden van ruimte voor creativiteit en zelfstandigheid.
In zijn boek legt Spock uit dat kinderen geen straffen of beloningen nodig hebben, maar dat ouders hun kinderen moeten vertrouwen en hun eigen keuzes moeten laten nemen. Hij benadruidt ook de belangrijkheid van het vrije spelen en het ontdekken van de wereld. Hij stelt dat ouders hun kinderen moeten laten leren door te experimenteren, in plaats van door te leren via strikte regels.
In de bronnen wordt uitgebreid gesproken over de receptie van Spocks visie in Vlaanderen. Volgens het onderzoek wordt zijn boek gezien als een doorbraak in de opvoedingspraktijk, met name in de jaren 50 en 60. Het boek bevat zowel medische als psychologische informatie, en is daarom geschikt voor ouders die op zoek zijn naar een overzichtelijke handleiding. Daarnaast wordt opgemerkt dat het boek niet alleen in het privédominerend was, maar ook in openbare kanalen werd geïntroduceerd, zoals in tijdschriften en via maatregelen van de overheid.
Alfie Kohn is een Amerikaanse denker en schrijver die zich richt op onderwijs, opvoeding en de betekenis van empathie in de relatie tussen ouder en kind. Hij is vooral bekend geworden door zijn boek Unconditional Parenting, waarin hij de visie van onvoorwaardelijke opvoeding benadruidt. Kohn stelt dat ouders hun kinderen op een manier moeten begeleiden waarbij de liefde onvoorwaardelijk is, zonder dat het afhangt van het gedrag van het kind. Hij kritiseert de traditie van straffen en belonen, omdat deze de relatie tussen ouder en kind kunnen beïnvloeden.
In de bronnen wordt uitgebreid gesproken over de visie van Kohn. Hij stelt dat kinderen hun gedrag niet moeten verdienen, maar dat ouders hen moeten accepteren zoals ze zijn. Hij benadruidt dat kinderen hun emoties en behoeften moeten kunnen uiten, zonder dat er sprake is van bestraffing. Kohn benadruidt ook dat leren op een constructieve manier moet plaatsvinden, waarbij het kind actief betrokken is bij het leren, in plaats van passief informatie te ontvangen.
Hoewel zowel Dr. Spock als Alfie Kohn de nadruk leggen op empathie en begrip in de opvoeding, zijn er wel degelijk verschillen tussen hun visies. Dr. Spock benadruidt het belang van ruimte voor zelfstandigheid en creativiteit, terwijl Alfie Kohn het belang van onvoorwaardelijke liefde benadruidt. Ook verschillen hun benadering van straffen en beloningen. Spock stond bekend om zijn permissieve benadering, waarin hij de nadruk legde op het vertrouwen in het kind, terwijl Kohn kritisch stond tegenover de traditie van straffen en belonen, omdat deze het gedrag van kinderen beïnvloeden.
Een ander verschil is dat Dr. Spock zich richt op het geven van een overzichtelijke handleiding voor ouders, terwijl Alfie Kohn zich richt op de filosofie van de opvoeding. Hij benadruidt dat het niet gaat om het volgen van regels, maar om het begrijpen van het kind. Kohn stelt dat kinderen hun eigen wil moeten kunnen ontwikkelen, in plaats van te worden beïnvloed door externe beloningen of straffen.
Zowel de visie van Dr. Spock als die van Alfie Kohn heeft een grote impact gehad op de opvoeding in de twintigste eeuw. Spocks boek was een doorbraak in de opvoedingspraktijk, en heeft vele generaties ouders beïnvloed. Hij stond bekend als de vader van de permissieve opvoeding, en zijn visie is vaak herinnerd in de praktijk van ouders die hun kinderen op een openbare manier willen opvoeden.
Alfie Kohn heeft zijn visie op onvoorwaardelijke opvoeding ook breed verspreid, met name in de jaren 90 en 2000. Zijn boeken zijn vaak gericht op de filosofie van de opvoeding, en hij benadruidt dat ouders hun kinderen moeten accepteren zoals ze zijn, zonder dat het afhangt van hun gedrag. Zijn visie is ook uitgebreid besproken in de bronnen, waarin wordt opgemerkt dat hij kritisch staat tegenover de traditie van straffen en belonen, en dat hij de nadruk legt op het begrip van het kind.
De visie van Dr. Spock en Alfie Kohn zijn twee van de meest invloedrijke benaderingen in de opvoeding. Hoewel ze beiden een focus leggen op empathie en begrip, zijn hun benaderingen en principes op verschillende manieren opgebouwd. Dr. Spock benadruidt het belang van ruimte voor zelfstandigheid en creativiteit, terwijl Alfie Kohn de nadruk legt op onvoorwaardelijke liefde. Zijn visie is gericht op het begrijpen van het kind, in plaats van op het volgen van regels. Beide visies hebben een grote impact gehad op de opvoeding in de twintigste eeuw, en zijn nog steeds relevant voor ouders, leerkrachten en onderwijspractici.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet