Ziekte en Kinderopvang: Wanneer Wel en Niet Naar de Opvang?
juni 7, 2025
De kinderopvang is een belangrijke omgeving voor de ontwikkeling van jonge kinderen, maar het is ook een plek waar ziekten zich gemakkelijk kunnen verspreiden. Ouders maken zich vaak zorgen over de gezondheid van hun kind en weten niet altijd hoe ze moeten handelen wanneer hun kind ziek is of wanneer er ziekte heerst in de opvang. Deze gids biedt informatie over ziektepreventie, de rol van de kinderopvang bij ziekte, en advies voor ouders wanneer hun kind ziek is of wanneer zij zelf ziek zijn. De informatie is gebaseerd op richtlijnen en inzichten uit verschillende bronnen, met als doel een helder en praktisch overzicht te bieden.
Een goede hygiëne en een gezonde leefomgeving zijn essentieel om de verspreiding van ziekten in de kinderopvang te minimaliseren. Kinderdagverblijven volgen strikte reinigings- en desinfectieprotocollen om de omgeving schoon te houden. Een gebalanceerd dieet, rijk aan fruit, groenten en eiwitten, versterkt het immuunsysteem van kinderen. Tijd buitenshuis doorbrengen en in contact komen met de natuur is eveneens gunstig voor de ontwikkeling van een sterk immuunsysteem. Spelen in open ruimtes vermindert stress en verbetert de stemming, terwijl blootstelling aan verschillende micro-organismen de microbiota van kinderen bevordert.
Het is belangrijk om te onthouden dat het eerste jaar van kinderopvang gepaard kan gaan met een hogere frequentie van ziekten, omdat kinderen blootgesteld worden aan nieuwe virussen en bacteriën. Dit is een normale fase in de ontwikkeling van immuniteit, hoewel het voor ouders stressvol kan zijn.
Wanneer een kind zich niet goed voelt op de kinderopvang, zullen de medewerkers contact opnemen met de ouders om te overleggen of het kind mag blijven of opgehaald moet worden. De opvang houdt de ouders op de hoogte van de toestand van het kind, telefonisch of via een ouderportaal. Sommige kinderopvanglocaties, zoals CompaNanny, volgen de richtlijnen uit de KIDDI app, een hulpmiddel van het RIVM om te beoordelen of een kind met bepaalde ziekten toegelaten mag worden. Ouders kunnen deze app ook zelf gebruiken om te bepalen of hun kind naar de opvang mag.
De thuisopvang van zieke kinderen, specifiek voor personeel van KU Leuven, biedt een mogelijkheid om zieke kinderen in hun eigen omgeving te verzorgen, waardoor de kans op besmetting in het kinderdagverblijf wordt beperkt en het kind sneller kan herstellen. Voor ouders die niet verbonden zijn aan KU Leuven, zijn er vergelijkbare diensten beschikbaar bij de mutualiteiten.
Het is cruciaal om een ziek kind thuis te houden om verdere verspreiding van ziekten te voorkomen. De KIDDI app en het document ‘ziektebeelden voor KDV, PSZ en BSO’ van de overheid bieden richtlijnen over welke symptomen reden zijn om een kind thuis te houden. Bijvoorbeeld, bij griep met koorts is het raadzaam om het kind thuis te houden zodat het rustig kan uitzieken. Bij een eenvoudige verkoudheid met een snotneus of hoest, mag het kind meestal wel naar de opvang.
In een specifieke situatie in Antwerpen bleek dat één kind met mazelen ervoor zorgde dat bijna de helft van de kinderen thuis moest blijven, wat het belang van preventieve maatregelen benadrukt.
Ziekte in de kinderopvang kan een uitdaging zijn voor ouders, vooral wanneer zij zelf ook ziek zijn. Het is belangrijk om te onthouden dat cycli van gedeelde ziekten een normaal onderdeel zijn van het ouderschap. Wanneer een ouder ziek is, is het essentieel om ook prioriteit te geven aan eigen zelfzorg en indien nodig hulp te vragen.
Sommige ouders vinden het prettig om hun kinderen ‘pillen’ (bijvoorbeeld rozijnen) te geven als een soort placebo om hen zich beter te laten voelen. Het kan ook helpen om een rustige en ontspannen sfeer te creëren, bijvoorbeeld door samen een film te kijken.
Het starten van de kinderopvang kan een periode van veel ziekte met zich meebrengen, maar uit onderzoek blijkt dat het aantal infecties in de loop van de tijd afneemt.
Een gezonde voeding speelt een belangrijke rol bij de weerstand van kinderen. Kinderen in de kinderopvang krijgen vaak een gezonde maaltijd en een vieruurtje met fruit. Ouders kunnen het goede voorbeeld geven door thuis ook gezonde voeding op tafel te zetten. Het is belangrijk om met kinderen te praten over gezonde voeding en afspraken te maken over snoepen en snacken. Voedseleducatie zou al op de basisschool aan bod moeten komen.
De omgeving van de kinderopvang kan een grote invloed hebben op het welzijn van kinderen. Een rustige, groene omgeving met veel buitenspeelmogelijkheden kan helpen om kinderen te ontprikkelen en zich veilig te laten voelen. Grootschalige initiatieven zoals het integraal kindcentrum worden door sommigen bekritiseerd, omdat ze te massaal zouden zijn en kinderen niet de rust bieden die ze nodig hebben.
Kinderopvang is ook toegankelijk voor kinderen met extra zorgvragen. Het is belangrijk dat er aandacht is voor traumasensitief werken en dat de opvang een omgeving biedt die rust brengt en veiligheid uitstraalt.
Ziekte in de kinderopvang is een veelvoorkomend probleem, maar met de juiste preventieve maatregelen en een goede samenwerking tussen ouders en de kinderopvang kan de impact ervan worden geminimaliseerd. Het is belangrijk om de richtlijnen van het RIVM en de kinderopvang te volgen, en om aandacht te besteden aan de gezondheid en het welzijn van het kind. Wanneer een kind ziek is, is het cruciaal om het thuis te houden en indien nodig medische hulp in te schakelen. Ook de eigen gezondheid van de ouder is van belang, en het is belangrijk om zelfzorg te prioriteren en hulp te vragen wanneer dat nodig is.
Wie niet van een kind geniet, ziet het allermooiste niet